33. Organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego

Organami założycielskimi są takie organy państwowe które z racji swoich funkcji i zadań są w stanie dokonać stosownych analiz i podjąć odpowiednie decyzje założycielskie. Mogą nimi być:

• naczelne (RM, ministrowie) oraz centralne organy adm państwowej (kierownicy centr urzęd pań)

• NBP i banki państwowe (Drukarnia i Mennica Państwowa - 2 pp podlegające NBP)

• Sejm (na podstawie odrębnych ustaw)

• Wojewoda

Organ założycielski wydaje akt władczy o utworzeniu pp ,ma wpływ na obsadę dyrektora pp (1 -szego z nich powołuje zawsze),może go odwołać jeżeli nie spełnia on wymagań ustawowych, podejmuje decyzje o przekształceniu (łączeniu, podziale) pp.

33. Fundusz założycielski przedsiębiorstwa państwowego (+powstanie pp)

W momencie podjęcia decyzji o powstaniu pp, organ założycielski powołuje specjalny zespół którego zadaniem jest określenie zakresu przedmiotowego działalności i wydaje akt władczy (chyba że pp tworzone jest drogą ustawy) o utworzeniu pp (zawierającego nazwę, rodzaj, siedzibę, rodzaj i przedmiot działalności) oraz określa jakie środki będą musiały być przeznaczone do jego utworzenia :trwałe - infrastruktura i pieniężne - fundusz założycielski - jest to z wydzielona części środków publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa i przekazana przedsiębiorstwu w celu możliwości jego utworzenia. Fundusz ten może ulegać zwiększeniom lub zmniejszeniom. Takie pp staje się właścicielem tych środków pieniężnych jak również środków nabytych w toku działalności - funduszu własnego przedsiębiorstwa. Nieruchomości w postaci gruntów przekazywane są pp w użytkowanie wieczyste, natomiast budynki i inne urządzenia i lokale są własnością pp. Po powołaniu 1 dyrektora pp oraz zatwierdzeniu statutu pp przez organ założycielski (w niektórych przewidzianych prawem sytuacjach jak np. w przypadku pp użyteczności publicznej, pp zajmującego się handlem zagranicznym, pp stacji radiowych i telewizji, pp transportu samochodowego, pp budownictwa, łączności, pp przemysłu teleelektronicznego) - następuje wpis do Krajowego Rejestru Sądowego

33. Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego. Kontrakt menadżerski

Jednym z warunków utworzenia pp jest powołanie dyrektora pp (on to składa wniosek do KRS). Może być powołany w sposób:

• w pp użyteczności publicznej - dyrektora pp powołuje organ założycielski(gdy organem tym jest wojewoda następuje to po porozumieniu z Ministrem właściwym dla przedmiotu dz. gospod przedsiębiorstwa i zakres terytorialny dz. wykracza poza 1 województwo)

• w przypadku pp nowo tworzonego , dyrektora powołuje również organ założycielski(może też zamiast niego powołać na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy kierownika tymczasowego)

• powołania może też dokonać Rada Pracownicza a jeżeli tego nie zrobi w okresie 6 miesięcy -zrobi to organ założycielski

Organami pp obok dyrektora są organy samorządu załogi pp (Rada Pracownicza, Wolne Zgromadzenie Pracowników lub Delegatów). W każdym z wymienionych wypadków powołanie dyrektora następuje spośród kandydatów wyłonionych w drodze konkursu. Odwołać dyr. pp może Rada Pracownicza za zgodą organu założycielskiego lub sam organ założycielski w przewidzianych w prawie sytuacjach:

• dyrektor pp dopuszcza się w związku z pełniona funkcją rażącego naruszenia prawa

• pp przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wywiązuje się z obowiązków podatkowych w stosunku do Skarbu Państwa

• gdy dyrektor podniósł wskaźnik miesięcznego wynagrodzenia , a to spowodowało pogorszenie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa

Trzecia możliwością zarządzania pp (obok dyrektora i kierownika tymczasowego) jest tzw

kontrakt menadżerski - jest to umowa na zarządzanie przedsiębiorstwem między organami przedsiębiorstwa a osoba fizyczną lub prawną . Może to nastąpić:

• z inicjatywy organu założycielskiego za zgodą Rady Pracowniczej i Walnego Zgromadzenia Pracowników

• na wniosek Rady Pracowniczej za zgodą zebrania ogólnego pracowników

• z inicjatywy zarządu komisarycznego w sytuacjach kiedy istnieją przesłanki do uchylenia zarządu komisarycznego a taka inicjatywa poparta jest pozytywnym wynikiem przeprowadzonego w przedsiębiorstwie referendum albo pozytywna opinią działających w przedsiębiorstwie związków zawodowych

Z chwilą przejęcia obowiązków przez zarządcę (w postaci kontraktu menażerskiego) organy samorządu załogi ulegają rozwiązaniu z mocy prawa

• organ założycielski odwołuje dyrektora - zarządca przejmuje kompetencje jego i organów samorządu załogi z wyjątkiem prawa sprzeciwu wobec decyzji organu założycielskiego oraz przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego (to pozostaje w kwestii organu założy)

• zostaje utworzona Rada Nadzorcza (tę powołuje organ założycielski z tym że 1/3 członków Rady wybierana jest przez pracowników przedsiębiorstwa)

Organ założycielski może rozwiązać ze skutkiem natychmiastowym umowę o zarząd na podstawie kontraktu menedżerskiego jeżeli:

• zarządca w związku z zarządzaniem pp dopuszcza się rażącego naruszenia prawa

• zarządca w sposób istotny naruszył postanowienia umowy o zarządzania pp

• pp przez co najmniej 3 kolejne miesiące nie wywiązuje się z obowiązków podatkowych w stosunku do Skarbu Państwa

• gdy zarządca podniósł wskaźnik miesięcznego wynagrodzenia , a to spowodowało pogorszenie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa