
- •1.Гидродинамиканың негізгі теңдеулері (тұтқыр сығылмайтын сұйықтың бірөлшемді моделі)
- •2. Құбыр бойымен қысымның азаюы (екпіннің жоғалуы).
- •3. Кенеттен, өзегіне қарағанда симметриялы кеңеюі кезіндегі, құбыр бойындағы екпіннің жоғалуы.
- •4.Ағыс режимдері. Ламинарлы және турбулентті ағыс.
- •2.1.1 Сурет - Сұйық қозғалыстың екі түрлі тәртібі
- •6. Сұйықтық манометрлері. Микроманометрлер. U-тәрізді манометрлер. Көлбеу түтікшесі бар микроманометрдің жұыс істеу принципі неге негіздлеген?
- •7. Статикалық қысымды өлшеу тәсілдері. Прандтль түтікшесі. Толық қысымды өлшеу тәсілдері.Пито түтікшесі
- •3.4 Сурет. Статикалық қысымды өлшеу: а – жазық қабырғада; б – қисықсызықты бетте
- •3.5 Сурет. Толық қысымның қабылдағышы
- •8. Құбыр ішіндегі ауаның жылдамдығын анықтау. Режимдік жылдамдық. Пито-Прандтль түтікшесі
- •9. Ағыстың жылдамдығын анықтау. Aнемометрлер. Термоанемометрлер.
- •10. Ағыстағы газдың температурасын анықтау. Тежелу температурасы. Температураны өлшейтін қабылдағыштар.
- •11. Аэродинамикалық құбырлар. Аэродинамикалық құбырлар түрлері.
- •12. Ұқсастық критерийлері. Геометриялық, динамикалық және кинематикалық ұқсастықтар. Пи теоремасы, өлшемсіз параметрлер.
- •Жергілікті кедергі коэффициенттерінің мәні
- •14.Белгісіз сұйықтың тығыздығын анықтау.
- •16. Дыбыс жылдамдығына жуық және транс дыбыс жылдамдықты аэродинамикалық құбырлар.
- •17. Ағыстағы газдың температурасын анықтау. Тежелу температурасы. Температураны өлшейтін қабылдағыштар.
- •19.Зертханалық жұмыс. Стокс әдісі бойынша сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау(глицерин).
- •20. Зертханалық жұмыс.Стокс әдісі бойынша сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау(гицерин мен мотор майын салыстыру).
- •21. Зертханалық жұмыс.Пуазейль әдісі бойынша сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау.
- •22.Зертханалық жұмыс.Бернулли интегралының қолданылуын тексеру. «Гидродинамика» тақтасы.
- •23. Зертханалық жұмыс. Бернулли теңдеуінің диаграммасын тұрғызу. Бернулли теңдеуін графикте кескіндеу, пьезометрлік сызық пен толық қысым сызықтарын тұрғызу. «Гидродинамика» тақтасы.
- •26. Зертханалық жұмыс. Құбырдың кенеттен кеңейген кездегі жергілікті гидравликалық кедергінің әсерінен қысымның азаюын зерттеу. «Гидродинамика» тақтасы.
- •27. Зертханалық жұмыс.Ағыс режимдерінің ауысуын зерттеу. Рейнольдс тәжірибесі. «Гидродинамика» тақтасы.
- •28.Зертханалық жұмыс.Құбыр бойындағы қысымның азаюы. «Гидравлика» тақтасы.
- •29. Зертханалық жұмыс. Құбыр бойындағы сұйық ағынның гидравликалық үйкеліс коэффициентін анықтау. Гидравлика тақтасы.
- •30. Зертханалық жұмыс. Құбырдың кенеттен кеңейген жеріндегі пайда болған жергілікті гидраликалық кедергінің әсерінен қысымның азаюын зерттеу. Гидравлика тақтасы.
28.Зертханалық жұмыс.Құбыр бойындағы қысымның азаюы. «Гидравлика» тақтасы.
