8.5. Индикаторлық құрылғылар арқылы ақпараттың бейнеленуі

Бұл құрылғылар екілік кодты жарықтанатын және жарықтанбайтын қалып не сигналдық ақпарат көмегімен бақылаушыға көрсетеді.Индикаторлық құрылғылар үлкен көлемді ақпаратты көрсете алады,себебі олар тек жарықтанатын мен жарықтанбайтын қалыппен қатар қосымша қалыптарды да тартып алу мүмкіншілігі бар.Сандық индикатордың әрбір позициясында 0-ден 9-ға дейінгі сандарды көрсетеді,ал әріптік-сандық индикатордың әрбір позициясыда не сан не әріп,сонымен қатар бірнеше арнайы символдарды көрсетеді.

8.22 Жетісегментті индикатор;

а-сегменттің мағынасы мен формат;б-СИДта қарапайым реализация схемасы

Ақиқиат кестесі Таблица 8.5

Логикалық деңгей 0 болғанда-сегменттер жанады,логикалық деңгей 1болғанда- сегменттер жанбайды.

Индикаторлар бір немесе көпетеген сандық разрядттарды иелене алады.Индикатордың әрқайсы позициясы не тікбұрышты сегменттердің жиынынан ,не матрицалық нүктелерден тұрады.

Жетісегментті индикатордың элементтердің орналасуы мен басқару схемасы 8.22 суретте көрсетілген.0-ден 9-ға дейінгі сандардың индикациясы үшін кірістік сандық басқарылатын сигналдардың мүмкін комбинациясы 8.5 таблицада көрсетілген.

8.23…..8.26 суретте көп қолданылатын форматтар шрифтер және қарапайым сандар,әріптер мен символдар мысал ретінде көрсетілген.

8.23 суретте . 14-сегментті шрифт :a-сегменттің мағынасы мен форматы (A мен D сегменттер бір уақытта қозатын екі бөліктен тұрады);б-бейнеленген символдарының типтік жиыны.

8.24 сурет. 16-сегментті шрифт:а-сегменттің мағынасы мен форматы;б-бейнеленген символдарының типтік жиыны.

8.25 сурет. Модифицирленген нақты-матрицалы шрифт 4+7:а-нүктелер форматы,б-оналтылық символ бейнесінің типтік жиыны.

8.26 сурет. Толық нақты-матрицалық шрифт:а-5х7;б-ASCII код символының типтік жиыны.

Оптоэлектрондық құрылғылардың қолданылуы

9.1.

Оптоэлектрондық генераторлардың жұмыс істеу принципі және құрылғылар.

9.1.1.

Блокинг-генертаор

Блокинг-генератор типті импульстік құрылғының нұсқасы 9.1. суретте көрсетілген.Диодты оптронның қолданылуы микроминиатюризацияға берілмейтін импульсті трансформатордыалып тастауға мүмкіндік береді.Оптрон тұрақты тоқты өткізеді,сондықтан да схемамыз тікбұрышты пішіндес импульстерді қалыптастырады,оның ұзақтығы транзистордың инерциялылығымен шектеледі және конденсатордың С сыйымдылығына тәуелді.

9.1а.суретте көрсетілген оптронның жұмыс істеу схемасын қарастырамыз.i_r сиганлын жүзеге асыратын жабық транзистордың кірісіне түскенде,транзистор активті режимге ауысады,СИД оптроны арқылы транзистордың i_k коллектор тоғы ағылады және оптронның фотодиоды мен С конденсаторы арқылы транзистордың базасына i_k кері байланыс тоғы түседі.Транзистор кері байланыс әсерінен қанығу режиміне ауысады.U_вых шығыс кернеуінің амплитудасы мен I_кн коллектордың қанығу тоғының амплитудасына тең.

I_бн = I_кн / β; β- транзистор тоғының жіберу коэффициенті.Заманауи СИД транзисторға қарағанда аз мүмкін бола алатын тура тоқпен сипатталады.Сондықтан да шығыс тоқтың шектік мәні схемада транзистормен анықталмайды,оптронның СИД-імен анықталады және ол 100….200 мА.

Шығыс импульстің ұзақтығы t_и уақытқа тең,транзистордын базалық тоқ бастапқы I_бо тоқтан I_бн қанығу шекарасына дейін төмендейді,яғни

K₁-оптронның тоғы бойынша жіберу коэффициенті,r_б –транзистордың базасының кедергісі;τ_c= r_бC.

Импульс ұзақтығының есептеудің теңдеуін жазайық:

Ұзақтығы біршама үлкен импульстерді формировалау үшін,β үлкен транзисторларды қолдану қажет,себебі K₁ диодты оптрондардың шамасы 5*10^-2 аз.Импульстердің арасындағы t_n кідіріс ұзақтығын анықтау үшін,базалық тізбектің қалыпқа келу уақытымен-разряд ұзақтығының хрондалатын С конденсаторының R резистор арқылы формула өрнектеледі:

Оптрондық блокинг-генератордың трансформаторлыдан қарағанда термотұрақтылығы әлдеқаәда жоғары болып келеді,себебі темепература артқанда оптронның жіберу коэффициенті төмендейді,ал транзистордікі артады;сонымен қатар схемасы конструктивті,технологты болып келеді.Схеманың кемшілігі шығыс импульсінің энергиясының азаюында.

Импульсті схемаларда оптрон көпфункционалдық элемент ретінде көрсетіле алады,яғни басқада оптрондардың құрамындағы электрлік изоляциясында қосымша қолданыла алады.Мысалы,фотодиодтың вольт-амперлік сипаттамасында диодты оптрондардың үлкен дифференциалдық кедергісінің бөлігін сызықты өзгерілмелі кернеу генераторлардың(СӨКГ) заряд сыймдылығы үшін тұрақты тоқ көзі ретінде қолдануға болады.

9.1.2.