21. Працоўнае выхаванне і прафесійная арыентацыя навучэнцаў у сучаснай школе.

Працоўнае выхаванне - працэс уцягвання школьнікаў у педагагічна арганізаваныя віды працоўнай дзейнасці з мэтай фарміравання ў іх псіхалагічнай і практычнай гатоўнасці да працы, свядомаму выбару прафесіі.

Задачы працоўнага выхавання навучэнцаў:- фарміраванне ў навучэнцаў станоўчых адносін да працы;- запатрабаванне ў творчай працы;-выхаванне працавітасці, абавязку і адказнасці; - фарміраванне асноў культуры разумовай і фізічнай працы.

Віды працы:Навучальная праца школьніка ўключае ў сябе працу разумовую і фізічную. Разумовая праца патрабуе вялікіх валявых высілкаў, цярпення. Фізічная праца мяркуе ўдзел школьнікаў у стварэнні матэрыяльных каштоўнасцяў, уступ у вытворчыя адносіны.

Прафесійная арыентацыя школьнікаў.

Прафесійная арыентацыя ўяўляе сабою абгрунтаваную сістэму псіха-педагагічных, вытворча-тэхнічных мер, накіраваных на аказанне дапамогі навучэнцам і моладзі ў прафесійным самавызначэнні.

Этапы прафарыентацыі: прафесійная асвета (паведамленне школьнікам вызначаных ведаў аб патрабаваннях тых або іншых прафесій), прафесійная дыягностыка (выяўленне прафесійных здольнасцей), прафесійная кансультацыя (улік індывідуальна-псіхалагічных здольнасцей, стан здароўя).

Накірункі профарыентацыйнай працы: 1)азнаямленне вучняў з х-рам і сваеасаблівасцю розн. прафесій і спецыяльнасцей; 2)далучэнне да дз-сці ў сферы прамысловасці і с/г; 3)ствар-не ўмоў для авалодання вуч. пачаткамі вытворч. спецыяльнасцей.

Формы внекласнай працы па профырыентацыі: сустрэчы з рознымі спецыялістымі, лекцыі, бяседы, вытворчыі экскурсіі.

22. Фарміраванне экалагічнай культуры і здаровага ладу жыцця навучэнцаў.

Экалагічная накіраванасць адукацыі – адзін з важнейшых прынцыпаў палітыкі дзяржавы ў вобласці адукацыі. Экалагічная адукацыя і выхаванне школьнікаў з’яўляецца ў цяперашні час адным з прыарытэтных накірункаў выхаваўчай працы з дзецьмі і моладзю. Мэта экалагічнай адукацыі і выхавання – фарміравання экалагічнай культуры школьнікаў. Экалагічная культура асобы – узровень сфарміраваннасці сістэмы навуковых ведаў аб узаемасувязі чалавека, грамацтва і прыроды; экалагічных каштоўнасных арыентацый, норм і правіл; нравственно-эстэтычных адносін да прыроды. У структуры экалагічнай культуры выдзяляюць : сістэму экалагічных ведаў (аб прыродзе, аб узаемадзеяннях чалавека з прыродай); экалагічная свядомасць і каштоўныя адносіны да прыроды (погляды, перакананні, каштоўнасці); эклагічная дзейнасць (уменне, навыкі, опыт экалагічнай дзейнасці). Экалагічная дзейнасць спрыяе ўсведамленню школьнікамі сваіх магчымасцей па захаванню прыроды. Гэта дзейнасць не толькі актуалізуе веды, але і вызывае патрэбу ў набыцці новых. Выхаванне экалагічнай культуры (экалагічнае выхаванне) – гэта мэтанакіраванная праца педагогаў па фарміраванню ў школьнікаў сістэмы ведаў аб прыродзе і аб правілах узаемадзеяння з ею, па стварэнню ўмоў для ўсведмлення школьнікамі каштоўнасці прыроды для грамацтва і чалавека, па стымуляванню, матэвацыі і арганізацыі экалагічнай дзейнасці школьнікаў. Задачы выхаваўчай працы: дапамога школьнікам у засваенні сістэмы ведаў пра прыродныя з’явы і працэсы, пры ўсведамленні ўздзеяння чалавека і грамацтва на навакольны свет, фарміраванне каштоўнасных арыентацый экалагічнага характара, гуманных, адказных адносін да прыроды. Найбольш эфектыўнымі шляхамі фарміравання экалагічнай культуры з’яўляюцца: экалагізацыя вучэбных прадметаў, факультатыўныя заняткі. Авалода школьнікамі каштоўнасцямі і навыкамі здаровага лада жыцця з’яўляецца адной з галоўных задач выхавання. Асноўнымі накірункамі школ па захаванню, узмацнення здароўя школьнікаў і фарміравання здаровага лада жыцця з’яўляюцца вучэбна-выхаваўчая, дыагнастычная, прафілактычная работа. Адным з важнейшых сродкаў па ўзмацненню здароўя з’яўляюцца - фізічныя практыкаванні. Пад фізічнымі практыкаваннямі разумеюць: рухальныя дзеянні, спецыяльна арганізаванныя ў адпаведнасцямі з заканамернасцямі і задачамі фізічнага выхавання. Да іх адносяцца: гімнасціка, гульні, турызм, спорт. Асноўнымі формамі выхавання культуры здаровага лада жыцця ў школе з’яўляюцца: урокі фізічнай культуры, гімнастыка да заняткаў, фізкульхвілінкі і г.д.

У інаваціоннай педагагічнай практыке рэалізуюцца мадэлі школ здароўя. Іх мэта-абарона здароўя дзяцей, фарміравання навыкаў здаровага лада жыцця. Гэта мэта ажыццяўляецца , напрыклад, на ўроках з павышэннай выхаваўчай накіраваннасцю.