«070100 -Биотехнология» мамандығы 3 курс. Пән «Биотехнология негіздері» Авторы: Жумабаева б.Ә., Бержанова р., Асрандина с.Ш.

V1

Сыра және шарап өндірісінде спирттік ашу процесін қолдану қай даму кезеңінде пайда болды:

0

Пастерден кейінгі

1

Пастерге дейінгі

0

Антибиотиктер

0

Басқарылатын биосинтез

0

Жаңа және ең жаңа биотехнология

V1

Тәжірибелерге вакциналарды, сарысуларды енгізу қай даму кезеңінде жүзеге асты:

0

Пастерге дейінгі

1

Пастерден кейінгі

0

Антибиотиктер

0

Басқарылатын биосинтез

0

Жаңа және ең жаңа биотехнология

V1

Микробиологиялық жолмен амин қышқылдарын өндіру қай даму кезеңінде мүмкін болды:

0

Пастерге дейінгі

1

Басқарылатын биосинтез

0

Пастерден кейінгі

0

Антибиотиктер

0

Жаңа және ең жаңа биотехнология

V1

Биотехнологияның даму кезеңдерінің реттілігі:

0

1. Пастерге дейінгі, 2. Антибиотиктер,3.Пастерден кейінгі, 4. Басқарылатын биосинтез5. Жаңа және ең жаңа биотехнология

1

1. Пастерге дейінгі, 2.Пастерден кейінгі,3. Антибиотиктер, 4.Басқарылатын биосинтез, 5. Жаңа және ең жаңа биотехнология

0

1. Пастерге дейінгі, 2.Пастерден кейінгі,3. Басқарылатын биосинтез, 4. Антибиотиктер, 5. Жаңа және ең жаңа биотехнология

0

1Пастерден кейінгі, 2Пастерге дейінгі.,3. Антибиотиктер, 4.Басқарылатын биосинтез,5. Жаңа және ең жаңа биотехнология

0

1. Пастерге дейінгі, 2.Пастерден кейінгі,3. Жаңа және ең жаңа биотехнология, 4. Басқарылатын биосинтез, 5. Антибиотиктер

V1

ББЗ дың биосинтез процесі кезінде мақсатты өнімнің продуценті:

0

фермент 

1

биообъект

0

вектор

0

иммуноблот

0

плазмида

V1

Биообъект-прокариоттар  

0

вирустар

1

цианобактериялар

0

қарапайымдылар

0

саңырауқұлақтар

0

плазмидалар

V1

микроорганизмдердің продуцент ретінде бірінші реттік таңдаудағы белгілері:

0

биомассаның тез жинақталуы

1

мақсатты өнімді синтездеу

0

арзан болуы

0

бөгде микробиотаға тұрақтылығы

0

фаготұрақтылығы

V1

Биообъект-эукариоттар

0

эубактериялар

1

саңырауқұлақтар

0

фагтар

0

актиномицеттттер

0

Вирустар

V1

Қазақстанда GMP баламасы:

0

Техникалық жағдайлар

1

ГОСТ

0

регламент

0

GLP

0

GGP

V1

GMP ережелері регламенттемейді

0

Ғимараттарға және мекемелерге талаптар

1

Препараттың биоқолжетімділігіне талаптар

0

Қызметкерлерге талаптар

0

валидациялау

0

Шикізаттың сақталу жағдайларына талаптар

V1

Тірі организмдердің, клеткалық экстрактілер немесе ферменттердің қатысуымен, биохимиялық реакциялар жүретін технологиялық қондырғы

0

биоадаптер

1

биореактор

0

биоанализатор

0

биокатализатор

0

биосенсор

V1

Тауарлық өнімінде негізгі компонент ретінде тіршілікке қабілетті микроорганизмдер болатын, биопрепараттар:

0

биолипидтер, жемдік қоспалар

1

жемдерді сүрлеуге арналған ашытқылар, өсімдіктерді қорғау құралдар

0

ферменттер, полисахаридтер

0

токсиндер, амин қышқылдары

0

Амин қышқылдары, жемдік қоспалар

V1

Құрамына инактивтелген клеткалар биомассасы және оларды өңделу өнімдері кіретін, биопрепараттар:

0

ксенобиотиктердің биодеграданттары

1

жемдік ашытқылар, саңырауқұлақ мицелиі

0

бактериалды тыңайтқыштар

0

жемдерді сүрлеуге арналған ашытқылар, өсімдіктерді қорғау құралдары

0

ксенобиотиктердің биодеграданттары, ксенобиотиктердің биодеграданттары

V1

Микроорганизмдер метаболизмінің тазартылған өнімдері негізіндегі биопрепараттар: на

0

жемдік ашытқылар, саңырауқұлақ мицелиі

1

витаминдер, ферменттер, антибиотиктер

0

бактериалды тыңайтқыштар

0

жемдерді сүрлеуге арналған ашытқылар, өсімдіктерді қорғау құралдары

0

жемдерді сүрлеуге арналған ашытқылар, өсімдіктерді қорғау құралдары, антибиотиктер

V1

Биотехнологиялық жүйе иерархиясының бірінші сатысы көрсетілген:

0

мақсатты өнімді бөліп алу цехымен

1

ферментермен

0

биохимиялық комбинатпен

0

мақсатты өнімді модификациялау

0

мақсатты өнімді тазарту цехымен

V1

Биотехнологиялық жүйе иерархиясының екінші сатысы көрсетілген::

0

биохимиялық комбинатпен

1

мақсатты өнімді бөліп алу және тазарту цехымен

0

биосинтез цехымен

0

ферментермен

0

мақсатты өнімнің сапасын талдау цехымен

V1

Биотехнологиялық өндірісте технологиялық ауаны залалсыздандыру жүзеге асады:

0

УК-сәулесімен

1

фильтрлеумен

0

антибиотиктермен

0

аз мөлшерде радиациялаумен

0

хлораминмен

V1

Синтетикалық цефалоспориндерді алу үшін қолданылады:

0

6-АПК

1

7-АЦК, 7-АДЦК 

0

LLD-трипептид

0

пенициллин

0

6-АПК және пенициллин

V1

Оның ортаға түзілуін жоғарылататын, пенициллиннің алғы заты:

0

валин

1

Фенилсірке қышқылы

0

L-аминоадипин қышқылы

0

р-диметилцистеин

0

Пирожүзім қышқылы

V1

Антибиотик өндірісінде ферментация цехтерінде фагтық инфекциялармен күресуде рацоналды жол:

0

Технологиялық ауаның залалсыздандарылуының қатал бақылануы

1

Биообъектінің фагқа тұрақты штаммдарының алынуы және қолданылуы

0

Қоректік орта залалсыздандарылуының қатаң бақылануы

0

Қондырғы залалсыздандырылуының қатаң бақылануы

0

Биообъектінің мутантты штаммдарының қолданылуы

V1

Жартылай синтетикалық пеницилиндерді алудағы негізгі фермент:

0

пенициллиназа

1

пенициллинацилаза

0

пептидогликанның транспептидазасы

0

полимераза

0

пептидаза

V1

Биосинтез кезінде антибиотиктер ең бірінші қоректік ортада байқалады:

0

Бірінші тәулік аралығында

1

2-3 тәулікте

0

7-8 тәулікте

0

15-20 тәулікте

0

Бірінші сағаттарда

V1

Bacillus туысының өкілдерін дақылдау жолымен алынатын антибиотиктер:

0

нистатин, неомицин, тетрациклин

1

грамицидин, субтилин, полимиксин

0

олеандомицин, эритромицин, грамицидин

0

хлорамфеникол, фузидин, гентамицин

0

канамицин, олеандомицин, эритромицин

V1

Ферментация алды кезеңде жүзеге асырады:

0

Мақсатты өнімді бөліп алу және тазалау

1

продуцент культурасын (инокулят) дайындау және сақтау,

0

Қоректік заттардың және орталардың алынуы және дайындалуы

0

Продуцентті өсіру және клеткалардың бұзылуы

0

Клеткалар биомассасының фильтрациясы, дақылдық сұйықтықтан ажыратылуы

V1

Мақсатты өнімді тазалау жолында алғашқы кезең дақылдық сұйықтықпен биомассаның ажыратылуы болып табылады -

0

дақылдау

1

сепарация

0

залалсыздандыру

0

модификация

0

иммобилизация

V1

Жануарлар биотехнологиясының нысанасы болып табылады:

0

ауылшаруашылығы жануарларының клеткалары мен ұлпалары

0

Барлық жануарлар молекулалары

0

адам және жануарлардың тек соматикалық клеткалары

0

Зертханалық жануарлар клеткалары мен ұлпалары

1

Адам және жануарлар молекуласы, гендері, клеткалары, ұлпалары, мүшелері, организмдері

