3) Оқыту мақсаты:

Студент білуі тиіс:

- Тыныс алу ағзаларының анатомиялық ерекшеліктері.

- Тыныс алу ағзаларының қалыпты физиологиясы.

- Пневмокониоздар тобы.

- Силикатоздар: асбестоз, талькоз, муллитоз, цемент шаңынан болған пыли пневмокониоз.

Студент істей алуы тиіс:

- Тыныс алу ағзалары аурулары кезіндегі тексерулер, пальпация жүргізіу (дыбыс дірілін анықтау).

- Тыныс алу ағзалары аурулары кезіндегі тексерулер, перкуссия жүргізіу (топографиялық және салыстырмалы).

- алу ағзалары аурулары кезіндегі тексерулер, аускультация жүргізу (везикулярлы және бронхиалды тыныс, патологиялық сырылдар).

- Осы кәсіби патология бойынша емі және диагностикасы, тексеру бойынша әдістемелік материалдармен инстукциясының негізгі қалыптарын таңдай білу.

4.Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

1.Қандай өндіріс орындарында және қандай кәсіппен айналысатындар шаңды факторлардың әсерінен бейім?

2.Өндірісті шаңдардың қасиеті.

3.Қандай кәсіптік орта және организмнің ерекшелігі пневмокониоздың дамуына алып келеді?

4.Қандай симптомдар пневмокониозда, силикозда анықталады?

5.Диагностикада қолданылатын негізгі тексеру әдістері.

6.Пневмокониоздардың жіктелуі және ажырату диагностикасы.

7.Пневмокониоздар мен силикоздың негізгі емі және профилактикасы.

5) Білім берудің және оқытудың әдістері:

- шағын топтарда жұмыс

6) Ұсынылатын әдебиеттер:

7) Бақылау( сұрақтар, тесттер, есептер)

СҰРАҚТАР:

1.Пневмокониоз деген не?

2. Этиологиялық үрдістері бойынша пневмокониоздар қанша топқа бөлінеді?

3.Силикоздың зерттеу әдістерін атаңыз?

4. Пневмакониздардың рентгенологиялық өзгерістерін сипаттаңыз

5.Силикоздардың негізгі асқынулары қандай?

ТЕСТТЕР:

1.Силикоздың ерте белгілері:

а) патологиялық қанда өзгеріс

б) көздің кілегей қабатының қызаруы

в) кеуде қуысы ауруы

г) ЖЖЖ қызметінің бұзылысы

д) мұрын қанау

2.Асқынбаған силикозбен науқастардың шағымы

а) бас ауру

б) қан түкіру

в) құрғақ жөтел, ентігу

г) гипертермия

3. Силикоза диагностикалық қағидасы:

а) бактериоскопия

б) аортография

в) томограмма

г) рентгенограмма

д) ангиография

4.Силикоздың асқынуы:

а) өкпе туберкулезі

б) бронхоэктаз ауруы

в) Бехтер ауруы

г) бруцеллез

д) өкпе гистоплазмозы

5. Силикоздың асқынуы бронхоспазммен жүрсе ... қолданылады.

а) диуретиктер

б) адреноблокаторлар

в) кортикостероидты гормондар

г) қақырық тастаушы

д) симпатомиметиктер

6.~ Пневмокониоз ... әсерінен дамиды.

а) бериллия

б) медь

в) күміс

г) вольфрана

д) қорғасын

7. Келтірілген асқынулардың қайсысы пневмокониоздарға тән:

а) өкпе эмфиземасы

б) перикардит

в) миокардит

г) панкреатит

д) холецистит

8. Төменде көрсетілген жұмысшылардың санитарлық - гигиеналық тұрғыдан қолайсыз болғанда өкпе ауруы дамуы мүмкін, біреуінен басқа:

А. Көмір қазатын шахтерлар

Б. Асбест өндіретін жұмысшылар

В. Литейді цехтағы құм құйғыштар

Г. Тоқыма фабрикасының тоқымашысы

Д. Қорғасын заводының балқыту цехындағы жұмысшысы (горновой)

9. Пневмокониоздың диагностикасында қолданылатын негізгі әдістер:

А. Спирография

Б. Қанның клиникалық анализі

В. Биохимиялық зерттеулер

Г. Иммунологиялық зерттеулер

Д. Кеуде торының рентгенографиясы

10.Силикоз – бұл құрамында ... шаңы бар ауру.

а) диоксид кремния

б) көміртек

в) диоксид кремния бос күйінде

г) темір

д) құм

ЕСЕП № 1

Науқас Н., 43 жаста, туберкулез диспансеріне консультацияға жіберілген. Бұрын 13 жыл кескіш болып жұмыс істеген. Мед.сан. бөліміндегі кезекті тексеруде ентігудің үдеуі, жөтелдің жиілеуі, жауырын астында ауырсыну анықталған. Өкпенің төменгі бөлігінің үстінде перкуторлы дыбыс қорапты, өкпенің төменгі бөлігінің қимылы шектелген, тынысы нашарлау, тыңдағанда бірлі-жарым құрғақ сырыл естіледі. Жүрек тондары тұншыққан. Рентгенограммада диффузды үдеу мен өкпе суретінің деформациясы, фонында көптеген диаметрі 2-4 мм түйінді көлеңкелер. Оң жақта плевраның бөлік аралық тығыздалуы бар. Түбірі кесілген формалы. Лимфа түйіндері жұмыртқа қабығы типті.

Тапсырма: болжам диагнозын құрыңыз және негіздеңіз, диагнозды дәлелдеу үшін қосымша қандай тексерулер жүргізу қажет.

ЕСЕП № 2

Науқас С, 42 жаста, 16 жыл бойына қыш құю зауытында қалыптаушы болып жұмыс істеген. Соңғы 2 жылда жауырын маңында шаншып ауырсыну, мезгілді құрғақ жөтел мазалаған. көбірек физикалық күш түскенде ентігу пайда болады. Сырттай тексергенде объективті өзгерістер байқалмайды. Кеуде клеткасының төменгі бүйір бөлігінде қорапты перкуторлы дыбыс, өкпенің төменгі шетінің қимылы бұзылмаған өкпеде көп құрғақ сырыл естіледі. Қан мен несеп анализі нормадан ауытқымаған. Сыртқы тыныс функциясы: ЖЕЛ ДЖЕЛ- ден 78 проц. құрайды, тиффоно сынымасы 61 проц. Жүрек-тамыр жүйесі мен асқорыту трактісінде өзгерістер жоқ.

Рентгенограммада өкпе суретінің ұлғаюы мен деформациясы, әсіресе өкпенің ортаңғы және төменгі бөліктерінде, аздаған көлемі 2-3 мм, дөңгелек формалы түйінді көлеңкелер көрінеді. өкпенің түбірлері біршама үлкейген және тығыздалған.

Тапсырма: диагонзды құрастырыңыз және негіздеңіз; ем белгілеңіз және

( ВТЭ) жүргізіңіз.

1)ТАҚЫРЫБЫ №3: КӘСІПТІК БРОНХ ДЕМІКПЕСІ

2) МАҚСАТЫ: Кәсіптік бронх демікпесін кәсіптік емес басқа да респираторлы аурулардан ажыратуды үйрету.