- •2. Узнікненне і развіццё навукі і гісторыі дзяржавы і права Беларусі.
- •3. Грамадскі лад усходнеславянскіх княстваў ў IV-першай палове XIII стагоддзя.
- •5. Станаўленне права старажытнай Беларусі і яго характарыстыка.
- •6. Крыніцы права Беларусі IX – першай паловы XIII ст. Ст.
- •7. Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага.
- •8. Грамадскі лад вкл у XIV-першай палове XVI ст.Ст
- •9. Палітычны лад вкл.
- •11. Люблінскі сойм і ўмовы аб’яднання вкл з Польшчай..
- •12 . Заканадаўчае замацаванне самастойнасці вкл пасля Люблінскай уніі.
- •13. Крыніцы права феадальнай Беларусі: агульная характарыстыка.
- •14.Прывілеі як форма заканадауства вкл.
- •15. Агульназемскія прывілеi I IX poля у развiццi прававой сiстэмы вкл.
- •16. Казіміраў прывілей.
- •17. Абласныя і валасныя прывілеі.
- •18. Прывілеі гарадам на магдэбурскае права.
- •19. Судзебнікі Казіміра 1468 г.
- •20. Статуты вкл.
- •21. Вышэйшыя судовыя органы вкл.
- •22. Мясцовыя судовыя органы вкл.
- •23. Працэсуальнае права вкл.
- •24. Асабливасци крыминальнага права вкл
- •25. Асноуныя рысы грамадзянскага права вкл.
- •26. Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай.
- •27. Асаблівасці права Беларусі ў другой палове XVI-XVIII ст.Ст.
- •28. Канстытуцыя Рэчы Паспалітай 1791 г.
- •29. Гісторыка-прававая ацэнка падзелау Рэчы Паспалітай.
- •30. Сацыяльна – палiтычныя вынiki ўключэння Беларусі ў склад імперыі.
- •31. Судовыя установы і права Беларусі у канцы 18 – першай палове 19 ст.
- •32. Дзяржаўны лад на тэрыторыі Беларусі ў канцы XVIII-першай палове XIX ст.
- •33. Асаблівасці адмены прыгоннага ладу на тэрыторыі Беларусі
- •34. Мясцовыя органы дзяржаунага кіравання і самакіравання у другой палове 19 в.
- •35. Вайсковая земская судовая і гарадская рэформы другой паловы 19 ст
- •36. Грамадскапалітычны лад і права ў канцы 19- першай палове 20ст.
- •37. Беларускі нацыянальны рух 1917 першы усебеларускі з'езд (кангрэс)
- •38. Усталяванне савецкай(савец) улады на Беларусі(б)
- •39. Абвяшчэнне бнр і яе гісторыка-прававая характэрыстыка
- •40 Устаўныя граматы бнр
- •41. Утварэнне бсср.
- •42. Маніфест Часовага рабоча-сялянскага ўрада Беларусi аб стварэннi ссрб.
- •43.Першы Усебеларуски съезд Саветау и яго рашэнне.
- •44 Канстытуцыя бсср 1919
- •45. Утварэнне літ-бел сср
- •46. Другое абвяшчэнне ссрб
- •47. Узбуйненне бсср. Утварэнне сср.
- •48. Мясцовыя органы дзяржаунай улады у 20-30 гг.
- •49. Судовая сiстэма бсср у 20-30-х гг.
- •50. Станауленне I развiцце права бсср у 20-30-х г.Г.
- •51. Асноуныя палажэннi канстытуцыi бсср 1927 г.
- •52 Асноуныя палажэннi канстытуцыi бсср 1937
- •53. Парушэнне законнасці на Беларусі у 30-я гады.
- •54. Уз'яднанне заходняй беларусі 3 бсср
- •55. Прававыя меры павышэння абароназдольнасці краіны напярэдадні і у час вав.
- •56. Вышэйшыя органы дзяржаўнай улады и кіравання бсср у гады вялікай айчыннай вайны
- •57. Права ў гады вялікай айчыннай вайны
- •58. Бсср суб'ект міжнароднага права
- •60. Развіццё права бсср у паслеваенны перыяд
- •61 Канстытуцыя бсср 1978
- •62. Пераход да дзяржаунай самастойнасці. Утварэнне рб.
- •63. Дэкларацыя аб дзяржауным суверэнітэце бсср.
- •64. Распад ссср і стварэнне снд.
- •65 Расспрацоука и прыняцце Канст-и р.Б.
- •Раздел 2 «Асоба, грамадства, дзяржава» - акрэслиу правы и свабоды грамадзян Бел-си, а таксама их асноуныя абавязки.
- •Раздел 3 «Выбарчая систэма, рэферэндум»- усталёувау усеагульнасць и роунасць выбарау для грамазян.
- •70. Прававое афармленне беларуска-расійскай інтэграцыі.