V1

Жануарлар биотехнологиясына жататын әдістер:

0

Гаплоидты технология

1

Генетикалық трансформация

0

Табиғи ұрықтандыру

0

Микроклондау технологиясы

0

Егіздік әдіс

V1

Жануарлар биотехнологиясының негізгі методологиялық тәсілі:

0

Иммобилизация

1

Клондау

0

Биоконверсия

0

Ферментация

0

Дигаплоидизация

V1

Мүшелерді культивирлеу техникасының негізгі түрі:

0

Агар үстінде өсіру

1

«Сағаттық шыны техникасы»

0

Эрнст әдісі

0

Кокультивирлеу әдісі

0

«Күтуші» әдісі

V1

Көбею биотехнологиясы мынадай әдістерден тұрады:

0

Аутбридинг

1

Суперовуляция

0

Гетерозис

0

Дигибридті шағылыстыру

0

Моногибридті шағылыстыру

V1

Дифференцировка - бұл:

0

Фенотиптегі белгілердің біреуінің экспрессиясы

1

Клеткалардың маманданған клеткаға айналуы

0

Хромосома аймағының екі еселенуі

0

Фенотиптегі екі немесе одан да көп аллельдер экспрессиясының бірлестігі

0

Клеткалық өлім бағдарламасы

V1

Клетка дифференциясының деңгейін сипаттайтын негізгі белгілер:

0

Спецификалық емес метаболизм және әлсіз митоздық белсенділік

1

РНҚ интенсивті синтезі мен көптеген рибосомалардың болуы

0

Клеткадағы РНҚ жоғары емес деңгейі мен рибосомалардың аз саны

0

Лизосома санының көбеюі

0

Кіші ядро мен төменгі ядро-цитоплазматикалық қатынас

V1

Клетка дифференциациясының түрі:

0

Суперпотентті

1

Плюропотентті

0

Гиперпотентті

0

Гипопотентті

0

Гетеропотентті

0

Монопотентті

V1

Жануарлар биотехнологиясында зерттеу пәні болып табылады:

0

Ғылым мен өндіріс

1

Медициналық препараттарды жасауға жануарлар жүйесін қолданудың технологиясы мен әдістері

0

Жануарлар тұқымдары

0

Ауылшаруашылық жануарлардың аурулары

0

Ауыл шаруашылығының интенсификациясының тәсілдері

0

Ауылшаруашылық жануарлар репродукциясының мәселелері

V1

Жануарлар биотехнологиясының жетістіктері қолданылады:

0

Микробиологиялық өнеркәсіпте

1

Ауыл шаруашылығында

0

Экологияда

0

Ғарыштық зерттеулерде

0

Өсімдіктер шаруашылығында

0

Жәндіктерді зерттеуде

V1

Жануарлардың биотехнологиялық қоры:

0

Митохондриялар

1

Эмбриондар, клеткалар, ұлпалар

0

Пластидтер

0

Протопласттар

0

Нуклеин қышқылдары

0

Амин қышқылдар

V1

Жануарлар биотехнологиясының дамуына үлес қосқан қазақстандық ғалым:

0

Айтхожин М.А.

1

Мухамедгалиев Ф.М.

0

Мамлеев Р.С.

0

Бияшев З.Г.

0

Жандеркина А.И.

0

Стамбеков С.Ж

V1

Жануарлар биотехнология саласындағы белгілі ғалым:

0

Р. Котте

1

Дж. Гордон

0

Н. Вавилов

0

Г. Мендель

0

Т. Морган

0

Т. Бовери

V1

Жануарлар жүйесінің биотехнологияда қолдану деңгейі:

0

Популяциялық деңгейде

1

Клеткалық деңгейде

0

Физикалық деңгейде

0

Биоэнергетикалық деңгейде

0

Биохимиялық деңгейде

0

Цитохимиялық деңгейде

V1

Нуклеин қышқылдарының генетикалық рөлі дәлелденген нысана:

0

Агробактериялар

1

Бактериофагтар

0

Төменгі сатыдағы өсімдіктер

0

Амебалар

0

Қосмекенділер

0

Бунақденелілер

V1

Өндіріске жануарлар биотехнологиясының әдістерін енгізудің алғы шарты:

0

Дәстүрлі селекциялық процесстің қарқынды дамуы

1

Соңғы өнімнің үлкен шығымды болуы

0

Агротехнологияның дамуы

0

Мал шаруашылығында зоотехниканың дамуы

0

Микробиологиялық өнеркәсіптің дамуы

0

Микрочиптер мен наноматериалдарды алу

V1

1944 жылы ең алғаш трансформацияның молекулалық механизмін зерттеген ғалым:

0

Херши Чейз

1

О.Т. Эйвери

0

Г. Мендель

0

А.Херши

0

Ф. Гриффит

0

Г. Меллер

V1

Жануарлар биотехнологиясы ғылымының зерттейтін саласы:

0

Жануарлардың физиологиялық күйін

1

Генотипті «қайта құрастыру»

0

Жануарлардың биоалуантүрлі әлемін

0

Жануарлардың мінез-қылықтарын

0

Жануалар ДНҚ репликациясын

0

ДНҚ репарациясының механизмін

V1

Мал шаруашылығында биотехнологиялық ресурстарды пайдалануға қолданады:

0

Микроорганизмдер биотехнологиясы

1

Ұдайы өндіріс биотехнологиясы

0

Тағамдық биотехнология

0

Өсімдіктер биотехнологиясы

0

Экологиялық биотехнология

0

Ғарыштық биотехнология

V1

Ұдайы өндіріс биотехнологиясы үшін зерттеу пәні және объектісі болып табылады:

0

Жануар аурулары диагностикасының әдістері

1

Жануар организмінің гормональдық статусы

0

Жануарлардың мінез-құлық реакциясы

0

Жануарлардағы сүт мөлшерін анықтау

0

Жануар конституциясын анықтау

0

Жануар жүнінің сапасын анықтау

V1

Игла MEM стандартты ортасының құрамына келесі компоненттер енеді:

0

Бес суда еритін витаминдер

1

Алты суда еритін витаминдер

0

Көмірсутекті субстрат

0

Биотин

0

Казеин гидролизаты

0

Ашытқы экстрактысы

V1

Жануар клеткаларын дақылдауға арналған қоректік орта:

0

Мурасиге-Скуг

1

Игла МЕМ

0

Гамборг В5

0

Нитч

0

Блейдис

0

186-орта

V1

Жануарлар клеткаларының моноқабатты дақылдарын өсіру тәсілі:

0

Иммунологиялық планшетте дақылдау

1

Жалпақ флакондарда дақылдау

0

Колбаларда дақылдау

0

Пробиркаларда дақылдау

0

Петри табақшаларында дақылдау

0

Микро тамшыларда дақылдау

V1

Ооциттерді дақылдауға қойылатын биологиялық алғы шарттар:

0

Спермиялардың пісіп-жетілу мерзімі

1

Аналық жыныс бездерінде ооциттердің үлкен қорының болуы

0

Аналық жыныс бездерінде ооциттердің дами алмауы

0

Адреналин гормонының жеткілікті деңгейі

0

Бүйрек үсті безінің гормондарының жеткілікті деңгейі

0

Екіншілік жыныс белгілерінің дамуы

V1

Мал шаруашылығында эмбриодақылдық зерттеулер көмектеседі:

0

Жыныссыз көбею жолымен бірдей тұқымдарды алуға

1

Эмбриоинженерия әдістерінің дамытуға

0

Генодиагностика және гендік терапия әдістерін дамытуға

0

Коммерциялық медициналық препараттар алуға

0

Жануарлар ауруының биохимиясын зерттеуге

0

Жануарлардың экспорты мен импортының ережелерін жасауға

V2

Эстрогеннің түрі:

0

Инсулин

1

Эстрадиол

0

Тестостерон

1

Эстрон

0

Окситоцин

0

Адреналин

V2

Гипофизбен өңдірілетін гонадотропты гормон:

0

Тиреотропты

1

Фолликуланы стимулдеуші

0

Соматотропты

0

Адренокортикостероидты

1

Лютеиндеуші

0

Эстроген

0

Прогестерон

V2

Гонадальды гормондарға жататын сары дене және фолликула гормондары:

0

Соматотропин

1

Прогестерон

0

Инсулин

0

Тестостерон

0

Тироксин

0

Окситоцин

1

Фолликулостерон

V2

А. П. Студенцев теориясы бойынша жыныстық айналым тұрады:

0

Шағылысудан, жүктіліктен

1

Қозудан

0

Жатыр еттерінің босаңсуынан

0

Жыныстық қатынастан, жүктіліктен

0

Физиологиялық жетілуден, жыныстық қатынастан

0

Жыныстық қатынастан,эякуляциядан

1

Тежелуден,теңелуден

V2

Жануарлардың полициклды түріне жатады:

0

Иттер

1

Сиырлар

0

Пілдер

0

Маймылдар

0

Қасқырлар

0

Түлкі

1

Шошқалар

V2

Жануарлардың моноциклды түріне жатады:

0

Сиырлар

1

Иттер

0

Мысықтар

0

Шошқалар

0

Жылқылар

0

Қойлар

1

Қасқырлар

V2

Прогестерон келесі қызметке ие:

0

Фолликуланың пісіп-жетілуі мен өсуін шақырады

1

Эндометрияның секрециялық қызметінің дамуының шарттары

0

Жатырдың бұлшық етінің қысқаруын шақырады

0

Зат алмасуды күшейтеді

0

Овуляцияны шақырады

1

Ұрықтың жақсы дамуын қамтамасыз етеді

0

Қыныпқа әсер етеді

V2

Физиологиялық жетілу келесі көрсеткіштермен сипатталады:

0

Ересек мал салмағының 30-55 % мөлшеріне жеткен шағымен

1

Стандартты ересек мал салмағының 70 -75% мөлшеріне жеткен шағымен

0

Мінез қылықтарының ерекшеліктерімен

0

Ересек мал салмағының 25-45 % мөлшеріне жеткен шағымен

0

Жануар түріне тәуелсіз кез-келген жаспен

1

Белгілі малға байланысты тән пішінінің толық қалыптасуымен

V2

Сперматозоидтар бөлімі:

0

Тұқымы

1

Басы

0

Қосымшасы

0

Мүйізі

1

Мойны

0

Ұмасы

V2

Жұмыртқа клетка - бұл:

0

Аталық гамета

1

Гаплоидты гомогенді құрылым

1

Аналық жыныс клеткасы

0

Диплоидты гетерогенді құрылым

0

Гаплоидты гетерогенді құрылым

V2

Сперматозоид - бұл

0

Диплоидты гетерогенді құрылым

1

Гаплоидты клетка

0

Соматикалық маманданған клетка

0

Төменгі деңгейде маманданған клетка

1

Аталық жыныс клеткасы

0

Соматикалық маманданбаған клетка

V2

Жыныс циклі - бұл:

0

Аналық жыныс безінің функциональды күйінің бір қалыпты өзгермеуі

1

Жануарлардың горманальдық балансының өзгеруі

1

Жануарлардың мінез-қылықтары мен жыныс сферасының өзгеруі

0

Жануар экстерьерінің өзгеруі

0

Жыныс мүшелерінің қан айналымының өзгеруі

V2

Фолликулалардың даму сатылары:

0

Піспеген

1

Біріншілік

0

Дамымаған

0

Бастапқы деңгейлік

1

Екіншілік

0

Соңғы деңгейлік

V2

Грааф көпіршіктері:

0

Жануар түріне байланысты диаметрі 0,05- 0,6 см болатын ұсақ денешіктер

1

Сүтқоректілерде аналық безде жұмыртқа клеткасын жауып тұратын қапша

1

Жануар түріне байланысты диаметрі 0,5- 6 см болатын ірі денешіктер

0

Жануарларда құрсақ қуысы арқылы оңай анықталынатын денешіктер

0

Сперманы сұйылтатын ақ түсті сұйықтық

V2

Бағаналы клеткалардың классификациясы:

0

Моноцитті

1

Эмбриональдық

0

Суспензиялық

0

Паренхималы

1

Ұрықтық

0

Камбиальды

V2

Жануар клеткасының криоконсервациясы - бұл:

0

– 4⁰С төменгі температурада сақтау

1

Ең төменгі температурадағы эмбриондарды мұздату

1

Сұйық азотта ооциттер мен эмбриондарды сақтау

0

Жануарлардың жаңа тұқымдарын алу әдісі

0

– 155⁰С температурада прокариот клеткасын сақтау

V2

Адам және жануар криоконсервациясының міндеттері:

0

Жануардың гормональды жағдайын зерттеу

1

Генетикалық құнды материалды сақтау және генофондын құру

0

Генетикалық трансформацияның мүмкіндіктерін кеңейту

0

Жануар тектестерден пайда болған жемдік ақуыздарды алу

1

Сәтті жүктіліктің мүмкіндіктерін жоғарлату

0

Овуляция процессінің стимуляциясы

V2

Криоконсервация үдерісінің сатылары

0

Простагландин инъекциясын 11 күн сайын қайталау

1

Үлгілерді мұздату және еріту режимдерін сақтау және іске асыру

1

Ооциттер мен эмбриондарды жинау және мұздатуға орта дайындау

0

Суперовуляцияны шақыру

0

Сперматозоидтарды жинау және оларды қалыпты жағдайда сақтау

V2

Мұздатылған ұрықтанбаған тышқанның жұмыртқаларын модель ретінде қолданады:

0

Қосмекенділер ооциттерін консервациялау әдістерін өңдеуде

1

Адам ооциттерін консервациялау әдістерін өңдеуде

0

Донорлар мен рецепиенттердің жыныстық циклдерін синхронизациялауда

0

Биотикалық факторларға клетка реакциянын зерттеуде

1

Төменгі температураларға клеткалық реакцияны зерттеуде

0

Табиғи жағдайда жануарларды ұрықтандыруда

V2

Жануар клеткаларын мұздатуға қолданылатын негізгі криопротекторлар:

0

Триптофан

1

Диметилсульфоксид

1

Глицерол

0

Димексид

0

Бутил спирті

V2

Жануар клеткаларының витрификациясы дегеніміз:

0

Криопротекторларды жылыту

1

Өте жоғары жылдамдықпен мұздату

0

Мұздату ерітіндісін белгілі-бір температурада ұстау

0

Криопротекторлардың ерітінділерінің тұтқырлығын азайту

1

Өте төмен температураларда кристаллизациясыз суыту

0

Бірітіндеп баяу мұздату

V2

Эмбриондарды криосақтау әдісі мына сатылардан тұрады:

0

Фильтрация

1

Жай суыту

1

Мұздату

0

Аэрация

0

Сұйылту

V2

Ірі қара мал селекциясы үшін трансплантацияның маңызы:

0

Жұптұяқтылардың әртүрлі түрлігін көбейту

1

Генетикалық құнды бұқаларды бағалау

0

Ірі қара малдардың қыстау жағдайы

0

Әртүрлі ұрпақтар санын көбейту

1

Сансыз ұрпақ алу және табынның сапасын жоғарлату

0

Жануар әлемінде биоалуантүрлілікті кеңейту

V2

Клондау - бұл:

0

Трансгенді жануарларды алу тәсілдері

1

Жыныссыз көбейту көмегімен ұқсас ұрпақтарды алу

1

Жеке клеткалар және организмдің генетикалық ұқсас көшірмелерін алу

0

Репродуктивті медицинадағы негізгі тәсіл

0

Жыныстық көбею жолы арқылы ұқсас ұрпақтарды алу

V2

Химерлі жануарлар – бұл:

0

Бластомерлері бірдей генотиптермен шағылысу нәтижесінде пайда болған даралар

1

Генетикалық мозаикалы

0

Бірдей ұқсас клондар

0

Біржұмыртқалы егіздер

1

Бластомерлердің әртүрлі генотиптермен қосылу нәтижесінде пайда болған даралар

0

Трансгенді даралар

V2

Трансгенді жануарлар – бұл:

0

Жыныссыз көбею жолы арқылы алынған ұқсас ұрпақтар

1

Генетикалық құрастырудан алынған жануарлар

1

Ұрпақтан-ұрпаққа берілетін организмінің барлық клеткасында бөтен ДНҚ бар жануарлар

0

Клонданған жануарлар

0

Біржұмыртқалы егіздер

V2

Жануарлардағы эмбриондар трансплантациясының негізгі кезеңдері:

0

Рецепиенттердің таңдау және тонустық секрецияны тежеу

1

Донорды таңдау мен суперовуляцияны жүргізу

0

Жануар-рецепиенттердің ұрықтануы және эмбриондар криоконсервациялау

0

Бластомерлерді іріктеу және оны бағалау

1

Эмбриондар бағалау және рецепиенттерге отырғызу

0

Бластомерлерді бағалау және донорларға отырғызу

V2

Клондалған жануарларды алу тәсілдері:

0

Энуклеирленген жұмыртқа клеткасына ДНҚ-ны микроинъекциялау арқылы

1

Ерте даму стадиясындағы эмбриондардың микрохирургиялық бөлу

1

Эмбриональды клетканың ядросын энуклеирленген жұмыртқа клеткасына отырғызу арқылы

