Емтихан билеті № 12

12.1. Бу турбина сатысының ішкі салыстырмалы пәк-ті.

Турбина қалақшаларындағы энергия шығындары арқылы сатының келтірілген ішкі қалақша ПӘК-ті табылады,

;мұнда саптамадағы, жұмыс қалақшадағы және шығыс жылдамдылығымен энергия шығынының коэффициенті.

Турбина сатыларында бұл шығындардан басқа келесі энергия шығындар пайда болады: ξ_т – диск және бандажда (шен темірде) бу үйкелісімен; ξ_п – парциалдықпен энергия шығыны; ξ_у – ротор мен статор тығыздағыштардан будың шығыны арқылы; ξ_в – будың ылғалдығынан. Осы энергия шығындарын есепке алғанда, сатысының ішкі салыстырмалы ПӘК-ін табуға болады: ;

Ротор дискі айналып тұрғанда, сатының диск аралығында бу үйкелісі пайда болады, осы үйкеліске қуат жұмсалады N_тр, сондықтан диск және бандаждағы үйкеліске энергия шығыны коэффициентпен көрсетіледі ξ_т = N_тр/N_о.

Турбина сатысына бу парциалды жіберілуі сатының қуты мен бу көлеміне байланысты және қалақшалар биіктігінің шектенуіне. Сондықтан буды парциалды жіберген кезде оның тұрып қалатын аралықтары болады. Бұл буды желдетіп шығарған кезде энергия шығыны болады N_в, шығын коэффициенті ξ_в . Парциалды бу жіберген кезде саптаманың арқа жағында бу құйындап өткеннен сегментті энергия шығыны пайда болады ξ_сегм . Сонымен парциалдықтан энергия шығыны

ξ_п = ξ_в + ξ_сегм .

Турбина сатысында бу саптама мен жұмыс қалақшасынан өтпей лабиринтті тығыздағыштан өтуі мүмкін. Тығыздағыштан өткен бу жұмыс атқармайтын болғасын энергия шығыны пайда болады. Бұл шығын коэффициентпен сипатталады ξ_у , тығыздағыштағы бу шығын коэффициенті.

Егер турбина сатысынан өтетін бу ылғалды болса, ылғал әсерінен энергия шығыны болады. Ылғалдан пайда болған энергия шығыныда коэффициентпен көрсетіледі: ξ_вл = ;

мұнда у_о , у₂ – саты кірісі мен шығысындағы бу ылғалдылығы;

а – тәжірибеден табылған коэффициент

(а = 0,4 – 1,4).

13.3. Майлау жүйесіндегі қысым релесінің атқаратын міндеттерін айтып беріңіз.

Майлау жүйесіндегі май қысымы 0,295 МПа аспайды. Майлау жүйесіндегі қысым май насосы істен шыққанда төмендеуі мүмкін. Сондықтан қысым төмендегенде (0,12 МПа) қосалқы (резерв) май насосы іске қосылады. Егер қысым 0,09 МПа төмендесе апаттық май насосы іске қосылады, ал егер 0,03 - 0,04 МПа түссе, ажыратқыш іске қосылып турбина тоқтатылады. Вал айналдырғыш (ВПУ) іске қосылады.

20 -билет

20.1. Бу турбинаның лабиринтті тығыздағыштарының құрылысы мен тиімділігі.

Лабиринтті тығыздағыштар көрінісі

а) баспалдақты; б) тік ағынды

Қазіргі бу турбиналардың лабиринтті тығыздағыштарының құрылысы:статорда қылдары ал роторда жырашық; роторда қылдар статорда жырашық; тiк ағынды (ТҚЦ); қылдары бар сатысызды тығыздағыштар болады

Емтихан билеті № 11

11.1. Бу турбина қалақша торламаларындағы энергия шығындары.

Торламалардың жылу есебін өткізу үшін газодинамикалық сипаттамалары қажет болады. Бұл энергия шығынының коэффициенті (дәрежесі), шығыс коэффициенті және торламадан шыққан ағын бұрышы.

Торламаның энергия шығынының коэффициентін энергия шығынының толық энергия мөлшерімен қатынасы деп табады. Сонымен торламалардағы ағын ұлғаюын қарастырсақ, 2-ші сурет, энергия шығын коэффициентін келесіден табуға болады: саптамалар торламасынд ,жұмыстық торламасы .

а) б)

2-ші сурет. Торламалардағы ағын ұлғаю құбылысы

Энергия шығын коэффициенті мен жылдамдылық коэффициенттерінің байланысы бар:

;

.

Негізінде торламадағы энергия шығыны екі қосындыдан пайда болады, бұл торлама пішіні мен шеттеріндегі энергия шығыны:

.

Торлама пішініне байланысты энергия шығыны үйкеліс, торлама шетіндегі және толқынды энергия шығынына байланысты: .

Торлама шетіндегі энергия шығыны, қалақшалардың жоғары және астыңғы жағындағы ағындың энергия шығыны ,

.

Торламалардың шығыс коэффициенті бұл негізгі шығыс пен теориялық шығыс қатынасы

Түрі тарылған және ағын жылдамдылығы дыбыс жылдамдылығынан төмен торламаларға теориялық шығыс мөлшерін олардың ауданымен байланысты саптамаларторламасына ,

мұнда , - торламаның жұмыс дене өтетін қима ауданы, м² ; саты шығысындағы теориялықжылдамдылық пен меншікті көлем; саптамалар саны;жұмыс қалақша торламасына , мұнда ,

жұмыс қалақшалары шығысындағы теориялық жылдамдылық пен меншікті көлем; жұмыс қалақшалар саны.Ағын жылдамдылығы дыбыс жылдамдылығынан жоғары болған кезде саптамалар торламасына ; жұмыс қалақша торламасына .

Торламаның шығысындағы ағын бұрышы α₁ , β₂ . Негізінде ағыс жылдамдылығы дыбыс жылдамдылығынан төмен болған кезде ағын шығыс бұрышын, ағын шығысының тиімділік (нәтижелік) бұрышына тең алады:

саптамалы торламасына

sinα₁ ≈ sinα_1э = O₁/t₁ ;

• жұмыс қалақша торламасына

sinβ₂ ≈ sinβ_2э = O₂/t₂ .

).