24. Асабливасци крыминальнага права вкл
Заканадауства ВКЛ значную увагу засяродз1ла на крым1нальным праве,якое было нак1равана на абарону жыцця,здароуя,маёмасц1-асабл1ва феадалау,як1м было прадаставлена права судз1ць 1 караць залежных ад 1х людзей.Пазасудовую расправу з простым1 людзьм1 ужывал1 1 службовыя асобы дзяржаунага 1 гаспадарчага к1р-ня. Узалежн-1 ад хар-ру злач-й дзейн-ц1 1 яе вын1кау па-рознаму называл1ся 1 злачын-вы.Супрацьпрауным1 1 грамадска небяспечны характар злачын-а адцяняуся тэр-м1 « выступ из права», в1на.У другой палове 16стст наБылася ужо добра распрацаванае крым1н права.У Статуце 1588 г разам са старым1 нормам1 кр-га права был1 уключаны новыя палажэнн1.На прак-ы права аб абмеж-н1 адказнасц1 за чужую в1ну у аднос1нах да простых людзей асабл1ва феад.-залеж-х часта не прымал1ся.Суб*ектам злачы-а прызн-ся тольк1 чалавек.За шкоду ,зробленую жывёлай,адказвау яе гаспадар.Вызвалял1ся ад Крым-ай адказн-ц1 1 людз1 ,як1я не дасягнул1 пэунага узросту(адказ-ць наступае пасля 14г, а паводле Статута 1588 – пасля 16). Размяжоувалася у кр-ным праве в1на наумысная 1 неасцярожная. Пытанне аб пака-н1 в1наватых асоб выр-ся парознаму-у залежнасц1 ад класавай 1 саслоунай прынадлеж-1.Прагр-ай з*явай у кр-ым праве 16стст было увядзенне кр-ай адказ-ц1 шляхты за забойства простага чалавека.У Статеце 1566 г была зроблена першая спроба сфарму-ць прэзумпцыю нев1нава-ц1.Згодна СА Статутам пакаранне вызн-ся у залежнасц1 ад ступен1 удзелу асобы у злач-ве.Супол-м1 л1ч-ся асобы,як1я садзей-л1 злач-ву парадам1 ц1 дапамогай коньм1, зброяй.Не л1чыуся садзейн1кам злач-ва 1 не падлягау кр-най адказ-1 слуга пана.Кр-ыя нормы Статута не ахопвал1 ус1х в1дау пакарання,а таму феа-л ,як1 чын1у суд над залежным насел-вам, мог прыменяць пакаранн1, не прадуг-ныя законам.Пакар-нем.б. простым 1 квал1ф1каваным. Простым пакараннем л1ч-ся павеш-е. Квал1ф-м пакар-м смерцю был1 чвар-е, спал-м на агн1 ,утап-е,пасад-нена кол.Пры пакаянн1асуджаны пав1нен быу пры людзях , у царкве або касцёле ,стоячы на узвышшы, чатыры разы на год аб*яуляць людзям аб сва1м злачын-ве.
25. Асноуныя рысы грамадзянскага права вкл.
Найбольш поўнай праваздольнасцю валодалі дзяржава, царква і вярхі класа феадалаў. яны маглі свабодна распараджацца сваёй маёмасцю, ажыццяўляць усе віды грамадзянска-прававых пагадненняў. Даволі шырокай праваздольнасцю валодала і маламаёмасная шляхта, хаця яе правы былі абмежаваныя. Праваздольнасць простых людзей не была роўнай і залежала ад шэрага фактараў. Так, мяшчане буйных гарадоў карысталіся большымі правамі, чым жыхары вёсак і мястэчак, католікі мелі перавагу перад праваслаўнымі і г.д. Зусім абмежаванай была грамадзянская праваздольнасць палонных чэлядзі нявольнай. Абмяжоўваліся правы і дзеяздольнасць жанчын, дзяцей, а дзеяздольнасць удавы была значна шырэй, чым замужняй жанчыны. Агульая грамадская дзеяздольнасць наступала для мужын з 18-гадовага, для жанчын - з 13-гадовага ўзросту.
У адпаведнасці з прававой рэгламентацыяй зямельныя ўладанні феадалаў падзяляліся на тры асноўныя катэгорыі: вотчыны, або дзедзіны; маёнткі, выслужаныя або атрыманыя ў карыстанне на поўны ці ўмоўны тэрмін; маёнткі навечна ("купленнны"). Пра-ва распараджэння гэтымі катэгорыямі нерухомай маёмасці не было аднолькавым. Калі "купленнной" уладар мог распараджацца цалкам, то ў адносінах да маёнткаў, якія былі набыты іншым шляхам, існавалі пэўныя абмежаванні.
Уладанне ў адрозненне ад уласнасці азначала фактьганае валоданне маёмасцю з абмежаванымі правамі на распараджэнне ёю. Уладанне і ўласнасць аднолькава падлягалі судовай абароне. Напрыклад, уладальнік зямлі мог прад'явіць іск да ўласніка, калі той самаўпраўна зняў ураджай ці прычыніў уладальніку іншую шкоду. Узмацненне прававой абароны ўладання і магчымасць ператварэння яго пры пэўных умовах у прыватную ўласнасць сведчылі аб паступовым перарастанні права феадальнай уласнасці ў буржуазную.
Глыбокія змены адбыліся і ў абавязацельным праве, якое прыстасоўвалася да больш інтэнсіўнага таварна-грашовага абароту і ўзмацнення эканамічнага прыгнёту народа. Гэтаму спрыяла адсутнасць роўнасці ў абавязацельствах. Шляхта мела перавагі, а простыя, асабліва залежныя, людзі абмяжоўваліся ў правах на заключэнне пэўных пагадненняў і ў выпадку невыканання абавязацельстваў іх маглі аддаваць крэдыторам для адпрацоўкі доўгу.