0

Соматикалық клеткалар агрегациялау арқылы

0

Лапаратомия арқылы

V2

Эмбриондарды трансплантациялау әдісіне келесі тәсілдер енеді:

0

Фолликулалардың артрезия құбылысына ұшырату

1

Донордарда полиовуляция шақыру

0

Гендерді микроинъекциялау

0

Оогонийлердің екі-үш мәрте бөлінуіне әкелу

1

Эмбриондарды шығару және сақтау

0

Бластомерлерді құйлыстыру

V2

Ірі қара малдардың эмбриондар трансплантациясында донор ретінде қолданады:

0

Жатыры жетілмеген сиырды

1

Сүттілігі жоғары сиырларды

1

Бұзаулаудан кейін 60 күннің ішінде екі овуляция жүрген сиырды

0

Фолликулалары пісіп жетілмеген сиырларды

0

Жатырдың инволюзиясы жетілмеген сиырды

V2

Суперовуляцияда қолданатын препараттар:

0

Жануарлар метоболизмін жақсартатын

1

Фолликула жетілдіру қасиеттері бар

0

Аталық без қызметін жетілдіретін

0

Сперманы жетілдіру қасиеті бар

1

Аналық бездің фолликулаларының овуляциясын және эструс қоздыратын

0

Жануарларды жыныстық тежелу сатысына әкелетін

V2

Химераларды алу көмегімен анықтауға болады:

0

Ұлпалардың дедифференцировка үрдістерін

1

Ұлпалардың дифференцировка үрдістерін және даму механизмдерін

1

Клеткааралық әрекеттесулерді және гендердің плейотропты әсерін

0

Ферментті жүйелердің клеткаішілік әрекеттесулерін

0

Гендердің комплементарлы әрекеттесулерін

V2

Жасанды ұрықтандырудың артықшылықтары:

0

Жануарлар физиологиясын зерттеу мүмкіндігі

1

Бір бас малдан көп ұрпақ алу мүмкіндігі

0

Малдарды түсік тастатпау мүмкіндігі

0

ДНҚ репарация үдерістерін зерттеу мүмкіндігі

1

Асыл тұқымды малдармен тез ауыстыру мүмкіндігі

0

Мал бордақылау жолдарын зерттеу мүмкіндігі

V2

Қолдан ұрықтандыру мына негізгі техникалық тәсілдерден тұрады:

0

Соматикалық және жұмыртқа клеткаларын алу

1

Сперманы алу және оның сапасын бағалау

1

Сперманы сұйылту

0

Ооциттердің суспензиясын сұйылту

0

Жұмыртқа клеткаларын криосақтау

V2

Уретральды әдісте сперманы алу жолдары:

0

Пайеттер көмегімен

1

Қолдан жасалған қынап көмегімен

0

Фаллопий түтігінің воронкасымен

0

Электропорация әдісімен

1

Фистульды әдіспен

0

Элекроэякуляция әдісімен

V2

Эмбрион жынысын келесі әдістермен анықтайды:

0

Гистологиялық

1

Цитологиялық

1

Молекулалық

0

Биофизикалық

0

Радиобиологиялық

V2

Қолдан ұрықтандыру тәсілдері:

0

Гонадалық

1

Жатырлық

0

Тұқымдық

0

Фистульдық

1

Қынаптық

0

Жанамалық

V2

Химераларды алуда агрегациялыққа қарағанда инъекциялық әдістің артықшылықтары:

0

Бастапқы сатыларда эмбриондар биохимиясын талдау мүмкіншілігі

1

Пеллюцид аймағын алып тастауды қажет етпейтіндігі

1

Түраралық комбинацияларды имплантациялауда кедергінің болмауы

0

Пеллюцид аймағының гистологиясын зерттеу мүмкіншілігі

0

Жануардың белгілі бір физиологиялық күйінің қажет еместігі

V2

Трансплантация кезінде эмбриондар сапасын анықтауға қолданылады:

0

Физика-химиялық әдіс

1

Визуальді-морфологиялық әдіс

0

Іn vivo-да жағдайларында эмбриондарды инкубациялау әдісі

0

Ядролардың энуклеация әдісі

1

Іn vitro-да жағдайларында дақылдау әдісі

0

Ядролардың адсорбциялық қасиеттері бойынша эмбриондарды бағалау арқылы

V2

Эмбриондардың сапасы мына белгілер бойынша анықталады:

0

Ядроның тұтастығы және түсімен

1

Пеллюцид аймағының тұтастығымен

1

Бластомерлер күйі және эмбриондар морфологиясымен

0

Жұмыртқа клеткаларының қалпы және морфологиясымен

0

Фолликуллалар саны және дамуымен

V2

«Кемшіліксіз» эмбрион қандай болу керек?

0

Борпылдақ, овал пішінді

1

Тығыз, сфера пішінді

0

Пеллюцид аймағы дамымаған

0

Түсі мөлдір, ал клетка мөлшері әртүрлі

1

Түсі тегіс бірдей және клетка мөлшері де бірдей

0

Түсі және клетка мөлшері әртүрлі

V2

Плюрипотентті бағаналы клеткалардың негізгі қасиеттері:

0

Тышқан эпителий клеткаларынан бөлініп алынады

1

Тышқан эмбриондарынан бластоциста сатысында бөлініп алынады

0

Клеткалардың барлық түріне мамандана алмайды

0

Тек жыныс клеткаларына айналуға қабілетті

1

Клеткалар дақылында пролиферация жасауға қабілетті

0

Дрозофилладан дернәсіл сатысында бөлініп алынады

V2

Биоэтикаға қатысты бастапқы мәселелер:

0

Ядролық қалдықтарды қолданумен байланысты этикалық мәселелер

1

Биотехнологияның және гендік инженерияның дамуымен байланысты этикалық мәселелер

1

Адамның жануарлар және өсімдіктерге көзқарасы бойынша этикалық мәселелер

0

Экологиялық генетика мен фармакогенетика аймағындағы әлеуметтік мәселелер

0

Жабайы жануарларды қорғаумен байланысты этикалық мәселелер

V2

Адамды репродуктивті клондау кезінде пайда болатын қауіптер:

0

Тірі ағзаларға зиянды әсері

1

Клондар арасындағы жоғары өлім

1

Клондау адамның генетикалық алуан түрлілігін шектейді

0

Денсаулық сақтау жүйесіндегі әлеуметтік мәселелер

0

Зиянды әдеттің алдың алу бойынша әлеуметтік мәселелер

V2

Генотиптері әртүрлі ұрықтардан алынған бластомерлерді жасанды комбинациялау жолымен алынған жануарлар:

0

Егіздер

1

Химералар

0

Трансгендер

0

Клондар

1

Аллофенді жануарлар

0

Гипоморфтар

V2

Гормональдық препараттарға байланысты суперовуляцияны қоздыратын әдістер:

0

Жатыр мойнына глюкоза ертіндісін енгізу

1

Жатырға пессарий салу

1

Инъекция және пессарийді бірге қолдану

0

Антибиотикпен инъекция жасау

0

Жатыр мойнына тестостерон гормонын енгізу

V2

Жасанды ұрықтандырудың негізгі әдістері:

0

Ультрадыбыстық зерттеу

1

Гаметаларды тасымалдау әдісі

0

Магнитті-резонансты томография

0

Полимеразалы тізбекті реакция

1

Зиготаларды тасымалдау әдісі

0

Соматикалық клеткаларды тасымалдау әдісі

V2

Мал шаруашылықтарында ұрықтарды жуып алудың әдістері:

0

Қолмен жуып алу әдісі

1

Ұрғашы-донорларды өлтіру әдісі

1

Хирургиялық

0

Жатыр мойнынан жуып алу әдісі

0

Зоотехникалық

V2

Жануарлармен жұмыс істеудің негізгі талаптары:

0

Жануарларды қолдану аймақтық ережелермен сәйкес болу керек

1

Жануарларды білім беру және ғылыми мақсаттарда қолдану әдістері халықаралық ережелерге кері болмау керек

0

Жануарларға мал азығын дайындау ережелерін сақтау керек

0

Наркотикалық заттарды барлық ережелерге сай қолдану керек

1

Жануарларға күту және ұстау ережелерін сақтап, тәжірибенің техникалық талаптарды ұстану керек

0

Қатаң түрде зоотехникалық талаптарды ұстану керек

V2

Генетикалық трансформация – бұл

0

Эпистаз генінің басқа ген әсерін басуы

1

Бөтен ДНҚ әсерінен клетканың генетикалық өзгеруі

1

Бір организмнен генетикалық материалдың басқа организмге көшуі

0

Матрицалық ДНҚ-ғыда РНҚ синтезі

0

Қожайын клеткасында вирустың ДНҚ мен РНҚ синтезі

1

Анықталған гендері бар бөтен ДНҚ-ны клеткаға енгізу

V2

Өндірістік биотехнологияда 3 тип шатаммдар қолданылады:

0

Фагқа сезімталды штаммдар

1

Мутантты штаммдар

0

Олиготрофты штаммдар

0

Дефектті штаммдар

1

Ген-инженерлік штаммдар

0

Патогенді штаммдар

V2

Өндірістік штаммдар келесідей талаптарға сай болуы керек:

0

Биомасса өсуінің төмен жылдамдығы және дайын өнімнің жинақталуының төмендігі

1

Қызмет көрсетушілер мен тұтынушыларға қауіпсіздігі

1

Қол жетімді және арзан субсртатта өсу қабілеттілігі.

