3.Мотивация ұғымы мен эволюциясы

Ынталандыру функциясы – бұл өзінің қарамағындағы адамдарды түрлі жолдармен жұмысты жылдам әрі дұрыс істеуге ынталандыра алу. Ынталандыру қажеттілгі. Менеджер үшін ынталандыру қажеттілігі адамдардың дұрыс немесе теріс реакциясы пайда болуына байланысты мәселе. Егер де осы қойылған сұраққа жауап оң болса, өндіріс жоғарылайды, ал теріс болған жағдайда өндіріс іркіледі. Менеджердің тұрақты мақсаттарының бірі — өнімділікті және орындаушылар жұмысының тиімділігін өсіру болып табылады. Тиімділікті өсірудің шегі бар, бірақ еңбек бірлігінің құндылығын үнемдеуге әрбір қызметкерге шаққандағы өнімді арттыру арқылы жетуге. болады. Мұны жүзеге асырудың көптеген жолы бар. Бірақ, оның ішіндегі ең жақсысы — еңбек өнімділігін өсіру стимулы (ынтасы) ретінде материалдық мадақтауды пайдалану

Мотивацияның диапазоны өте кең — «жұмыс істе немесе аттан өл»-деуден оларға тек нан емес, ойын-сауық беруге дейін қорқыту мен жазалау негативті санкциядан позитивті награды мен қызығушылықа дейін. Ынталандырулар мәжбүрлік еңбектен, қызметкерде материалдық ұтысқа, мақтанышқа жету тілегінің пайда болуына дейін өзгерген.

4-билет

1. Басқарушы және басқарылушы кіші жүйелер,олардың бірлігі мен әрекеттестігі

Үлекен жүйелер деп аталған күрделі жүйелері пайда болып ,жұмыс істеуде,Жекелеген бөлінген элемененттрге бөлшектемитін зерттеу және оларды белгілі бір ретпен орналастыру мүңкін болмайтын жүйелер үлкен жүйелерге жатады.  Жүйенің анықтамасынан және келтірілген мысалдардан көрініп отырғандай, жүйе құрамдас бөліктердің (компоненттердің) және компонеттердің арасында байланыстардың болуы керек етеді. Жүйеде компоненттердің екі түрі болады;

1. Кіші жүйе- Бұл жүйенің басқа бөліктерге ыдырау бөлігі 

2. Элемент- бұл ендігі жерде құрамдас бөлікке ыдырауы мүмкін емес бөлігі.

Элемент дербес болады. Сондықтан кіші жүйе дегеніміз элементтердің жйынтығы. Сонымен бірге, не құрлым жоғары иеярхиялық жүйе жөнінде жүйе кіші болуы мүмкін. Мысалы , бір жағынан , кәсіпорын дербес жүйе болып табылады, екінші жағынан – оны саланың кіші жүйесі және бүкіл халық шаруашылығының элементі ретінде қарастыруға болады. Бұдан элементтің кіші жүйемен жүйенің арасындағы айырмашылық салыстырмалы сипатта обсалютті сипатта болады деген қорытынды шығады.  Жүйенің аса маңызды ерекшіліктері-оны құрайтын элементтер жиынтаығы болып табылатын қасиеттерінің болуы. Бұдан элементтердің қандай болсада жиынтығы жүйе болмайтын деген қортынды шығады. Мысалы, белгілі бір территорияда орналасқан кәсіпорындар тобы әлі де өздігінен жүйе бола алмайды. Одан белгілі бір кәсіпорынды шығарып тастауға немесе, керісінше, олардың санын көбейтуге болады, ал мұның өзі бұл топқа сапалық жағынан ешқандай әсер етпейді. Егер осы топқа кіретін кәсіпорындар бір-бірімен өзара тығыз байланыста болып, белгілі бір түрде өз ара іс қимыл жасайтын болса, мысалы, белгілі бір өнімді дайындауға бірлесіп қатысса, онда сөз басқа. Бұл ретте, кәсіпорындардың осы тобы жеке алғанда, әр бір кәсіпорында болатын сапалар мен салыстырғанда өзге сапасы бар жүйе болады. Жоғарыда айтылғандарды негізге ала отырып, жүйеге нақты неғұрлым анықтама беруге болады. Өзара іс-қимыл жасаған жағдайда жекелеген компоненттерге тән емес. Белгілі бір жиындағы жүйе деп түсіндіріледі.  Ашық жүйелер дегеніміз орта мен материалдық, немесе хабарламалық тасқындар мен алмасып отыратын жүйелер (тірі организм). Ашық жүйелерге тән ерекшелік- олардың барлық зор ұйымдастыққа ұмтылуы болып табылады.  Егер ортаның қайсы бір материалдық немесе хабарламалық тасқындар мен байланыста бөлігі жүйеге негізделсе, онда ашық жүйені жабық жүйеге айналдыруға болады. Жабық жүйенің аса маңызды ерекшелігі олр үшін екі негізгі олық көлемді, күшінде болады, оған сәйкес бұл жүйелер барынша немесе ретсіздікке ұмтылады.