25. Нақты газ құрамы және шығынды газ құрамы қалай анықталады?
ОООООО
17.Орнатылған және орнатылмаған режимдегі ұңғыларды зерттеуді қалай жүргізеді?
Орнатылған ағымдағы зерттеуді кейде ұңғыны пайдалануға байланысты орнатылған алымдағы зерттеу немесе орнатылған айдаудағы зерттеу (айдау ұңғыларына байланысты) айтады.
Әдістің негізгі жұмыс бабы келесіде қорытылады.
Пайдаолану ұңғыларында жұмыс режимі бірнеше рет өзгереді, сонымен бірге дебиті де өзгереді. Одан кейін режим орнатылғасын дебит өлшеніп, түп қысымы өлшенеді. Айдау ұңғылары, фонтанды фонтанды ұңғыларда осы процесс жүредідұрыс зерттеу жүргізу үшін, ұңғының әрбір депрессиясында орныққан режим шығу керек.
Сұйық ұңғыға радиалды ағым формуласы:
(1)
Ұңғыда
радиалды ағым жағдайында
болса:
(2)
(1)
(2) формулалар орнатылған ұңғылар үшін
арналған, бірақ олар орнатылған ұңғылар
үшінде қолданылады, егер оның
ұңғы
радиусы орнына келтірілген радиус
қойса
(3)
немесе
(4)
(1)
және (2) формулалар орнына
(5)
(5)
формула сұйық дебитін қабат жағдайларында
анықтайды. Практикада дебит стандартты
жағдайларда өлшенеді, оның өлшем бірлігі
т/тәулік.
көлем коэффицентін және мұнай тығыздығын
стандартты жағдайда
енгізсек, сонымен бірге секундант
тәулікке ауыса отырып (5) формуланы
аламыз.
(6)
(7)
енгізе отырып
(8)
аламыз
Мұндағы
к- өнімділік коэффиценті т/(сут.Па).(8)
ден
Орнатылған
ұңғы дебиті және қабатқа дипрессия
арасы
немесе ұңғы түбіндегі қысыммен дебит
арасындағы
гидравликалық
кескін индекаторлық сызық деп аталады.
Индекаторлық сызықты қисаюды теңдеу арқылы аппроксимациялауға болады.
(11)
Бұл
ағымның ортақ теңдеуі деп те аталады.
болғанда
(11) теңдеуі тік сызықты индекатор
сызығына ие болады.
кезде
индекатор сызығы р өсі жаққа қарай
майысады, ал
болғанда
индекатор сызығы
өсіне
қарай майысады.
Тік сызықты индикаторда өнімділік коэффиценті кезкелген екі фактты нүктедентабыла алады.
(12)
(3) пен (7) ала отырып, табылған к арқылы (13) формула былай болады
(13)
(13)
алынған формуладан
-өткізгіштікті,
һ-қабат қалыңдығын,
-динамикалық
кеуектілікті, анықтауға болады. әдетте
өнімді контур көзі
-орнына,
көршілес ұңғылар ара-қашықтығының
ортасы алынады. Бір өзі жұмыс жасап
тұрған ұңғыларда
250-400метр аралығында алынады.
Зерттелген режимде ұңғыларды гидравликалық әдіспен зерттеген кезде серпімді режим залына сүйенеді. Қабаттың серпімді қасиеттері және сұйыққа қаныққан және тәуелсіз газ өлшемі қабат жүйесінен байқалады. Мұндай өзгерістер ауытқулар деп аталады, ал жұмыс режимі кезінде жылдам өзгеретін ұңғыларды, ауытқу ұңғыларында немесе ағынды ауытқуда.
Бір ұңғыдағы ауытқуын қарастырайық, ол үлкен тығыз қабатта үздіксіз жұмыс жасайды.
Ұңғы
айналасындағы воронка депрессиясын
қоректендіру нұсқасы деп аталады, ал
воронка радиусы
-қоректендіру
нұсқасының радиусы. Нұсқаға қысым
-
әсер етеді, ал ұңғы түбіне орнатылған
жұмыс кезінде – қысым Рс.