0

Қызмет көрсетушілер мен тұтынушыларға патогенділігі.

0

Қол жетімді және арзан субсртатта өсудің төмен қабілеттілігі.

V2

Фармацевтикалық өндірісте белок продуценті ретінде бактерияларды қолдану бірқатар артықшылықтары бар:

0

Культивирлеу үшін азық-түлік және химия өндірісінің қалдықтары қолданылады

1

Алмастырылмайтын аминқышлықдардың мөлшері өсімдік клеткасымен салыстарғанда бактерия клетксынан жоғары

1

Белок биосинтезі реакциясының жоғары жылдамдығы

0

Культивирлеу үшін пайдалы өнімдер қолданылады

0

Культивирлеу үшін тағам өнімдері қолданылады

V2

Бактерияларды культивирлеуде биотехнологияда көміртек көзі ретінде бола алады:

1

түрлі өндіріс қалдықтары

1

табиғи және жанама газдар

0

оттегі

0

антибиотиктер

0

бентонит

V2

Периодты культивирлеу келесі фазалардан тұрады:

0

көбею фазасы

1

бастапқы фаза

1

экспоненциальды өсу фазасы

0

даму фазасы

0

соңғы фаза

V2

Микроорганизмдерді үздіксіз культивирлеу үшін қажет

0

қатты бөлшектердің бетінде продуценттердің өсуін қамтамасыз ету.

1

қоректік орта ағымының жылдамдығын

0

өсуді реттеу латентт фазада жүргізіледі

1

жүйеден культуралдық сұйықтықтың ағуын қамтамасыз ету

0

культуралардың дамуында фазаларды бақылау

V2

Биотехнология процесінің тиімділігін бағалау келесідей критерийлермен бағаланады:

0

клетка саны, соңғы өнім және синтез ұзақтығы

1

субстрат саны, соңғы өнімге және синтез ұзақтығына айналуы

0

клетка саны,синтездейтін толық өнімдегі бастаманың және синтез ұзақтығы

0

культуралық ортадан өнімнің бөліну бағасы

1

культуралық ортадан өнімнің тазалану бағасы

V2

Модификацияланған өнімнің бірнеше периодты тәсілдері

0

ортаның қышқылдандыруы үшін периодты культиверлеудің қышқылмен қосылуы

1

периодты культиверлеудің құнарландыру әдісі

1

диализ арқылы культивирлеу

0

хемостатикалық культиверлеу

0

турбидостатты культивирлеу

V2

Биотехнологиялық үрдістерге негізгі 3 саты жатады

0

Егу материалдарын дайындау

1

Ферментация алды

0

Таза дақылдар алу

1

Ферментациялық

0

биохимиялық

V2

Ферментация алдында мынадай сатыларды жүзеге асырылады

0

Технологиялық және қайта айналмалы су мен ауаны алу

1

Ферментациялық аппаратураны , технологиялық және қайта айналмалы су мен ауаны залалсыздандыру

1

Қоректік орталар мен субстраттарды залалсыздандыруға дайындау

0

Қоректік субстраттар мен орталар секілді шикізаттарды сақтау

0

Продуцент дақылды сақтау (инокулятты)

V2

Ферментация кезеңі биотехнологиялық үрдістердің негізгісі болып табылады. Ол кезеңде жүзеге асады

0

Қоректік орталарды тазалау

1

Продуценттің субстратпен өзара байланысуы

0

Продуценттің бастапқы өсуі

1

Биомасса жинақталуы

0

Инокулятты алу

V2

Төмендегілердің қайсысы постферментация кезеңінде жүреді

1

Өнімді бөліп алу

1

Өнімді тазарту

0

Ерітінді алу

0

Биомассаның жинақталуы

0

Биомасса алу

V2

Биотехнологиялық үрдісті құрастырушы негізгі элементтері

0

сорбенттер

0

көбікбасқыш

1

биологиялық агенттер мен субстрат

0

сүзгіштер

1

өнім

V2

Микроорганизм клеткалары биомассасын сұйық фазадан бөледі

0

Қабаттар түзу арқылы

1

Седиментациямен және сүзу арқылы

1

Тұндыру мен флотация арқылы

0

Буландыру және сүзу арқылы

0

Көбікбасу арқылы

V2

Үрдістің өнімділігі уақыт бірлігіндегі биореактордың көлемінің бірлігінде алынған өніммен сипатталды және ол қандай факторларға тәуелді

0

Ферментердағы глюкоза мөлшеріне

1

Қоректік ортаның құрамына

1

Қолданған субстратқа сай алынған өнім шығымының коэфициент санына

0

Ферментердағы белок мөлшеріне

0

Ферментердағы фермент мөлшеріне

V2

Дақылдық сұйықтықтан мақсатты немесе бұзылған клетка гомогенатынан өнімді бөліп алу қай жолмен жүреді

0

Бұзу

1

Адсорбция

0

Қыздыру

1

Тұндыру

0

Мұздату

V2

Биотехнологиялық субстраттардың разрядына

0

Гормон

1

Ағаштар

1

Целлюлоза

0

Антибиотиктер

0

Клеткалар

V2

Биотехнологиялық орталардың құрамына кіреді

1

Минералды элементтер

1

Көміртек пен энергия көзі

0

Өсу ингибиторлары

0

Көміртек көзі

0

Энергия көзі

V2

Өндірістік штамдарды өсіру мен қолдауға арналған қоректік орталарға қойылатын талаптар

1

Физиологиялық талаптармен сәйкестігі

1

Залалсыздандыру жеңілдігі

0

Ортаның жалғыз компоненттен тұруы

0

Дайындалу жеңілдігі

0

Органикалық заттардың болмауы

V2

Ферментация барлық ретпен іске асатын операциялар жиынтығы

0

Клетка өсуіне дейін егу материалын еңгізу

1

Алдын ала дайындалған және белігі бір температура жеткізлген қоректік ортаға егу материалын салу

1

Клеткалардың өсуін яақталуы

0

Алдын ала дайындалған қоректік ортаға егу материалын дақылдау жүргізу

0

Клеткалардың өсуінің жылдамдауы

V2

Ферментерларда микроорганизмдерді дақылдау кезінде қоректік ортадағы оттектің ерігіштігі неге байланысты

0

Орта қышқылдылығы

1

Температура

1

Қысым

0

Сутектің иондар концентрациясына

0

Минеральды компоненттер мөлшеріне

V2

Бұршақ тұқымдас бірінші коммерциялық препараттарын өсімдіктермен инокуляциялау кезінің технологиялық сызба нұсқасы келесі кезеңдерден тұрады

1

Бактерияларды агарланған қоректік орталарда егу

1

Бактерия ерітінділерін тұқымға салу, араластыру тұқымды қараңғыда кептіру

0

Топыраққа бактерия ертіндісін құю, араластыру, қараңғыда кептіру соған тұқымдарды араластыру

0

Бактерия ерітінділерін тұқымға құю топырақты салу және егу

0

Сұйық қоректік орталарда өсірілген клеткаларды центрифугирлеу

V2

Биопестицидтерге қойылатын негізгі келесі талаптар

0

Қоршаған орта факторларына сезімталдылығы және пайдалануда ыңғайлы

1

Селективтілік және жоғарғы эффективті әсер етуі, жақсы ылғалдылығы және жабысуы

1

Адамға, флора мен фаунаның қажетті өкілдеріне қауіпсіздігі

0

Температураның ауысуына әсері төмен

0

Селективтілік және жоғарғы эффективті әсер етуі

V2

Төмендегілердің қайсысы постферментация кезеңінде жүреді

1

Өнімді бөліп алу

1

Өнімді тазарту

0

Биомассаның жинақталуы

0

Аппаратураны залалсыздандыру

0

Ерітінді алу

V2

Биогенды консерванттар тобына жататын қосылыстар

0

Тағамдық қоспалар

0

Консерванттар

1

Биологиялық жүйелерде синтезделетін қосылыстар

0

Глицерин

1

Метаболиттік процесске қатысатын қосылыстар

V2

Микробтық биопрепараттарды кептіру әртүрлі әдістермен жүзеге асады

0

Концентрат алу

1

Конвективті

1

Терморадиациялық

0

Ферментациялық

0

Электрофорез

V2

Клеткаішілік метаболиттерді бөліп алуда микроорганизмдердің клетка қабырғасын бұзатын әдістер

