15.Ұңғыманың түбіне жылулық әсер ету әдістерінің түрлері қандай?

Ұңғының түп аймақ зонасы (ҰТЗ) ұңғы облысындағы барлық процесстер барынша қарқынды жүретін аймақ болып табылады. Бұл облыстан тоқ сызықтары сұйықты алғанда жиналып, ал айдағанда олар кері тарайды; сұйықтың қозғалу жылдамдығы; қысым горизонты; энергия шығымы; фильтрациялық кедергілермаксималды болады. Түп аймақ зонасының жағдайынан кен орынның игеру тиімділігі, ұңғылар өнімінің дебиті, айдау ұңғылары және қабат энергиясы тәуелді.

Түп аймақ зонасына әсер ету әдістерін үш негізгі топқа бөлуге болады: химиялық, механикалық, жылулық химиялық әдіс-бұл тек қабатты немесе оның элементтерін еріту мақсатымен қолданылады. ҰТА зонасында тұз немесе темір ұқсас тұнбалар пайда болғанда, ұңғының жұмысында қиындықтарболғанда қолданылады. Мысалы: қышқылмен өңдеу әдістері.

Механикалық әдіс- қатты жыныстарға әсер етуге тиімді, бұл әдіске гидравликалық жолмен қабатты жару жұмысын жатқызуға болады.

Жылулық әдіс – ол тек ғана ҰТА зонасында қатты немесе тұтқырлығы өте жоғары көмірсутектер жиналғанда (парафин, смола, асфальтен, сонымен бірге тұтқырлығы көп мұнай фильтрациясында) қолданылады. Оған терең электрлік жылытқыш қолдану, бу немесе басқа жылубергіштер жатады. ҰТА зонасына әсер етудің бұл айтылған үшеуінен басқа да түрлері бар. Мысалы, ұңғыны жылу қышқылымен өңдеу; ол қабатқа химиялық әсерді де, сонымен бірге жылу берудің арқасында химиялық реакциямен бірге, арнайы қосылатын заттар арқылы іске асады.

16.Ұңғылар не үшін арналған және олардың түрлері, оны зерттеу әдістері қандай?Орнатылған режимде ұңғыны зерттеу қалай іске асады?

Игеру объектісін, мұнайдың кему тиімділігін, су және газ ұңғыларын, игеру кезіндегі қабаттағы процесстердің өзгеру көрсеткіштерін анықтауда ұңғыны зерттеудің бірнеше әдістері бар. Ұңғыны зерттеу қабат фильтрация параметрлерін анықтау үшін жүргізіледі және одан әрі жүйелі түрде барлық кен орынды пайдалану ұзақтылығында жүргізіліп отырады.

Зерттеудің негізгі түрі гидродинамикалық және термодинамикалық болып табылады. Сонымен бірге арнайы зерттеулер бар-олар гидрохимиялық және геофизикалық.

Геофизикалық зерттеу әдісі – физикалық әсер етуге негізделген. Геофизикалық әдіспен ұңғыны зерттеу және геологиялық қима тау – жыныстарының жағдайы жөнінде, олардың параметрлерін, игеру кезіндегі өзгерістері жөнінде информация беріп отырады. Сонымен бірге бұл зерттеу геологиядан басқа, яғни технологиялық шараларда да қатысып отырады. Геофизикалық зерттеулер каратаж көмегімен іске асады. Оның арнайы құрылғылары электрокабель арқылы ұңғыға түсіріліп, таңдалып алынған ұңғы интервалы зерттеледі.

Каротаждың түрлері: Электр каротаж. Радиоактивті каротаж. Нейтронды каротаж. Акустикалық каротаж. Термокаротаж. Кавернометрия.

Гидравликалық зерттеу –олар орнатылған немесе орнатылмаған режимдер кезіндегі сұйық немесе газ ұңғысының ағу параметрін зерттеу үшін негізделген. Ағу параметрі дебит болып табылады, қысым немесе оның өзгерістері. Орнатылған режимдағы ұңғыны зерттеу ұңғы жұмысы үшін маңызды мінездемелер алуға мүмкідік береді. Бұлсыз ұңғының дебитін және сұйықты көтеру үшін техникалық талаптарды білу мүмкін емес. Бұл әдіс қабаттың гидроөткізгіштігін анықтауға мүмкіндік береді. ;

Орнатылған ағымдағы зерттеуді кейде ұңғыны пайдалануға байланысты орнатылған алымдағы зерттеу немесе орнатылған айдаудағы зерттеу (айдау ұңғыларына байланысты) айтады.

Әдістің негізгі жұмыс бабы келесіде қорытылады.

Пайдаолану ұңғыларында жұмыс режимі бірнеше рет өзгереді, сонымен бірге дебиті де өзгереді. Одан кейін режим орнатылғасын дебит өлшеніп, түп қысымы өлшенеді. Айдау ұңғылары, фонтанды фонтанды ұңғыларда осы процесс жүредідұрыс зерттеу жүргізу үшін, ұңғының әрбір депрессиясында орныққан режим шығу керек.

Сұйық ұңғыға радиалды ағым формуласы:

(1)

Ұңғыда радиалды ағым жағдайында болса

(2)

(1) (2) формулалар орнатылған ұңғылар үшін арналған, бірақ олар орнатылған ұңғылар үшінде қолданылады, егер оның ұңғы радиусы орнына келтірілген радиус қойса

немесе

(1) және (2) формулалар орнына

(5)

(5) формула сұйық дебитін қабат жағдайларында анықтайды. Практикада дебит стандартты жағдайларда өлшенеді, оның өлшем бірлігі т/тәулік. көлем коэффицентін және мұнай тығыздығын стандартты жағдайда енгізсек, сонымен бірге секундант тәулікке ауыса отырып (5) формуланы аламыз. (6)

(7)

енгізе отырып

(8)

аламыз

Мұндағы к- өнімділік коэффиценті т/(сут. Па).

(8)ден (10)

Орнатылған ұңғы дебиті және қабатқа дипрессия арасы немесе ұңғы түбіндегі қысыммен дебит арасындағы гидравликалық кескін индекаторлық сызық деп аталады.