Егер
ұңғыны бірден тоқтатсақ және жұмыс
жасау режимін өзгертсек онда оның
айналасында қысымды қайта бөлу процесі
басталады. Нақты түсіндіріп айтатын
болсақ ол кезде жүретін құбылыс ұңғы
айналасындағы сұйық тығыздығының
өзгеруін ескеру қажет. Қысым тығыздығының
функциясы болып табылады
Мұнай тығыздығының нұсқасы үлкен мәнге ие болады. Ұңғыдағы өндіріліп жатқан мұнайды тоқтату кезінде контурдан мұнайдың саны түсе береді, ұңғыны тоқтатудың алдында ұңғы дебитінде тексертіледі.
Қисықтарды қалпына келтіруді барлық ұңғыларда кездестіруге болады, ол пайдалану мен белгілеуіне тәуелді емес. Қисықтарды қалпына келтіруді алу ұңғыны тоқтатқаннан кейін пайда болады. Оны режимнің жұмыс кезінде дебит төмендеген кезде алуға болады, керісінше дебит жоғарылаған кезде
Қисық қысымның құлауын аламыз. Осылайша қисық қысымды қалпына келтіру үшін ұңғыны тоқтату міндетті емес. Ол үшін келесі формуланы қолданады, ұңғыдағы сұйық тығыздығының ағынын гидродинамикалық жер асты есептеулеріне пада болған онда қисықты қалпына келтіру қысымы алынады.
=
+
(1)
мұндағы
Q-ұңғы дебиті,
-тұтқырлық,
өтімділік,
h-қабат қалыңдығы,
өткізгіштік,
мұндағы
орташа
коэффициент тығыздығының көлемі,
t-ұңғыны тоқтатқанда немесе жіберген
кездегі уақыт.
У=
а=
ln
x=lnt, b=
ПППППП
30.Пайдалы газ факторы көмегімен ұңғыманың фонтандау шарты қалай анықталады?
40.Периодты газлифттің қандай схемалары белгілі?
8.Перфорациаланған ұңғыға сұйықтың келуі қалай анықталады?
ТТТТТТ
47.Тербелмелі-станоктың тепе-тендік принципі. Тербелмелі-станоетың кинематикалық сұлбасы.
Жоғары жүріс кезінде балансир басына түсетін негізгі күш – сұйық бағанасы мен штанга салмағына тең (Рж + Ршт)
Балансир басының төмен жүрісі кезінде, күш тек штангалар салмағына тең болады, себебі айдау клапаны ашылады да, сұйық бағанасынан түсетін салмақ құбырға беріледі. Бұл электроқозғалтқыштың бірқалыпсыз жұмыс жасауына әкеледі.
Кривошиптің айналуының бірінші жартысы үшін (жоғары жүріс), қозғалтқыш (Pш+Pж)S=W1 тең жұмыс жасайды.
Кривошиптің айналуының екінші жартысы үшін (төменгі жүріс), қозғалтқыш ешқандай жұмыс жасамайды, керісінше ол электроэнерияны желіге генерирлеуі мүмкін, өйткені штанганың ауырлық күші әсерінен трансмиссия жүйесіндегі балансир арқылы қозғалтқыш айналып, желіге PшS=W тең энергияны беретін еді. Бұл энергия теріс және кривошиптің толық айналысы үшін мына қосындыға тең жұмыс жасайды:
W1 +W2 = (Pш + Pж) S – Pш S = Pж S
Электроқозғалтқышқа түсетін жүктеменің біркелкі еместігін жою үшін, тербелмелі-станокты сәйкес теңестіру арқылы мүмкін.
Штанганың ауырлық күші Рш балансирдің жоғары жүрісі және төменгі жүрісі кезінде әсер ететіндіктен, ең болмағанда штанга салмағына тең қарсысалмақтарды орнату қажет. Бұл кезде штангалар теңестіріледі, және қозғалтқыш жоғары жүріс кезінде пайдалы (оң) жұмыс жасайды PшS=W1, ал төмен жүріс кезінде нольдік жұмыс жасайды.
10-сурет. Тербелмелі-станоктың кинематикалық сұлбасы.
Егер олардың жалпы салмағы G тең болса, онда ешқандай қосымша жүк теңестіру үшін қажет бомайтыны анық.
Теңестіруге қажетті G жүкті, тек А нүктесінде ғана емес – траверса мен балансирдің қосылу нүктесі, сонымен бірге В нүктесінде - шатун мен кривошиптің қосылу нүктесінде де шоғырландыру мүмкін. Сонымен қатар, теңестіруші жүкті – рычаг ұзындығының қатынастары сәйкестігін ескере отырып, кривошип бойымен орын ауыстыруға болады.
ҰҰҰҰҰҰ