Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Экзамен сурактары ГИС дайыны.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
100.02 Кб
Скачать
  1. Сызықтық қабатты нүктелік қабатқа өзгертудің мәнін түсіндіріңіз.

ArcMap→ рабочий набор→ ArcToolbox → управление данными→ пространсвенные объекты→ объект в точку. Ашылған терезеде полигональды қабаттың нүктелік қабат алу керектігін көрсетеміз, сонымен қатар қайда сақтау керек екендігін де көрсетеміз. Нүктелік қабатта барлық объектілер түсіріліп болған сон оларды категорияларға бөліп арнайы шартты белгілермен көрсетеміз. Категорияларға бөлінетін объектілерге арнайы шартты белгілермен белгілеу картографиялық заңдылықтарды білуді қажет етеді. Объектілерге символ таңдау барысын іске асыру үшін: қабаттың оң жағын басып → свойства→ категории→ уникальное значение → поле значении бағанына категория енгізген бағанды тандаймыз → КАТО→ добавить все → әрбір категория үшін символ таңдаймыз → шартты белгі→ түсін, өлшемін тандау →ОК. Тандалган шартты белгілер баска документте пайдалану үшін қажетті қабатты Layers форматында саламыз. Онын орындау барысы: нас пункты → сохранить как файл слоя→ папка→слои →сохранить.

  1. Келесі функцияларды сипаттаңыз: а) объектілердің қосылуы; б) объектілердің тұйықталуы; в) объектілердің біріктірілуі.

Слияние

Объединить

Пересечь

1.Сызықтық объектілерді бір объектіге біріктіру үшін.

Мысалы өзенді алатын болсақ:  ArcMap та жасалынады  редактор активті  болып тұруы қажет:

Редактор→замыкание→Реки(vvv қою керек)

Егер біз 1 өзенді редактрлеп жатқанда бөлініп кетсе, оны қосуымыз қажет. Ол үшін:  бірінші объектіні  белгілеп shift басып тұру арқылы келесі объектіні белгілейміз; редактор→слияние басамыз.

 2.ArcMap-та экспорт жасау  үшін керекті полигональды қабатқа  барып оң жақ кнопка→ данные→  экспорт данных →экспорт:Все  объекты→ исходного слоя(v)→сары  папканы басамыз→ керекті папкамызды  тандап→ имя жазамыз→ Сохранить  как тип: шейп файл→  сохранить→  ок 

Мысалы көлді алатын болсақ:  ArcMap та жасалынады  редактор активті  болып тұруы қажет:

Редактор→замыкание→озера(vvv қою керек)

Егер біз 1 көлді редактрлеп жатқанда бөлініп кетсе, оны қосуымыз қажет. Ол үшін:  бірінші объектіні  белгілеп shift басып тұру арқылы келесі объектіні белгілейміз; редактор→слияние басамыз.

  1. Стандартты жазулар мен аннотацияның айырмашылығын ажыратыңыз.

Аннотация дегеніміз – нысандардың сандық және мәтіндік мәліметтерінен тұратын жеке қабат. Аннотация құру жолы:Нысандардың қажетті мәліметтері жазылған соң, мысалы, елді мекендердің атауы name жолы арқылы категорияға бөлініп, карта бетіне жазылады. Нысандардың атауы тек бір бағытта ғана жазылады. Мысалы, оң жаққа, бірнеше қабаттың мәліметтері осы әдіспен жазылған жағдайда бір-бірімен араласып, оқылмай кетуі мүмкін. Сондықтан, жеке аннотация қабатын құрып, олардың орнын ауыстыруға болады. Аннотация жасаған кезде ескерілетін жағдайлар: карта масштабын көрсету керек;аннотациямен жұмыс жасағанда карта бетіндегі обьекттердің картографиялық заңдылықтарын қатаң сақтау керек. Аннотация қабатында объектілер қанша класқа бөлінсе, сонша кластан туратын категорияны көрсетеді. Керек уакқытта бір категорияға кіретін барлық объектілердің автоматты түрде өлшемін, түсін, штифтін өзгертуге болады.Жазу ерекшеліктері – карта бетінде объекттерді маркерлеу, пайдаланушыларға тез идентификациялап, карталарды біршама тез интерпретациялауға көмектеседі. Қандай объекттер белгіленген, ярлыктар қайда орналасқан және жазуларды көрсету масштабын реттеу сияқты көрсеткіштер ақпараттың және картаның дәлдігін жеткізуде өте маңызды. Ярлык символының графикалық сипаттамалары тексттің дәлдігі мен қандай да бір мағынасын анықтайды. Текст ярлыгының орналасуы тексттің шрифтына, көлеміне, орналасуына, масштабына, объекттер санына тәуелді. Көмекші ретінде ArcMap орналастыру, көлемі және масштабын өзгертетін және басқа да жазу қасиеттерін басқаруға мүмкіндік беретін құралдармен қамтамасыз етеді.

  1. Arc GIS-те символдар берудің процесін көрсетіңіз.

Шартты белгілердің көмегімен географиялық объектілер түрлі категория бойынша бөлініп, атаулары беріліп отырады. Бұл объектілердің көлемін, не дәрежесін көрсетеді. Оларды картада белгілеу үшін «символдар» қолданамыз.

ArcMap қосымшасында өзіміз құрған кез-келген қабаттың біреуіне барып, мышканың оң кнопкасын басып «Свойство» батырмасын таңдаймыз. Пайда болған терезеде «Символы» батырмасына басамыз. Символдары 5 түрде көрсетуге болады:

  1. Пространственные объекты – барлық объект бір түрде, яғни бір символмен беріледі.

  2. Категории – объекттердің дәрежесіне байланысты символдарды бөліп көрсетеміз, яғни әр түрлі түспен немесе атауларын бергенде шрифттарының өзгерісі.

  3. Количество – түстер арқылы объект санын береміз.

  4. Диаграммы – статистикалық мәліметтерді көрсетеміз.

  5. По нескольким атрибутам – категория бойынша бөліну.

Осы 5 түрдің біреуін таңдап, оған өзіміздің қалауымызша картаны безендіреміз, яғни түсін, көлемін, түрін таңдаймыз. Егер ол елдімекен болса оған нүктелі символ, өзен не жол болса сызықты символ, және т.б. таңдаймыз.