0

Сублимациялық

1

Химиялық

1

Ферментативтік

0

Жанаспалы

0

Терморадиациялық

V2

Биотехнологялық өндірісте заттарды хроматографиялық бөліп алуда әдістерді пайдаланады

0

Дезинтеграция

1

Қағаз

0

Полиакриламид

1

Пластикалар

0

Агароза

V2

Ферментация процессінің соңында дақылдақ ортада пайда болады

1

Микроорганизмдер клеткалары

0

Казеин

1

Микроорганизмдер метаболиттері

0

Пектин

0

Метилцеллюлоза

V2

Микробиологиялық синтез өнімдерін тазарту және бөлудің келесі әдістері қолданылады

0

Тура әдіс

1

Сусыздандыру әдісі

1

Құрғату әдісі

0

Жанама әдіс

0

Қосалқы әдіс

V2

Конвективті кептіру әдісіне жатады

0

Криоконсервлеу әдісі

1

Шашыратпалы әдіс

1

Пневматикалық әдіс

0

Гельфильтрация әдісі

0

Электрофорез әдісі

V2

Жабайы штамынан өндірістік микроорганизм алу үшін

1

Генетикалық ақпаратын өзгерту

1

Жағымсыз қасиеттерді болдырмау

0

Қымбат шикі затты пайдалану

0

Қоректік орта құрамын жақсарту

0

Біріншілік және екіншілік метаболиттерді түзуі

V2

Ферменттерді беттік ферментация арқылы алу

1

Инокулятты беттік әдіспен көбейтіп немесе тереңдік сұйық дақыл жағдайында музейлік дақылдарды өсіру арқылы

0

Ферментация кезеңі аяқталысымен массанысүзіп алып, қыздырып кейін қағаз қалташаға салып кептіреді

1

Егу материалдарын ферментация кезеңінде сусымалы ортада металл ыдыста немесе екі жағынан перфорирленген тік кюветаларда өсіреді

0

Ферментация кезеңінде егу материалын камерада сұйық ортада өсіреді

0

Ферментация кезеңі аяқталысымен массаны қыздырып кейін қағаз қалташаға салып кептіреді

V2

Ферменттерді микробиологиялық өндірісінің тереңдік әдісі беттік әдіспен салыстырғанда тиімді, себебі

0

Фермент синтезі температура төмен болғанда, әртүрлі әдістерді қолданғанда жүретін процесс

1

Фермент синтезі залалсыздандырылған ауа айналмалы түсіп отыруымен және ортаның рН-пен температурасы көрсеткіші тұрақты болғанда, 3-4 тәулікте жүреді

0

Фермент синтезі температура төмен болғанда, қатпарланудың әртүрлі әдістерін қолданғанда жүреді

0

Фермент синтезі залалсыздандырылған ауа бір рет қана түсіп отыруымен және ортаның рН-пен температурасы көрсеткіші өзгеріп отырғанда, 3-4 тәулікте жүреді

1

Ферментацияның бақыланатын жағдайларында жүреді

V2

Дақылдық сұйықтан антибиотиктерді бөліп алу да қолданылатын әдіс

0

Центрифугалау

1

Экстракция

1

Кристаллизация

0

Диализ

0

Флотация

V2

Химиялық өндіріске қарағанда биотехнологиялық өндіріс «жұмсақ» жағдайларда өтеді егерде

0

Қоршаған ортаны қалдықтар мен аралас өнімдермен ластау

1

Қалыпты қысымда

0

Қоршаған ортаны уытты өнімдермен ластау

0

Белсенді реакцияда және ортаның жоғарғы температурасында (100 С)

1

Белсенді реакцияда және ортаның қалыпты температурасында

V2

Биотехнологиялық үрдістің химиялықтан айырмашылығы мынады

0

Асептика жағдайларын сақтамау

1

Физико-механикалық әсерлерге биологиялық объектілердің сезімталдылығы

1

Заттардың фаза арасындағы тасымалдануы

0

Заттардың беттік тасымалдануы

0

Биологиялық объектілердің әсерлерге тұрақтылығы

V2

Биотехнологиялық өндірістердің химиялық өндірістен ерекшелігі:

0

Өсу және биосинтез реттеу механизмдерінің болмауы

1

Көптеген үрдістердің аз жылдамдықпен өтуі

1

Соңғы өнімнің тұрақты болмауы

0

Соңғы өнімнің тұрақты болуы

0

Көптеген үрдістердің жоғарғы жылдамдықпен өтуі

V2

Микроорганизмдерді мерзімді дақылдау кезіндегі технологиялық қиыншылықтар –

1

Үрдістің циклды өтуі

0

Үрдістің линиялық өтуі

1

Технологиялық мерзімдердің ауысуы

0

Тұрақты технологиялық мерзімдер

0

Өзгермелі технологиялық мерзімдер

V2

Үздіксіз дақылдау терең ферментация кезінің негізгісі

0

Микроорганизм клеткалары қоректік ортада тұнба түзеді

1

Микроорганизм клеткалары қоректік ортаға еңгізілген

0

Мерзімді түрде қоректік орта келеді және культуралды сұйықтық отырады

0

Жаңа қоректік орта келеді және бір рет дайын культуралды сұйықтықпен клеткалар алынып отырады

1

Микроорганизм клеткалары бос күйінде болады

V2

Микроорганизмдерді мерзімді дақылдау кезінде

0

Қоректік заттар концентрациясы сақталады

1

Қоректік орта құрамы өзгермелі

1

Қоректік заттар концентрациясы азаяды

0

Метаболиттер саны азаяды

0

Қоректік орта құрамы тұрақты

V2

Ферменттерді терең ферментация жолымен алу кезінде 3 әдісті пайдаланады:

0

Мерзімді құймалы

1

Мерзімді

1

Үздіксіз - циклды

0

Үздіксіз құймалы

0

Мерзімді инокулятты құю арқылы

V2

Ферменттерді терең микробиологиялық жолмен алуда беткі әдіспен салыстырғанда тиімділігі мынады

1

Ферментацияның бақыланатын жағдайларында өтеді

0

Ферментті бөліп алу жоғарғы температурада әртүрлі тұздай әдістерді пайдалану кезінде

0

Ферментті бөліп алу төменгі температурада әртүрлі әдістерді пайдалану кезінде

0

Ферментацияның бақыланбайтын жағдайларында өтеді

1

Ферментті бөліп алу төменгі температурада әртүрлі концентрлеуді пайдалану кезінде

V2

Биогазды алу кезінде

1

Метантенк

1

Метантүзуші бактериялар

0

Биофильтр

0

Аэротенк

0

Анаэростат

V2

Этил спиртінің биожылу өндірісінде қандай қалдыққа негізделген

0

Сұйық парафиндер

1

Тростник қант шырыны

0

Өсімдік сығындылары

0

Целлюлоза гидролизаты

1

Қант қызылшасы

V2

Жанар май спиртін алуда келесі технологиялық үрдістерді жасау керек

0

Шикі затты дайындау: етсүйек ұны, сұйық парафиндер

1

Шикі затты дайындау: меласса, тростник қантының шырыны, крахмал, целлюлоза

0

Шикі затты дайындау: мал қалдығы, өсімдіктердің көк массасы

0

Ферментация: май қышқыл бактерияларды енгізу және ашу процесін жүргізу

1

Ферментация: ашытқыларды енгізу және ашуды жүргізу

V2

Метанды алу

1

Шикі затты анаэробты жағдайда өңдеу

0

Аэротенкта

0

Шикі затты қышқылды ортада өңдеу

0

Окситенк

1

Метанотенк

V2

Жанар май этил спиртін алуда өндірістік ашу процесі әртүрлі технологиялық сызбамен өтеді

0

Үздіксіз биомассаны беруі

1

Үздіксіз

0

Жартылай үздіксіз

1

Мерзімді

0

Үздіксіз биомассаның берілуі

V2

Биогидрометаллургияда металдарды алуда бірнеше әдістерді пайдаланады

0

Қышқылды

1

Чандық

0

Беткі

1

Жер саты

0

Сілтілі

V2

E. Coli штамының көмегімен алынған генды инженериялық препараттың соматотропиннің тиімділігі

0

Аз мөлшерде синтезделеді

0

Вирустары жоқ

0

Токсиндері жоқ

1

Патогенды микроорганизмдері жоқ

1

Көп мөлшерде алынады

V2

Жануар клеткасының хромосомаларына орналаса алатын векторлар:

0

Ri - плазмидалы векторлар

1

Аденовирус негізіндегі векторлар

0

Агробактериялар

0

pBR322 плазмида векторы

1

Ретровирус негізіндегі векторлар

G) Темекі мозаикасы вирусы негізіндегі

0

Тi - плазмидалы

1

Космидтер

V2

Трансгенді жануарларды алады:

0

8-клеткалық эмбриондардың қосу арқылы

1

Микроинъекция әдісі арқылы

1

ДЭАЭ-декстранды қолдану арқылы

0

Жасанды ұрықтандыру әдісі арқылы

0

Клетканың ядросын бір-біріне ауыстыру әдісі арқылы

1

Ретровирусты векторларды қолдану арқылы

V2

Жануар клеткасына бөтен ДНҚ енгізу әдістері:

0

4-клеткалық эмбриондардың қосылу арқылы

1

Гипертоникалық тұз көмегімен

0

Жасанды ұрықтандыру көмегімен

0

Протопласттар мен лизосоманың қосылуы арқылы

1

Липосоманы қолдану арқылы

0

Агробактериялық трансформация көмегімен

1

Кальций-фосфат көмегімен

V2

Биополимерлерді секвенирлеу – бұл:

0

Ген белсенділігінің басылуы

1

РНҚ нуклеотидтік тізбегін анықтау

1

Ақуыздағы аминқышқылдардың тізбегін анықтау

0

Хромосоманың белгілі-бір аймағының еселенуі

0

Гетерозиготадағы аллельдердің біреуінің жоқтығы

1

ДНҚ нуклеотидтер тізбегін анықтау

0

ДНҚ амплификациясы

V2

Космидтер – векторлар:

0

Маркерлер арқылы тез білінетін плазмид негізіндегі

1

Рестрикциялық сайты бар, плазмидтер мен фагтың артықшылығын біріктіруші

1

Жоғарғы репликативті және трансформациялаушы қабілетілікке ие

0

Геномның мобильді элементтері негізіндегі

0

Төменгі репликативті қабілеттілігі бар аденовирустар негізінде

1

in vitro жүйесінде ақуыздық қабыққа орану қабілетіне және жақсы сыйымдылыққа ие

V2

Трансгенді жануарларды алу мақсаттары:

0

Мал санын көбейту

1

Медициналық нұсқаулар бойынша биологиялық белсенді заттар алу

0

Лабораториялық жануарлар ретінде қолдану

0

Ұқсас жануарлар алу

1

Ауруларға төзімді жануарларды алу

0

Егіздер санын көбейту

1

Жаңа шаруашылыққа бағалы белгілері бар жануарларды алу

V2

Жануар клеткасының трансформациясы кезінде қолданатын ген-макерлер:

0

Thy-1-антигендер

1

Тимидинкиназа гені

1

Неомицинге төзімді ген

0

Непалинсинтаза гені

0

β-глюкуронидаза гені

1

Этил спиртіне төзімді ген

V2

Жасанды хромосома негізіндегі векторлар:

0

100 мың жұп нуклеотидтен тұрады

1

Трансгендердің экспрессиясы үшін рецепиент хромосоманың интеграциясын қажет етпейді

0

Трансгендердің экспрессиясы үшін рецепиент хромосоманың интеграциясын қажет етеді

0

Қалыпты трансформацияны жүргізбейді

1

1 млн. жұп нуклеотидтен тұрады

0

5 мың жұп нуклеотидтен тұрады

1

Қалыпты трансформацияны жүргізеді

V2

Жануар клеткаларының трансформациясында қолданылатын нуклеотидтердің биосинтезінің қосымша жолдарына жауап беретін маркерлер:

0

black

1

Тимидинкиназа

1

Гипоксантин-гуанин фосфорибозилтрансферазa

0

β-глюкуронидаза

0

β-галактозидаза

1

Дигидрофолатредуктаза

V2

Екі бағытты селекцияда нуклеотидтердің биосинтездің қосымша жолдары бойынша ақаулы клеткаларын алуға қолданады

0

Гипоксантин

1

8-азагуанин

0

Аминоптерин

0

Микофенол қышқылы

1

6-тиогуанин

0

Инозинмонофосфат

1

Бромдезоксиуридин

V2

Екі бағытты селекцияда ТК, ГФРТ, ДГФР ферменттерінің белсенділігі арқылы нуклеотидтерді синтездеуші клеткаларды таңдауда қолданады:

0

Дезоксинуклеотидтрифосфаттарды

1

Гипоксантинді

1

Аминоптеринді

0

Рибонуклеотидтрифосфаттарды

0

Бромдезоксиуридинді

1

Тимидинді

V2

Бакуловирус негізінде экспрессияланатын векторлар жүйесі тұрады:

0

Микросателитті ДНҚ тізбектерінен

1

Промотордан және гомологиялық рекомбинацияға арналған ДНҚ тізбегінен

0

loc- оперонының нуклеотид тізбектерінен

0

Липопротеин гендерінің тізбегінен

1

Клондауға арналған сайттан

0

E.coli-да ғана экспрессияланатын нуклеотид тізбектерінен

1

Терминация сайты және полиэдрин генінен

V2

Тышқандарды қолдану арқылы генетикалық ауруларды зерттеуге модельдер жасалынды:

0

Патау синдромы

1

Альцгеймер ауруы

1

Бұлшық ет дистрофиясы

0

Тері аурулары

0

Гемофилия

1

Онкологиялық аурулар

V2

Эукариотта экспрессиялаушы вектордың құрылымына кіретін элементтер:

0

CAP – катаболизмінің белсендіруші белогы

1

Промоторлы эукариот транскриптоны, полиаденилдеу сигналдары

0

trp- оперон транскрипциясын тоқтататын trp-репроссор

0

lac - оперон және trp - оперон

1

Репликация және терминация

0

lac - репрессор

1

Селективті маркер, клондау сайттары

V2

S.serevivisiae-ға арналған векторлар типіне жатады:

0

Ti плазмида негізіндегі

1

Эписома немесе плазмида негізіндегі

1

Интеграциялану қабілетке ие векторлар

0

Бакуловирустар негізіндегі

0

Бинарлы

1

Жасанды ашытқы хромосомалар

V2

Гендік терапия ex vivo кезінде науқастың оқшауланған клеткаларына трансгенді ненің көмегімен енгізеді:

0

Электропорацияның

1

Инъекцияның

0

Бомбардменттің

0

Қанның

1

Трансфузияның

0

Клеткалар мен ұлпаларды тасмалдау

1

Инфузияның

V2

Гибридомаға тән:

0

B-лимфоциттер мен бағаналы клеткалардан құралу

1

B-лимфоциттердің будан клеткалар линиясы болу және антидене синтездеу

1

Шексіз өсуге және моноклональді антиденелерді синтездеу

0

Мутантты клеткалар мен бағаналы клеткалардан құралу

0

Дедифференциациялану

1

B-лимфоциттер мен миеломаның ісік клеткаларынан құралу

V2

Моноклональді антиденелерді мына практикалық мақсаттарда қолданады:

0

Ағзадан токсиндерді шығаруға иммуносорбенттерді дайындауда

1

Т- және В-лимфоциттердің идентификациясы және қасиеттерін анықтауда

0

Трансгенді анықтаудың заманауи молекулалық әдістерін жүзеге асыруда

0

Дақылдауға қоректік орталарды дайындауда

1

Антигендер мен антиденелерді табудың заманауи әдістерін жүзеге асыруда

0

Бағаналы клеткалардың қасиеттерін табу және анықтауда

1

Антигендерді және оларға дәрілік заттарды жеткізуді анықтауда

V2

Тышқандарға бөтен ДНҚ-ны енгізу әдістері:

0

Агробактериялар көмегімен

1

Ретровирустық векторлар көмегімен

1

Ұрықтанған жұмыртқа клеткасының ядросына микроинъекциямен

0

Энуклеирленген жұмыртқа клеткаларына микроинъекциялаумен

0

Электропорация көмегімен

1

Модификацияланған эмбриондық бағаналы клеткалар көмегімен

V2

Бөтен ДНҚ-ның экспрессиясын анықтаудың молекулалық әдістеріне жатады:

0

Микробомбардировка

1

Полимеразы тізбекті реакция

0

Афинді хроматография

0

Гель-электрофорез

1

Саузерн бойынша блот-гибридизация

0

Грамм бойыша бояу

1

Нозерн-блоттинг

V2

Адамның ісік ауруларын зерттеуге арналған модельдерді жасауда қолданатын әдістер:

0

Клеткалық селекция

1

Клондау

1

Химерларды алу

0

Мүшелер мен ұлпаларды тасмалдау

0

Ядроларды тасмалдау

1

Трансгенді технологиялар

V2

Нуклеотидтер синтезінің ферменттерін кодтайтын гендердің маркерлері:

0

Ганцикловирге төзімді ген

1

Дигидрофолатредуктазаға (ДГФР) төзімді ген

0

Неомицинге төзімді ген

0

Канамицинге төзімді ген

1

Гипоксантин-гуанин фосфорибозилтрансферазaға  (ГФРТ ) төзімді ген

0

Алкогольдегидрогеназаға төзімді ген

1

Тимидинкиназаға (ТК) төзімді ген

V2

Гендік құрылымдарды клондау және құрастыруда қолданылатын ферменттер:

0

ДНҚ- праймаза

1

Рестриктазалар

1

ДНҚ-полимераза

0

Топоизомеразалар

0

Липазалар

1

Лигаза

V2

Рекомбинантты ДНҚ құрастыруда рестриктазаларға байланысты қолданылатын әдістер:

0

Домалақ ұшты әдісі

1

Жабысқақ ұштар әдісі

0

Сүйір ұшты әдісі

0

Модификацияланған ұштар әдісі

1

Доғал ұштар әдісі

0

Фагтық ұштар әдісі

1

Гомополимерлі ұштар әдісі

V2

Трансгенді жануарларды идентификациялау әдістері:

0

Физикалық

1

Химиялық

1

Иммуноферменттік

0

Микробиологиялық

0

Физиологиялық

1

Молекулалық

V2

Ферментация алды кезеңде жүзеге асырады:

0

Мақсатты өнімді бөліп алу және тазалау

1

продуцент культурасын (инокулят) дайындау және сақтау,

0

Қоректік заттардың және орталардың алынуы және дайындалуы

0

Продуцентті өсіру және клеткалардың бұзылуы

1

Қоректік заттардың және орталардың алынуы және дайындалуы

0

Клеткалар биомассасының фильтрациясы, дақылдық сұйықтықтан ажыратылуы

1

Ферментациялық аппараттың, технологиялық және рециркуляцияланатын судың және ауаның дайындалуы

V2

Ферментациядан кейінгі кезең қамтамасыз етеді:

0

Продуценттің өсуі және клеткалардың бұзылуы

1

Мақсатты өнімді бөліп алу және тазалау

1

Дайын тауарлық өнімнің алынуы

0

Клеткалар биомассасының фильтрациясы, дақылдық сұйықтықтан ажыратылуы

0

Қоректік заттардың және орталардың алынуы және дайындалуы

1

Қалдықтардың және артық өнімдердің залалсыздандырылуы

V2

Ағын суларды биологиялық тазалау әртүрлі конструциялы құрылғыларда жүреді

0

Биореактор

1

Биофильтр

1

Аэротенк

0

Бактофугалар

0

Биосорбенттер

1

Метантенк

V2

Азотты тыңайтқыштарды алу алу технологиясы келесі топ микроорганизмдерге негізделген

0

Bacillus

1

Azospirillium

1

Azotobacter

1

Rhizobium

0

Klebsiella

0

Erwinia

V2

Энтомопатогенды бактериялардың негізінде биопестицидтерді алу технологиясы іске асады

0

Анаэробты жағдайларда

1

Қатаң залалсыздандырылған жағдайларда

0

Асептикалық және бақыланатын жағдайларда

1

Аэробты жағдайларда

0

Қатты фазалы терең егу

1

Терең мерзімді дақылдау

V2

Вирусты препараттарды алу келесі сатыдан тұрады

1

Жәндік қожайынды жасанды қоректік ортада өсіру

0

Жәндік қожайынды табиғи жағдайларда көбейту

1

Ауырған жәндіктермен вирустар сұйықтығын жәндіктердің тамағына еңгізу

0

Жәндікті жасанды қоректік ортада өсіру

0

Жәндікті табиғи жағдайларда өсіру

1

Өлген жәндіктерді жинау, кептіру және майдалау

V2

Микробтық белок алу үшін бірнеше ұрпақтарға бөлуге болатын түрлі көміртегісі бар субстраттардың әр түрін қолданады

0

белоктар

1

3- ұрпағы – көміртек оксидаты, газ тәрізді көмірсулар, көмірқышқыл газ, көміртекті қоспалар

1

1- ші ұрпағы – көмірсулар

0

2-ші ұрпағы – қатты және сұйық көміртегі

0

1- ұрпағы – органикалық қышқылдар мен липидтер

1

2-ші ұрпағы ие – сұйық көмірсулар

V2

Қай түрлерді өсіру арқылы тағамның белоктық компоненті ретінде микроорганизм биомассасын алуда алғашқы технологиялық үрдістерді ғалымдар қолданды

1

Candida scottii мен Candida tropicalis

0

Candida maltosa, Candida albicans және Candida guilliermondii

1

Saccharomyces cerevisiae

0

Saccharomyces beticus

0

Candida maltosa мен Candida albicans

1

Candida arborea мен Candida utilis

V2

Метандағы, метанолдаға, этанолдағы микробтық белоктың продуцентіне қайсысы жатады

0

Aspergillus, Alcaligenes

1

Methylococcus, Pseudomonas

0

Trichoderma, Cellulomonas, Methanomonas

0

Aspergillus, Alcaligenes, Methylococcus

1

Hansenula, Candida

1

Mycobacterium, Methanomonas

V2

Spirulina туысы цианобактерияларының микробтық белок алудағы болашағы қайсысымен анықталады

0

Биомасса құрамында (%) 20 дейін белок, 4 нуклеин қышқылы мен 4 липид бар

1

Биомасса құрамында (%) 70 дейін толық аминқышқылдарынан тұратын белок, 19 көмірсу, 4 нуклеин қышқылы мен 4 липид бар

1

Клетка қабаты жақсы қортылады

1

Пигменти- фикоцианин токсикалы емес

0

Органикалық шикізаттың жеткіліксіздігіне тәуелсіздігімен және гетеротрофиясымен

0

Биомасса құрамында (%) 20 дейін толық аминқышқылдарынан тұратын белок, 70көмірсу, 4 нуклеин қышқылы мен 4 липид бар

V2

Аминқышқылдарын алудың бірнеше жолы бар

0

Биохимиялық әдіс

1

Химиялық синтез

1

Табиғи белогі бар шикізат гидролизімен

1

Микробиологиялық әдіспен

0

Спектрофотометриялық әдіспен

0

Табиғи көміртекті шикізат гидролизімен

V2

Биотехнология дамуындағы екінші кезең мынадай күрделі заттарды алу әдістерімен байланысты

1

Антибиотиктер

1

Витаминдер

1

Ферменттер

0

Нанопептидтер

0

Пребиотиктер

0

Пробиотиктер

V2

Аминқышқылдарын алудың өндірістік биотехнологиялық үрдістері жүзеге асады

0

Белоктық құрамы бай субстратты қолдану

1

Тереңдегі аэробты ферментация жағдайында

1

Қанттық құрамы бай субстратты қолдану

1

Витаминдер, ашытқы экстрактісін – өсу факторларын қолдану

0

Тереңдегі аэробты үздіксіз ферментация жағдайында

0

Липидтік құрамы бай субстратты қолдану

V2

Аминқышқылдарын алуда өндіріске қажетті

1

Барлық жабдықтарды мұқият залалсыздандыру

1

Барлық кезеңдердегі қоректік орта мен ауаның залалсыздандырылу жоғарылығы

1

Ферментация кезеңінен кейін сорбциялық әдіспен дақылдық сұйықтықты тазарту

0

Ферментация кезеңінен кейін микробиологиялық әдіспен дақылдық сұйықтықты тазарту

0

Инокулятты алуда қоректік орта мен ауаның залалсыздандырылу жоғарылығы

0

Ферментация кезеңінен кейін биохимиялық әдіспен дақылдық сұйықтықты тазарту

V2

L-глутамин қышқылы (α-аминоглутар) жоғарылатылған синтезінде келесі жағдай қажет

1

Ортадағы аммонийдің жоғары концентрациясы

0

Ортада рибофлавиннің мөлшері 1-ден 5мкг/л дейін болуы

1

Ортада биотиннің 1 ден 5мкг/л дейін болуы

0

Ортада каротиннің 1ден 5мкг/л дейін болуы

1

Ортада антибиотиктің болуы