Гидравлика тақтасы келесі экспериментальдық зерттеулер жасау үшін арналған:
Сұйық ағысының режимін анықтау үшін;
Гидравликалық үйкеліс коэффициентін анықтау үшін;
Жергілікті гидравликалық кедергі коэффициентін анықтау үшін;
Құбыр бойындағы қысымның азаюын анықтау үшін және т.б.;
Құбыр бойындағы қысымның азаюы
Құбыр бойындағы қысымның жоғалуы - бірқа
Құбыр бойындағы қысымнының жоғалуы келесі Дарси – Вейсбах формуласымен есептеледі
Мұндағы, λ - гидравликалық үйкеліс коэффициенті; l , d – қысымның жоғалуы анықталатын құбырдың ұзындығы және диаметрі; v – ағысытың орташа жылдамдығы;
Көлденең қимасы кез келген құбыр үшін кысымның жоғалуын есептеу үшін формуладағы d орнына D гидравликалық диаметрді қоямыз.
Гидравликалық үйкелісті анықтаудың 2 әдісі бар:
Бірінші әдіс. Бұл әдіс бойынша λ экспериментальдық жолмен анықталады.
және
v эксперимент
жүзінде алынады.
– құбырдың
бастапқы және соңғы қимасындағы
пьезометрлік қаысымы;
Екінші әдіс. Бұл әдіс бойынша барлық мүмкін ағыс режимдері бес аралыққа бөлінеді
Re<2300 болғанда
2320<Re<4000 болғанда Френкель формуласы
3)
4000< Re<20*d/
болғанда Блазиус формуласы
4 ) 20*d/ <Re<500*d/ болғанда Альтшуля формуласы
5) Re>500*d/ болғанда Шифринсон формуласы
Құбырдың кенеттен кеңейген жеріндегі пайда болған жергілікті гидраликалық кедергінің әсерінен қысымның азаюын келесі формула арқылы жазса болады:
Мұндағы,
жергілікті
гидравликалық кедергі;
29. Зертханалық жұмыс. Құбыр бойындағы сұйық ағынның гидравликалық үйкеліс коэффициентін анықтау. Гидравлика тақтасы.
Гидравлика тақтасы келесі экспериментальдық зерттеулер жасау үшін арналған:
Сұйық ағысының режимін анықтау үшін;
Гидравликалық үйкеліс коэффициентін анықтау үшін;
Жергілікті гидравликалық кедергі коэффициентін анықтау үшін;
Құбыр бойындағы қысымның азаюын анықтау үшін және т.б.;
Құбыр бойындағы сұйық ағынның гидравликалық үйкеліс коэффициентін анықтау.
Жұмыстың мақсаты:
Гидравликалық үйкелісті анықтау әдістерін зерттеу;
Темір құбырдың гидравликалық үйкелісті анықтау;
гидравликалық үйкелісі мен Рейнольдс санының арасындағы тәуелділікке байланысты график тұрғызу;
Сұйықтық құбыр бойымен қозғалған кезде үйкеліс күштері әсерінен гилравликалық кедергі пйда болады. Үйкелістен құбыр бойындағы қысымнының жоғалуы келесі Дарси – Вейсбах формуласымен есептеледі:
Мұндағы, λ - гидравликалық үйкеліс коэффициенті; l , d – қысымның жоғалуы анықталатын құбырдың ұзындығы және диаметрі; v – ағысытың орташа жылдамдығы;
Гидравликалық үйкелісті анықтаудың 2 әдісі бар:
Бірінші әдіс. Бұл әдіс бойынша λ экспериментальдық жолмен анықталады.
және v эксперимент жүзінде алынады.
– құбырдың бастапқы және соңғы қимасындағы пьезометрлік қаысымы;
Екінші әдіс. Бұл әдіс бойынша барлық мүмкін ағыс режимдері бес аралыққа бөлінеді
1 аралықта Ренольдс саны 2300ден кіші, Re<2300
2 аралықта 2320<Re<4000 Френкель формуласы
3 аралықта 4000< Re<20*d/ Блазиус формуласы
4 аралықта 20*d/ <Re<500*d/ Альтшуля формуласы
5 аралықта Re>500*d/ Шифринсон формуласы