
- •9.1. Оқытумен орны үрдісіндегі білімдерді бағалау және тексеру қызметтері
- •10 Тақырып. Білім беру жүйесіндегі инновациялық үрдістер
- •1.1. Дидактика туралы жалпы түйін.
- •1.2. Дидактиканың пәні мен объектісі.
- •1.3. Дидактиканың функциялары мен қызметтері
- •1.4. Негізгі дидактикалық тұжырымдамалар және оқыту моделдері.
- •1.5. Қазіргі заман дидактикасы жүйесінің қалыптасуы.
- •2.1. Оқытудың мәні және түсінігі
- •2.2. Тұтас жүйелік оқыту үрдісінің сипаттамасы
- •2.3. Оқыту үрдісінің циклдігі (кезеңдері)
- •2.4 Оқытудың қызметтері
- •2.5 Оқытудың әрекет ретіндегі пәндік сипаттамасы
- •2.6. Оқыту үрдісіндегі окушыныц таньшдыц әрекеті
- •2.7. Оқушы мен оқытушының оқудың әртүрлі моделъдеріндегі әрекеттері
- •2.8. Окушының оқыту барысында дербестігінің қалыптасуы
- •3.1. Оқытудың заңдылықтары
- •3.2. Дидактиканың ұғымдары ретіндегі оқыту ұстанымдары
- •3.3. Оқыту ұстанымдарының сипаттамасы
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары мен тапсырмалары
- •Тақырып 4. Жалпы білім мазмұны
- •4.1. Білім мазмұнының түсінігі және мәні
- •4.2. Мектептік білім мазмұнының қалыптасу көздерімен факторлары
- •4.3. Жалпы білім беретін мектептерде білім беру стандарттарын енгзу мәселесі
- •4.4. Жалпы орта білім беретін мектептің оку жоспары
- •4.5. Оқу бағдарламаларының, оқу құралдары мен оқулықтардың сипаттамасы
- •4.6. Ресейдегі вариативті білім берудің даму стратегиясы
- •Тақырып 5. Мектептеп оқыту әдістері
- •5.1. Оқытудың әдіс-тәсілдерінің мәнімен ұғымы
- •5.2. Оқыту әдістерінің жіктемесі
- •5.3. Оқу әдістерін таңдау
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары және тапсырмалары
- •6.1. Оқу құралдары туралы түсінік
- •6.2. Қарым-қатынас құралдары
- •6.3. Оқу әрекетінің құралдары
- •6.4. Оқу кабинетін жабдықтау
- •6.5. Техникалық оқыту құралдары (тоқ)
- •7.1. Оқыту ұйымдастыру формалары және оларды жіктеудің негіздері туралы түсінік
- •7.2. Оқытуды ұйымдастыру формалары және олардың дидактикадағы дамуы
- •Өзін-өзі бақылау сұрақтары
- •Тақырып 8. Сабақ - қазіргі мектептегі оқытуды ұйымдастырудың негізгі түрі.
- •8.1. Сабақ біртұтас жүйе ретінде оқытудын сыныптық-сабақтық жүйесінде педагогикалық үрдістің аяқталған бөлігі.
- •8.2.Сабақтың типтері мен құрылымы. Сабақ құрылымы туралы түсінік.
- •8.3. Оқушылардың сабақ оқыту барысындағы оқу әрекеттің ұйымдастырылуы
- •8.4. Оқушылардың сабақ үстіндегі өзбетінше жұмысы
- •8.5.Тақырып бойынша сабақтар жүйесі
- •8.6 Оқытуды ұйымдастырудың басқа да формалары.
- •Мектеп оқушысының үй жұмысы.
- •8.7 Мұғалімнің сабаққа дайындығы
- •8.8. Өз сабағын талдау және бағалау
- •Өзін-өзі бақылауға сұрақтар мен тапсырмалар
- •9.1. Оқытумен орны үрдісіндегі білімдерді бағалау және тексеру қызметтері
- •9.2. Оқушылар білімін әділ тексеру мен бағалауға әсер ететін факторлар
- •9.3 Оқыту нәтижелерін тексеру және бағалау үрдісі
- •9.4. Оқыту нәтижелерін тексерумен бағалау формалары мен әдістері
- •Оқыту нәтижелелері тексерудің жинақталған әдісі
- •Оқыту нәтижелерін тексерудің ықтимал әдісі
- •Білім тексерудегі сұрақтардың бірізділігінің анықталуы
- •9.5 Оқытудың бағалау жүйесінің дамуы
- •9.6 Оқушының төмен үлгермеушілігі
- •10 Тақырып. Білім беру жүйесіндегі инновациялық үрдістер
- •10.1 Білім беру жүйесіндегі инновациялық үрдістің түсінігі және мәні
- •10.2 Педагогикалық әрекеттің инновациялық бағыттылығы
- •10.3 Инновацияның жіктелуі
- •10.4 Инновацияны бағалаудың сипттамалары мен өлшемдері
- •10.5. Инновациялық оқу орындары
Жоспар
Тақырып 1. Дидактика –педагогикалық оқу теориясы.
