3. Мұнай кенішіне әрекеттенудің ққұ жүйесін сумен қамтамасыз етудің принципиалды сұлбасы қандай элементтерден тұрады?

Қабат қысымын қабатқа су айдау арқылы ұстау. Олрадың қатарына кіретіндер:

1.Контур сыртымен су айдау 2.Контур бойымен су айдау 3.Контур ішімен су айдау.

Контур ішімен су айдау келесілерге бөлінеді: 1)кенішті сызықты немесе дөңгелек қатарларға су айдау ұңғымалар арқылы бөлу 2)блокты су айдау 3)шоғырлы су айдау 4)таңдап су айдау 5)аудандап су айдау

Контур сыртымен су айдау тиімді:

-айдау ұңғымаларын араластыру ауданы мен мұнай қабатының жақсы гидродинамикалық қатынасы кезінде;

-салыстырмалы түрде мұнайлы кенішінің аз көлемділігі, олардың кеніш ауданы мен мұнайлық контур периметрі қатынасы 1,5-1,75км болғанда;

-Қабаттың біртекті болуы, ондағы коллектор құрамының қалыңдығы бойынша да жақсы болуы;

• Осы жағдайларда контур сыртымен су айдау кезінде мұнай қорын толығымен қабаттың ортаңғы бөлігіне, өндіру ұңғылар қатары деп аталатын немесе бір ұңғыға ығыстырып отыру оңайға соғады.

Контур сыртымен су айдаудың кемшіліктері де бар. Олардың қатарына келесілерді мысал қылуға болады:

• айдау ұңғыларының алыс болғандығынан кенішке жай қарқынмен әсер етіледі;

• мұнайды өндіруге айтарлықтай көп энергия жұмсалады, себебі айдау сулары қабат зонасында мұнайлы контурмен айдау ұңғылары арасындағы фильтрациялық кедергіге төтеп беруі керек;

• суды көп мөлшерде жұмсау, соның салдарынан айдау сызығына қабаттың басқа аудандарына шығып кету қауіпті;

Контур бойымен су айдау

Кенішке тез арада әсер ету үшін айдау ұңғыларын мұнайлылық контурына жақын жерге немесе ішкі және сыртқы мұнайлылық контуры арасында орналастыруға болады.

Контур бойынша су айдау келесіде қолданылады:

• қабаттың ішкі ауданымен гидродинамикалық қатынастың нашарлауында;

Энегетикалық жағынан көзқарастан контур бойымен су айдау экономиялы тиімді, бірақ ішкі ауданда гидроөткізгіштік жақсы болуынан көлемі де өте көп.

Контур ішімен су айдаудыњ бірнеше т‰рлері бар, олар кенішті айдау ±њѓымаларымен сызыќтарѓа бµлу сызыѓы арќылы орындалады.

Айдау ±њѓымаларын орналастыру ж‰йесі наќты геологиялыќ жаѓдайларѓа байланысты, сол зоналарда, µткізгіштігі жаќсы ќ±мтастарда ќабатты толыѓымен ќоршап єсер ету тиімділігін арттыру ‰шін орналастырылады.

Контур ішімен су айдау контур бойымен жєне контур сыртымен су айдауѓа ќараѓанда тиімдірек, себебі ол м±найды екі жаѓынанда ыѓыстырып отырады.

9.Мұнай ұңғыларын меңгерудің қандай тәсілдерін білесіз? Ұңғы сұйығын біршама жеңіліне аудару.

Ұңғыны мењгеру-аѓымды шаќыру жєне ондаѓы µнімділікті арттыру операцияларыныњ технологиялыќ комплексі ол ќабаттыњ м‰мкіндктеріне сєйкес тањдалады. ¦њѓыны ќабатќа µткізгеннен кейін ќабатты ашу жєне шегендеу ±њѓысын перфорациялау, кейде оны ќабатты екінші ќайтара ашу деп те атацды, ±њѓыны т‰п аймаѓы єсіресе ашылѓан ќабат ‰сті ж±ќа сазды известтен немесе сазды ќабыќшамен ластанѓан болады.

Аѓым шаќырудыњ негізгі алты єдісін атап айтуѓа болады:1)тартание 2)поршендеу 3)ұңғы с±йыѓын біршама жењіліне аудару 4)компрессорлы єдіс 5)газды с±йыќ ќоспаны айдау 6)терењ сораппен сору

Ќабат с±йыѓын ауыстыру. Ауыстыру ±њѓыѓа т‰сірілген НКТ жєне гермотизацияланѓан саѓада ж‰ргізіледі, б±л лаќтырылуларды жєне фонтанды ќ±былыстан ќорѓайды. Б±рѓылаудан шыќќан ±њѓы єдетте сазды ќоспамен толтырылѓан болады. ¦њѓыны жуу сумен немесе газдандырылѓан м±наймен болсын жуѓанда, оныњ т‰п ќысымын мына кµлемге азайтуѓа болады: (1) м±ндаѓы сазды ќоспа тыѓыздыѓы; жуу с±йыѓыныњ тыѓыздыѓы; НТК т‰сірілген терењдік; ±њѓы ќисыќтарыныњ орташа б±рышы.Осындай єдіспен ќабат ќысымы ‰лкен жєне мењгеруге жаќсы берілетін коллекторлары бар ±њѓылар мењгеріледі. (1) формуладан кµріп отырѓандай сазды с±йыѓйн м±найѓа ауыстырѓанда, максималды ќысымныњ т‰суі тек барлыќ ќысымнан 25% ѓана азаяды.

НННННН