1.Козырев г.И. Основа конфликтологии.М.2007

2.Федерация мира и согласия: межд МПО с консультативным статусом при ЭКОМ и соц. Совет ООН. М.1997

3.Пикте Ж. Меж нар. Комитет красного креста. Уникальное учреждение. М,1997

4.Довженко М.В. Функции и формы деятельности МПО в урег. совр конф. Ломоносовские чтения. Вып.2.М.2002

Тақырыпша 2. Мультибағытталған дипломатия. Кейс тапсырмалар:

-Мультибағытталған дипломатияның мәнін, атқаратын қызметін, ол туралы Эссе жазыңыз.

-Мультибағытталған дипломатияның түсінігі бойынша, ол дипломатия «Бірінші» де «Екінші» де бағыттарын біріктіреді. Не себептен?

-«Мультибағытталған дипломатияға» анықтама беріңіз

-Бұл тақрып бойынша баяндама дайындап, семинар сойлеңіз

-Берілген әдебиеттерге контент талдаңыз

-Презентация дайындаңыз

-Проблемалық сұрақтарға жауап дайындаңыз.

1.Сіздің пікіріңізше, не себептен мултибағытталған дипломатия соңғы кезде үлкен сұранысқа ие болды?

2. «Мультибағытталған дипломатия» ресим және бейресми ұйымдардың өкілдерімен қызметтесуі арасында үлкен жетістіктерге жете алды деген пікірмен келісесіз бе?

3.Мультибағытталған дипломатия жолымен қақтығыстың қарулы күш жұмсау түрін тоқтатуға бола ма?

4.Мультибағытталған дипломатия қайшылықтарды шешуге көмектесе ме?

5.Мультибағытталған дипломатияны дипломатиялық және саяси келіссөздердің орнына қолдануға бола ма?

Әдебиеттер:

1.Козырев г.И. Основа конфликтологии.М.2007

2.Федерация мира и согласия: межд МПО с консультативным статусом при ЭКОМ и соц. Совет ООН. М.1997

3.Пикте Ж. Меж нар. Комитет красного креста. Уникальное учреждение. М,1997

4.Довженко М.В. Функции и формы деятельности МПО в урег. совр конф. Ломоносовские чтения. Вып.2.М.2002

T12. Келіссөз жүргізудің негізгі сатылары (стадии) және атқаратын қызметтері.

Тақырыпша 1.Келіссөз сатылары.

Кейс тапсырмалары:

–Келіссөз сатылары дегенді қалай түсінесіз?

–келіссөзге қатысушылардың өзара қатынасын қандай мақсаттармен мүдделерге байланысты?

–қақтығысқа қатысушылардың арасында қатынас орнату дегенді қалай түсінесіз?

–қатысушылар арасындағы қатынас (общение) қандай жағдайда тиімді болады? Семинарға сөйле, өз пікіріңізді негіздеңіз.

–келіссөзден басқа, қатысушылардың бірі өзінің не істегісі келетінін белгі (сигнал) беру арқылы білдіреді. Демек, «белгі беру» дегенді қалай түсінесіз?

–қақтығыс тудыратын мәселені «бірігіп шешу» дегеннің мәнін ашып көрсетіп, Эссе дайында.

–берілген әдебиеттерге контент талдау жасаңыз

–презентация дайындаңыз

–проблемалық сұрақтарға жауап дайында.

1.Келіссөздің сатыларын белгілеудің қандай артықшылықтары бар?

2.КСРО ның 1973ж Египет пен Сириядан шығару арқылы АҚШ қа қандай «белгі» берді?

3.Келіссөз міндетті түрде «келісім шартқа» әкеле ме? Әкелсе де әкелмесе де өз пікіріңізді негіздеңіз.

Әдебиеттер:

1.Бройнинг Г. Руковод по ведению переговоров. М.1996.

2.Лебедева М.М. Полит урегул конфл. М.1999.

3. Мастинбург В. Переговоры соц конфл. 1993.

4.Фишер Р., Эрмен Д. Подг к переговорам. М1996.

5. Фишер Р., Юрий У. Путь к согласию или переговоры без порожения. М1996.

6.Чумаков А. М. Введение перег:стратегия, коммуникация,фасилитация,мевиация, М1997.

Тақырыпша 2. Келіссөздің атқаратын қызметі.

Кейс тапсырма:

–Келіссөздің басты қызметін анықтап, оған талдау жасаңыз

–«Мәселені бірігіп шешу» қызметінің мәнін ашып көрсетіп, Эссе жазыңыз.