1.1. Дидактика туралы жалпы түйін.
1.2. Дидактиканың пәні мен объектісі.
1.3. Дидактиканың функциялары мен қызметтері
1.4. Негізгі дидактикалық тұжырымдамалар және оқыту моделдері.
1.5. Қазіргі заман дидактикасы жүйесінің қалыптасуы.
Тақырып 2. Оқыту үрдіст - біртұтас жүйе
2.1. Оқытудың мәні және түсінігі
2.2. Тұтас жүйелік оқыту үрдісінің сипаттамасы
2.3. Оқыту үрдісінің циклдігі (кезеңдері)
2.4 Оқытудың қызметтері
2.5 Оқытудың әрекет ретіндегі пәндік сипаттамасы
2.6. Оқыту үрдісіндегі окушыныц таньшдыц әрекеті
2.7. Оқушы мен оқытушының оқудың әртүрлі моделъдеріндегі әрекеттері
2.8. Окушының оқыту барысында дербестігінің қалыптасуы
Тақырып 3. Оқытудың заңдылықтары мен ұстанымдары
3.1. Оқытудың заңдылықтары
3.2. Дидактиканың ұғымдары ретіндегі оқыту ұстанымдары
3.3. Оқыту ұстанымдарының сипаттамасы
Тақырып 4. Жалпы білім мазмұны
4.1. Білім мазмұнының түсінігі және мәні
4.2. Мектептік білім мазмұнының қалыптасу көздерімен факторлары
4.3. Жалпы білім беретін мектептерде білім беру стандарттарын енгзу мәселесі
4.4. Жалпы орта білім беретін мектептің оку жоспары
4.5. Оқу бағдарламаларының, оқу құралдары мен оқулықтардың сипаттамасы
4.6. Ресейдегі вариативті білім берудің даму стратегиясы
Тақырып 5. Мектептеп оқыту әдістері
5.1. Оқытудың әдіс-тәсілдерінің мәнімен ұғымы
5.2. Оқыту әдістерінің жіктемесі
5.3. Оқу әдістерін таңдау
Тақырып 6. Оқу құралдары
6.1. Оқу құралдары туралы түсінік
6.2. Қарым-қатынас құралдары
6.3. Оқу әрекетінің құралдары
6.4. Оқу кабинетін жабдықтау
6.5. Техникалық оқыту құралдары (ТОҚ)
Тақырып 7. Мектептегі оқыту үрдісін ұйымдастыру формалары
7.1. Оқыту ұйымдастыру формалары және оларды жіктеудің негіздері туралы түсінік
7.2. Оқытуды ұйымдастыру формалары және олардың дидактикадағы дамуы
Тақырып 8. Сабақ - қазіргі мектептегі оқытуды ұйымдастырудың негізгі түрі.
8.1. Сабақ біртұтас жүйе ретінде оқытудын сыныптық-сабақтық жүйесінде педагогикалық үрдістің аяқталған бөлігі.
8.2.Сабақтың типтері мен құрылымы. Сабақ құрылымы туралы түсінік.
8.3. Оқушылардың сабақ оқыту барысындағы оқу әрекеттің ұйымдастырылуы
8.4. Оқушылардың сабақ үстіндегі өзбетінше жұмысы
8.5.Тақырып бойынша сабақтар жүйесі
8.6 Оқытуды ұйымдастырудың басқа да формалары
8.7 Мұғалімнің сабаққа дайындығы
8.8. Өз сабағын талдау және бағалау
9.1. Оқытумен орны үрдісіндегі білімдерді бағалау және тексеру қызметтері
9.2. Оқушылар білімін әділ тексеру мен бағалауға әсер ететін факторлар
9.3 Оқыту нәтижелерін тексеру және бағалау үрдісі
9.4. Оқыту нәтижелерін тексерумен бағалау формалары мен әдістері
9.5 Оқытудың бағалау жүйесінің дамуы
9.6 Оқушының төмен үлгермеушілігі
10 Тақырып. Білім беру жүйесіндегі инновациялық үрдістер
10.1 білім беру жүйесіндегі инновациялық үрдістің түсінігі және мәні
10.2 Педагогикалық әрекеттің инновациялық бағыттылығы
10.3 Инновацияның жіктелуі
10.4 Инновацияны бағалаудың сипттамалары мен өлшемдері
10.5. Инновациялық оқу орындары
Тақырып 1
Дидактика –педагогикалық оқу теориясы.
1.1. Дидактика туралы жалпы түйін.
Осы кітаптың бірінші бөлімінде білімнің қазіргі қоғамдағы адамның тұлғасының қалыптасу процесіндегі үлкен орын алатыны туралы ой жиі айтылған. Білім беру, айтылып кеткендей, адамның, қоғамның және мемлекеттің мүддесіне сай тәрбие мен білім беру мақсатында бағытталған процесс.
