Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Экзамен сурактары ГИС дайыны.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
100.02 Кб
Скачать
  1. FID,SHEP,ID.

  2.              FID- реттік номері;

  3. Shep- атауы (полигон, сызық, нүкте);

  4.               ID- поля;

Жаңа мəліметтерді енгізу үшін Atribute кестесінің ішіндегі Options қатарына барамыз, ашылған терезеде қосылатын  поляның атын жазамыз. Оның типін  таңдаймыз.  Геометриялық үшінші əдіспен  берілген кеңістіктегі объектілер туралы мəліметтер карта бетінде жазу арқылы беріледі. Мұндай карталық мəліметтерсіз  картаны оқу мүмкін емес. Содықтан əрбір объектіні салғанда оның сандық жəне  сапалық көрсеткіштерін немесе атауларын атрибуттар кестесіне  толтырамыз.

  1. Нүктелік қабаттарды қандай категорияларға бөлуге болатындығына мысал келтіріңіз (елді мекендер қабатына қатысты).

(Елді мекендер мысалында, карегориялар: мемлекет астанасы, облыс орталығы, қалалар, басқа да елді мекендер;)

  • ArcCatalog (өз папканды тандап) → Вектор(оң жағын басамыз)→ новый→шейп файл→таблица шыгады:

Имя: нас_пункт

Тип объектов: point

Редактировать: импорт→растр→.imj ( форматында) →ОК

  • ArcMap→открыть (өз картанды шакырып)→Нас_пункт (оң жақ кнопканы) → Открыть таблицу атрибутов (редактировать қосылып тұрмауы қажет) → опции→добавить поле→Имя: название                Тип: Text →Ok

  • редактор→начать редактированние(нас-пункт)→белгілеп атрибутов кестесін толтырамыз:

   Мысалы:  id-1; название-(мемлекет астанасының атауын) Астана

Id-2; название- (облыс орталығының  атауын)

Id-3; название-(қалалар атауын)

Id-4; название-(басқада е.м.  атауларын жазамыз)

Редактрлеп, кестені толтырып болганнан соң. Категория береміз. Ол үшін:

  • Нас_пункт(оң жақ кнопка)→свойства→симболы→категорий→id→(все другие значение дегі v-алып тастаймыз)→добавить все→ОК

Нас-пункттің кружогына 2 рет  басу арқылы ауыстырамыз.

Нүктелік əдіс елді-мекендерді белгілейміз.

Сызықтық белгілер әдісі  де көп қолданылады., Жер бетінде  немесе теңізде өзінің нақты бір  орны мен пішіні бар құбылыстар картада  сызықпен белгіленеді. Бұл құбылыстар мен нысандар тобына теңіз, өзендердің жағалық сызықтары, жол, шекаралар  және т.б. жатады.Ерекшелігі - картада  объектінің нақты бейнесі мен  алып жатқан орны, объектінің ұзындығы бойынша сақталады.

Қабаттар – мәліметтер көзін, сонымен бірге мәліметтер көзін бейнелеу қасиеттерін табу жолдарын сақтайды. Қабаттар іс жүзіндегі  географиялық мәліметтерді сақтамайды, бірақ мәліметтер көзінде бар  мәліметтерге сілтеме жасайды. Мәліметтер көзіне төмендегі мәліметтер жатады:

  • мәліметтердің векторлық жинақтары: shapefiles, автоматтанған жобалау файлдары (CAD), geodatabase және SDE мәліметтер базасы;

  • мәліметтердің растрлық жинақтары: гридтер мен суреттер;

  • мәліметтердің кестелік жинақтары: INFO, dBase және RDBMS кестелер;

  • тин мәліметтер жинақтары: TINs.

Осы тәсіл бойынша мәліметтерге сілтеме жасау карта бетінде  ең жаңа ақпараттарды автоматты түрде  ГАЖ мәліметтер базасында көрсетуге мүмкіндік береді. Қабаттар картаның сақталған документінің (.mxd файл) бөлігі ретінде сақталады, бірақ олар тікелей тәуелсіз файлдар ретінде сақтала алады. Қабат файлдары (.lyr) символдар мен мәліметтердің анықталған көздері үшін қажетті қасиеттерін алдын ала анықтайтын оңтайлы әдіс.