–Келіссөздің басқа қызметтерін көрсетіп, баяндама дайындап, семинарда сөйлеңіз.

–Ақпараттық–қатынастық (коммуникациялық) қызметінің мәнін талдып, эссе жазыңыз.

–Келіссөздің реттеуші қызметі дегенді қалай түсінесіз? Семинарда оның басқа қызметтерден айырмашылығын көрсет.

–Келіссөздің үгіт насихат қызмтенің мәнін ашып, эссе жазыңыз

–Берілген әдебиеттерге талдау жасаңыз

–Басқа студенттермен бірігіп «Еш шабулы» тәсілін қолданып, тақырыптың мазмұнын ашыңыз.

–Презентация дайындаңыз:

1.Келіссөзге қатысушылардың өздерінің ішкі және сыртқы саяси міндеттерін шешу қызметінің мәні және мақсаты неде?

2.Үгіт–насихат қызметінің коммуникативті (қатынастық) қызметінен айырмашылығы неде?

3.Американдық саясаткер Дж.Дин әр келіссөзге барған сайын негізгі келіссөздің негізгі үш түрін атайды. Олар қандай?

4.Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін, сол кездегі АҚШ президенті В.Вильсон келіссөзді ашық жүргізу керек деген идея ұсынады. Бұл идеяны қолдайсыз ба? Қолдасаңыз да қолдамасаңыз да өз пікіріңізді негіздеңіз.

Әдебиеттер:

1.Бройнинг Г. Руковод по ведению переговоров. М.1996.

2.Лебедева М.М. Полит урегул конфл. М.1999.

3. Мастинбург В. Переговоры соц конфл. 1993.

4.Фишер Р., Эрмен Д. Подг к переговорам. М1996.

5. Фишер Р., Юрий У. Путь к согласию или переговоры без порожения. М1996.

6.Чумаков А. М. Введение перег:стратегия, коммуникация,фасилитация,мевиация, М1997.

Т.13. Келіссөзге жағымды (благоприятный) климат қалыптастырудың рөлі.

Тақырыпша 1. Келіссөзге жұмыс атмосферасын қалыптастыру.

Кейс-тапсырмалар:

Келіссөзде ең қиын кезең ол қақтығыс тудырған мәселені талқылау кезеңі. Бұл кезеңде екі жақта міселені шешуге байланысты өз ұстанымдарын қалыптастырады. Мәселені талқылау үшін екі жақтан да шеберлік керек: - тыңдай білу шеберлігі

Сендіре білу шеберлігі

Сұрақ қоя білу шеберлігі

Өзінше (өзгеге ұқсамай) ойлай білу шеберлігі (б.а. қалыптасқан стереотиптен бас тарту уақиғаны басқа ресурстан көру; күтпеген жерден ұтымды шешім қабылдау).

Қақтығыс мәселені шешудің вариантын жасағыз.

Келіссөзге жағымды климат қалыптастыру үшін шаралау жасау керек?

Шешім қабылдау үшін келіссөз концепциясы құрылады. Оған қандай элементтер кіретінін анықтап, эссе жазығыз.

Өзін келіссөз жүргізуге дайындаған міндеттер қандай? Жауап дайындап, семинарға сөйлеуге деректер жинаңыз.

Топ аралық диспутқа қатысып, өз пікіріңізді айтыңыз.

Берілген эдебиттерге контент талдау жасаңыз

Презентация дайындағыз

Өзінің таңдап бір қақтығыстың жағдайын алып, оған келіссөз жүргізу технологясын қойған.

Келіссөз барысындағы сұхбаттың сипатына қойылатын талапты атап, олрға талдау жасаңыз.

Мына проблемалы сұрақтарға жауап дайындағыз:

Егер екі жақта маңызды детальді анықтамасы, ол қандай салдарға әкелүі мүмкін?

Әріптестің ұстанвмдағы кейбір түсініксіз моменттерді анықтау үшін негіздеу керек?

Мәселені бірігіп талдағанда қандай тактикалық әдіс қолданылады?

Келіссөз біткеннен кейін, оның жеміті болуына көмектесетін іс әрекеттерге талдау жасаңыз.

Келісім шартты орындау дегенді қалай түсінесіз?