Педагогика ғылымы оқыту мен тәрбиені ерекше бірлік пен бүтіндік ретінде, әлеуметтік және тұлғалық себебімен, өсіп келе жатқан ұрпақты қоғам өміріне үйрету мақсатына бағытталған қызметін зерттейді. Бұл -жалпы педагогиканың объектісі.
Бірақ бұл қызметтің әр екі бөлшегін жақсылап, толығырақ және нақтырақ қарастыру мен ең нәтижелі бірігу үшін, оған сәйкес педагогикалық пәндерді, яғни білім беру теориясы және тәрбиелеу әдістемесі белгіленеді.
Дидактика нені Білім беруді толығырақ деңгейде теория жағынан зерттейтін зерттейді педагогикалық пәнді дидактика деп атайды. Сонымен, және зерделейді? дидактика дегенимиз-оқытудың мазмұнына, әдістеріне
және ұйымдастырушылық түрлеріне ғылыми негіздеме беретін педагогикалық білім беру теориясы. Дидактика қорыта келгенде мынадай жалпы екі сұраққа жауап беуі тиіс: «Нені оқыту» және «Қалай оқыту?». Бірақ бұл сұрақтарға жауап берер жолында көптеген басқа сұрақтар туындайды және олардың ішінде мынадай маңызды сұрақтар да кездеседі, мысалы, «Оқыту қалай жүріп жатыр және оған қандай заңдылықтар тән?» және «Қайда оқыту?». зерттейді және зерделейді?
Қазіргі уақытта дидактика мен оның объектісіне әртүрлі анықтамалар бар. Біз көптеген дәлелдемелер бойынша қазіргі білім қалпі мен бүтін қоғамға ұйқасатындай мысалдар келтірдік. Басқаша, дидактиканы білім мен оқыту теориясы ретінде анықтайды. Мұндай жағдайда білім оқытудың нәтижесі ретінде, ал оқыту «білім алу жолы» ретінде көрсетіледі. Білімнің құрамына былайша айтқанда, тәрбиелеу кірмейдіжәне педагогикалық қызметтің бүкіл эмоцияға бай жағы, сонымен қатар дамуы да бұл түсініктерден тыс жерде қалады. Басқа да дидактиканың айтылымдары болуы мүмкін. Мысалы, оны кейде педагогиканың шын негізі психология мен оқыту практика арасындағы буын ретінде айтады. Бірақ енді бұл теорияға педагогикалық емес, психологиялық жағынан көзқарас болып келеді. басқа да айтылымдар кездестіруге болады. Ал біз болсақ, бұл бөлімнің басындағы анықтамаларға сүйеніп,идидактика мен оның объектісіне байланысты сұрақтарды қарастырамыз.
Сонымен, дидактика –бұл білімді теориялық деңгейде зерттейтін педагогикалық пән. Маңыздысы, педагогикалық ғылыми пәндер бірі болып келеді, яғыни педагогика ғылымының саласы. Дидактиканы кезкелген педагог білу қажет, өйткеі біздің заманымызда теориялық білімге сүйенбей ірі практикалық мәселені ойдағыдай шешу мүмкін емес. Біздің кездерімізде тиімді білім беру жолдарының формалары, әдістері мен тәсілдерін қиындап анықтау бара жатыр. Дидактика басқалардың ішінде, мектеп практикасында жаңа әдістер мен жаңа оқу құралдарын кіргізу салдарының болжам амалдарын жетілдіреді. Ал мұғалімдер ғылыми жағынан өздерінің жұмыстары мен ұғымының ғылыми дәйектемесін керек етеді.
Бұл дұрыс емес, бірақ, дидактиканың практикаға бүкіл сұрақтарға соңғы және нақты шешім бере алады деп түсінуге болар еді. Таным процесі шексіз. Кез келген ғылым қиындық пен қарама –қайшылықты жеңу арқылы дамиды. Бірақ мәселе құрамы жайлы емес, мәселе ғылымның мұғалімге өз қызметі туралы ойлауға құрал береді, шындық пен арманды салыстыра отырып, оған істі жақсартуға көмектеседі.
Бірақ толық педагогикалық теория мен педагогикалық оқыту теориясының ықпал өрісі мұғалімдік қызметте қолданылуымен шектелмеуі тиіс. «Педагогикалық практика» терминінің кеңірек мағынасы бар, яғни кең тараған көптеген қоғам өміріндегі өрістерді қамтиды. Әлеуметтік практиканың кең арнасына байланысты мемлекеттік деңгейдегі жалпы білім беру стратегиясы жетілдіріліп, педагогикалық процесс жобалары жасалып,оқу құралдары дайындалып жатыр және т.б. Енді теорияның міндеті бүкіл құралдар мен оларды практикада қолдану дәйектемесі болады. Сондықтан практикалық қызмет теориясы, яғни оқыту қызметінің теориясы қажет. Бұл -дидактиканың дәл өзі.