1. Биосфераның орнықтылығы неге тәуелді:
1. Түр әралуандылығына;
2. Планета радиусының ұзындығына;
3. Температураның маусымдық ауытқуларына;
4. Жер рельефіне;
5.Құрлық тақталарының қозғалуына.
2. Ю.Либихтың минимум ережесі мен в.Шелфордтың толеранттық заңының арасында айырмашылық бар ма?
1. жоқ, бұлар бір ғана табиғи құбылыстың әртүрлі баяндалуы;
2. иә, "минимум ережесі" организмдердің кейбір кластарына қатысты ғана қолданыла алады;
3. иә, "минимум ережесі" экологиялық факторлардың кейбір кластарына қатысты ғана қолданыла алады;
4. иә, себебі "минимум ережесі" "толеранттық заңының" жекелеген бір көрінісі ғана;
5. иә, себебі "толеранттық заңы" "минимум ережесінің " жекелеген бір көрінісі ғана.
3. Тропикалық орман басқа аймақтардың ормандарына қарағанда түрлерге әлдеқайда бай, себебі:
1. тропикалық ормандарда түр ішіндік бәсекелестік болмайды;
2. тропикалық ормандарда қатаң түр аралық бәсекелестік болмайды;
3. тропикалық ормандар антропогендік ықпалға ұшырамаған;
4. тропикалық ормандарда абиотикалық факторлардың мөлшері өте қолайлы үйлескен;
5. тропикалық ормандарда жыртқыштар жоқ.
4. Популяциядағы уақыт бірлігі ішінде пайда болған дара организмдер саны қалай аталады:
1. популяция саны;
2. популяция тығыздығы;
3. популяцияның туылымы;
4. популяцияның өлім-жітімі;
5. популяцияның экологиялық қуысы.
5. Бір трофикалық деңгейден келесі трофикалық деңгейге берілетін энергия, ілгерілеу тұрған деңгейдегі энергияның қанша пайызын құрайды?
1. шамамен 1%;
2. шамамен 5%;
3. шамамен 10%;
4. шамамен 15%;
5. шамамен 50%.
6.Төменде келтірілгендердің қайсысы Биосфераның жанды затына жатпайды:
1. жануарлар;
2. минералдық тау жыныстарының кені;
3. саңырауқұлақ споралары;
4. бұталар;
5. мүктер мен қыналар.
7. Құрлықтық экожүйелерге төменде келтірілгендердің қайсы жатады:
1. өзендер мен көлдер;
2. ашық мұхит;
3. қылқанды орман (тайга);
4. жағалауға жақын шығанақтар;
5. су қоймалары.
8.Экологиялық қуыс дегеніміз - бұл:
1. азықтық ресурстар үшін бәсекелестік болмайтын аймақ;
2. организмдер өсіп-өнетін (төлдейтін) жер;
3.организмнің қоршаған орта жағдайларына қояр талаптарының жиынтығы;
4. жыл құстарының ұя басатын орны;
5. бекіре тұқымдас балықтардың уылдырық шашатын жері.
9. Төменде келтірілген қауымдастықтардың қайсына ең төмен биологиялық өнімділік тән ?
1. тропикалық орман;
2. тайга (қылқанды орман);
3. тундра;
4. дала;
5. төгілмелі жапырақты орман.
10. 10% ережесіне сәйкес ормандық экожүйе қоректік тізбегіндегі шөптесін өсімдіктердің еншісіне “жинақталған күн энергиясының” қанша пайызы тиеді:
1. 0, 1%;
2. 100 %;
3. 5 %;
4. 10%;
5. 0,01 %.
11. Ғалымдар ескертіп отырған Жер климатының жылынуы негізінен атмосфераға қандай заттың шығарылуымен байланыстырылады:
1. Көмірқышқыл газының;
2. Фреондардың;
3. Шаңның;
4. Күкір қосындыларының;
5. Азот тотықтарының.
12. Биотоп ненің құрамдас бөлігі:
1. фитоценоздың;
2. фитопланктонның;
3. экожүйенің;
4. зоопланктонның;
5. жер магнитосферасының.
13. Ғаламдық (глобалдық) экология қандай заңдылықтарды зерттейді:
1. тірі организмдердің кеңістік бойынша таралуын;
2. тірі организмдердің уақыт бойынша таралуын;
3. тірі организмдердің сандарының реттелуін;
4. биосфераның қызмет атқаруын;
5. сулық экожүйедегі заттар айналымын.
14. Биоценоздың бір территорияда кезектесіп алмасуы қалай аталады:
1. демографиялық жарылыс;
2. экологиялық сукцессия;
3. урбандалу;
4. шөлдену;
5. экологиялық қуыс.
15. Биотикалық потенциал дегеніміз – бұл:
1. Популяцияның антропогендік факторлардың әсерімен өзінің туылымын арттыруға қабілеттілігі;
2. Түрдің қоршаған ортаның жағымсыз факторларына бейімделуге қабілеттілігі;
3. Репродуктивті кезеңде бір аналық бере алатын ұрпақтардың максималды мөлшері;
4. Түрдің тіршілік үшін қолайлы орындарды іздеп табуға қабілеттілігі;
5. Түрдің жаңа игерілген территориялар есебінен өз арөалын кеңейтуге қабілеттілігі.
16-вариант