Әдебиеттер:

1. Козырев Г.И. Осн. Конфликтологии 2007

2. Андреев В.И. Конф-ия, ис-во спора ведения переговоров, разрешения конфликтов. М.1995

3. Брайнинг Г. Руководство поведению переговоров, М.1996

4. Фишер Р. Подг-ка перег. М.1996

5. Фишер Р.,Юри У. Путь к согласию или переговоры без поражения. М. 1990

6. Сумиков А.Н. Ведение переговоров, стратегия, коммуникация, фасилитация, медиация. Уч.пособие. М. 1997

Тақырыпша 2. Келіссөз барысындағы қатысушылардың рөлі мен іс – қимылының ережелері

Келіссөз тапсырма:

Келіссөз сәтті өтуіне не істеу қажет?

Қақтығыстың мәнін талдау қажет (қатысушылар, тартысты мәселелер, мүдделер қақтығысқа әкелген қанағаттандырылмаған талаптар);

Келіссөз барысында пайда болуы мүмкін тартысты мәліметтер;

Өзінің және қарсы жақты күшін сараптап, мүмкін шешімді дайындау;

Шынында да, келіссөз қарсыластардың мүдделері пікірлер ұстанымдары

Әріптес пен болашақ қарым – қатынастың мүмкін болатын вариянттарын есепте.

Осы қағидаларға сүйеніп, Грузия – Абхазия, Оңтүстік Осетия қақтығысын талдаңыз.

Осы тақырыпта ЭССЕ дайындаңыз.

Келіссөз барысында қандай ережелерді сақтау керек?

Келіссөзде рұқсат етілмейтін іс- әрекеттерге не жатады? Жауап дайындаңыз.

Осы сұрақ бойынша диспұтқа дайындал.

Берілген әдебиеттерге контент – талдау жасаңыз.

Презинтация дайындаңыз.

Проблемалы сұраққа жауап дайында:

Келіссөздің негізгі міндеттерін атап, оларға талдау жасаңыз.

2) Екі жақтың бірінің үзіліс жасауды өтінуін оның әлсіздігі деуге бола ма?

3) Шынында да қарсыластардың мүдделері, пікірлері, ұстанымдары сәйкес келмесе де олардың арасында келісім табуға мүмкіндік береді деген пікірмен келісесіз бе?

4) келіссөздің нәтижесіне іс-қимылдың авторитарлық бағытта болуы, оны қандай жетістіктерге әкелуі мүмкін?

Әдебиеттер:

1. Козырев Г.И. Осн. Конфликтологии 2007

2. Андреев В.И. Конф-ия, ис-во спора ведения переговоров, разрешения конфликтов. М.1995

3. Брайнинг Г. Руководство поведению переговоров, М.1996

4. Фишер Р. Подг-ка перег. М.1996

5. Фишер Р.,Юри У. Путь к согласию или переговоры без поражения. М. 1990

6. Сумиков А.Н. Ведение переговоров, стратегия, коммуникация, фасилитация, медиация. Уч.пособие. М. 1997

Т.14. Терроризм және экстремизмен аймақтық деңгейдегі күрес.

Тақырыпша 1. Орталық Азиядағы терроризм мен экстремизмге қарсы күрес жүйесі.

Кейс – тапсырма:

2000ж. Ташкентте болған саммитте Орталық Азия (ОА) мемлекеттерді терроризмге, діни және саяси экстермизмге, трансұллтық қылмыс ұйымына қарсы бірігіп күресу туралы келісім – шарт қабылдап, онда оларға қарсы күресудің нақты шаралары көрсетілген бағдарлама бекітілді. Содан бергі 10–жылдан астам жыл ішінде – ТМД – ның Антитеррорлық Орталығы (АТЦ –АТО) құрылды, арнайы қызмет және барлау ұйымдармен деректермен алмасу, бандқұрлымдардың іс – әрекетінің алдын алу, ісі қолға алынды, ОА – да тез соққы беруге дайын Ұжымдық күш құрылды. Кейін осының, негізінде АТО (Бішкекте) құрылды. Осындай шаралардың арқасында тез арада 1999 – 2000, 2010 жылдардағы Қырғызстан Өзбекстандағы қақтығыстарды шешуге мүмкіндік туды. Егер 1999 – 2000 ж. Қақтығысты сырт күштің көмегімен басуға тура келсе, қазір олар өз күштерімен қайшылықты шешуге ұмтылуда.

Тапсырма: Терроризмге қарсы күрес қандай шаралар төңірегінде жүргізіледі.

ҚР –ның терроризммен экстремизмге қарсы құқықтық өлшемдерін конспектілеп, оларға талдау жасаңыз.

ОА-дағы терроризм мен экстремизмге қарсы күресті жетілдіруге бағытталған аймақтық заңдар тиімділігін көрсетіп отыр ма? өз пікіріңізді негіздеңіз.

ОА-да қандай террористтік және экстремисттік ұйымдарға тыйым салынған? Талдау жасаңыз.

Терроризм мен экстремизмге қарсы арнайы қызмет орындарының іс-әрекеттерін қалай жетілдіруге болады деп ойлайсыз?

Аймақтық ШОС, ОДКБ, ТМД т.б. ұйымдардың терроризм, экстремизмге қарсы іс-шараларының тиімділігін ашып көрсетіңіз.

Н.Ә.Назарбаевтың осы мәселеге байланысты сөйлеген сөзінен(2010 жылы ШОС жетекшілерінің саммитінде) үзінді келтіріңіз.

Тақырыпқа байланысты реферат дайындаңыз.

Басқа студенттермен бірігіп осы мәселені талқылап, диспутқа қатысыңыз.

Берілген әдебиеттерге талдау жасаңыз.

Презентация дайындаңыз.

Әдебиеттер:

1. Здравосмыслов А.Г. Межнац-ные конфликты в постсоветском пространстве., М., 1997

2. Современный терроризм: взгляд из ЦА. А.,2002

3. Региональные конфликты на постсоветском пространстве. М., 2002

4. Современные региональные конфликты и проблемы их политического урегулирования. А.,2006

5. Хан Г.Б., Хан И.Г., Кунгейбаев Р.Р. терроризм и антитеррористические законы. А., 2007

6. Козырев Г.И. Основы конфликтологии, М.2007

Проблемалық сұрақтар:

ОА-да су қорын тиімді пайдалану – қақтығыстың алдын алу шаралары дегенді қалай түсінесіз?

ОА мен ҚХР арасындағы территоряға байланысты қайшылықтардың алдын алу мәселесін қарастырыңыз.

Тәжікстан мен Қырғызстандғы аймқтық топтар мен рулық-жерлестік топтар арасындағы қақтығыстарды тежеу жолдарын көрсетіңіз.

ҚХР-ұйғыр мәселесі төңірегіндегі қақтығыстар, оның ОА елдеріндегі таралу мүмкіндігі. Талдау жасаңыз.

ОА елдері арасындағы саяси-экономикалық қайшылықтарды көрсетіп, олардың себептерін талдаңыз.

Қырғызстандағы соңғы кездегі қақтығыстардың негізгі себептерін талдап, ол туралы эссе жазыңыз

Тақырыпша 2. Терроризммен күресуде ОА елдерінің халықаралық қауымдастықпен қызметтесуі.

Кейс-тапсырма:

Халықаралық ұйымдар: ОБСЕ, ОАГ, ЮААРС(южно-азиатская ассоциация регионального сотрудничества), ОИК(организация «исламская конференция»), ТМД, ШОС т.б. антитеррорлық шараларын талдап, қысқаша эссе жазыңыз.

ҚР мен АҚШ арсындағы антитеррорлық күреске байланысты келіссөздерінің ОА-да қауіпсіздікті сақтауға тигізер әсеріне тоқталып, семинарда сөйлеуге баяндама жасаңыз.

ҚР мен ҚХР арасындағы терроризм, экстремизмге, сепаратизмге қарсы бірігіп, күресу туралы келісім-шартының (Пекин 2002) маңызы.

ҚР-ның ұйғыр мәселесіне байланысты ұстанымдарын жан-жақты қарастырып, оған байланысты өз пікіріңізді айтып семинарда сөйлеңіз.

Терроризм, экстремизмге, сепаратизмге қарсы күресте «үлкен сегіздіктің»(АҚШ, Англия, Франция, Япония, Германия, Канада, Италия және Ресей) бірігіп ұсынған шараларының қауіпсіздікті сақтаудағы маңызы

ҚР-ның терроризмге қарсы күреске байланысты Германия, Грузия, Ресей, Балтика елдері, Чехиия, Венгрия т.б. елдермен екі жақты келіссөздерінің бір-екі құжаттарынан үзінді келтіріп, оған талдау жасаңыз.

Тақырыпқа байланысты реферат жасаңыз.

Презентация дайындаңыз.

Әдебиеттерге талдау жасаңыз.

Проблемалық сұрақтарға жауап дайындаңыз.

1) Қазіргі ОА-дағы қауіпсіздіктің шайқалуына қандай себептер әсер етуде?

2) ОА-дағы қақтығыстардың негізгі мақсаттары мен себептері.

3) Қоғамда қақтығыс болдырмауды қалай шектеуге болады?

4) Наркотик таратуды қазіргі қақтығыстың қайнар көзінің бірі деп санауға келеді ме?

5) ОА-дағы терроризм мен экстремизмнің қайнар көзі неде деп ойлайсыз? Талдаңыз.

T.15. Азия Тынық мұхит аймағындағы қақтығыстар.

Тақырыпша 1. АТА-дағы қақтығыстардың ерекшеліктері. Аймақтағы саяси-территориялық қайшылықтар.

Кейс-тапсырма:

АТА-дағы қақтығыстың ерекшеліктерін талдап, олар туралы эссе жазыңыз.

ҚХР-Тайвань қайшылықтарының негізгі себептерін анықтап, одан шығу жолдарына ерекше көңіл бөліп талда.

ҚХР –Оңтүстік Шығыс Азия елдері арасындағы қақтығыстың себептерін көрсетіңіз.

Куриль аралдарына байланысты Ресей-Жапония қайшылықтарына талдау жасаңыз.

Екі Кореяны біріктіру проблемасына байланысты өз пікіріңізді айтып, эссе жазыңыз.

«Бір мемлекет – екі жүйе» деген Дэн Сяопиннің формуласының мәні неде?

Тақырып бойынша реферат жазыңыз.

Топаралық диспутқа дайындалып, баяндама жазыңыз.

Презентация дайындаңыз.

З.Бжезинскийдің АТА-на байланысты пікірлеріне талдау жасаңыз.

Әдебиеттерге талдау жасаңыз:

1. Богатуров А.Д. Великие державы на Тихом океане. М. 1997

2. Хан Г.Б., Ха И.Г., Кунгейбаев Р.Р. Терроризм и антитеррористические законы. А.2006

3. Хан Г.Б., Суворов Л.С., АТР в мировой экономике и политике. А.2006

4. Козырев Г.И. Основы конфликтологии. М.2007

5. Идентичность и конфликт. М.1997

6. Лебедева М.М. Политическое урегулирование конфликтов: подходы, решения, технологии. Изд.-2.М.1999

Проблемалық сұрақтар:

ҚХР-Вьетнам арасындағы қайшылықтың түбірі неде? Талдау жасаңыз.

Жапония мен ҚХР-ң аймақта жетекші болу үшін таластары қандай факторларға негізделеді?

Екі Кореяны біріктіру мәселесіндегі ортақ мүдделер мен айырмашылықтарды көрсетіп, қайсысы басымдыққа ие екенін көрсет. Неге?

ҚР-ның АТА-ға байланысты қандай мүдделері бар?

Тақырыпша 2. Аймақтық жүйенің қызмет істеу ерекшеліктері.

Кейс-тапсырма:

Аймақтағы тұрақтылық ұғымының мәнін ашып, эссе жазыңыз.

Аймақтық мемлекеттер арасында келісімнің жоқтығына қарамастан, олардың арасындағы қарым-қатынас әр қайсысының мүдделері негізінде қалыптасқан. Осы құбылыстың мәнін түсіндіріп, баяндама жасаңыз.

АТА-ға кіретін елдердің көпшілігі Жапонияның, не ҚХР-ның жетекшілікке ұмтылуларын мойындағылары келмейтін себептерін түсіндіріп, топаралық диспутта сөйлеңіз.

Презентация жасаңыз.

Тақырып бойынша диспут ұйымдастыруға қатысыңыз.

Әдебиеттерге талдау жасаңыз 1 тақырыпта берілген әдебиетті көшір!

Проблемалық сұрақтар:

1. Аймақтық мемлекеттердің тұрақтылық ұғымын қалай түсінетініне талдау жасаңыз.

2. Американдық саясаттанушылар Д.Лейк пен П.Морганның «АҚШ – аймақтық жүйенің қатысушысы» дегенін қалай түсінесіз?

3. Аймақтағы қақтығысты шешу жолдары ретінде өз ұсынысыңызды беріңіз.

4. Аймақтағы қайшылықтардың ашық қақтығысқа ұласпай жабық (ларентті) түрде қалу себебі не деп ойлайсыз?