Автомобиль көлігінің қызметтік маңызы.

Автомобиль көлігі еліміздің тасымал кешенінде маңызды орын алады. Миллиондаған мекеме, ұйым, фирма, ұжымдар халық шаруашылығында маңызды қызмет етіп , еліміздің халқына тынымсыз еңбек істеп келеді.

Жыл сайын автомобиль көлігі арқылы халық шаруашылығында 80% - дан астам жүк тасылатын болса, тасымалдың 75%-дан астамы жолаушылар үлесіне тиеді.

Тасымалдың тиімділігін арттыру үшін алдыңғы қатарлы техника мен технологияны жасау және өндіріске енгізуді шапшаңдату, қызметкерлердің еңбек жағдайы мен тұрмысын жақсарту, олардың мамандығын жетілдіру, қозғалыс құрамын және басқа техникалық жабдықтарды алмастыру, материалды- техникалық және жөндеу базасын қалыптастыру, тиеу- түсіру және жөндеу жұмыстарын кешенді механикаландыру мен автоматтандыру деңгейін арттыру шараларын жүргізу керек. Сонымен қатар қозғалыстың қауіпсіздігін арттыру , тасымалдың қоршаған ортаға тигізетін зиянды әсерін азайту қажет

Автомобиль көлігінің алдында тұрған бірден - бір маңызды мәселе, автомобильдің пайдалану сенімділігін арттыру болып табылады.Бұл мәселені шешу бір жағынан, автомобиль өндірушілердің анағұрлым сенімді автомобиль шығаруға пайдасын тигізсе, екінші жағынан – автомобильді техникалық пайдалану әдістерін жетілдіруге себепші болады.

11. Мына етістіктерді пайдаланып, сұраулы сөйлемдер құрастырыңыздар

Тасымалдау, қолдану, алу, құрастыру, көру, білу, бастау

12. Шашылған сөздермен сөйлемдер құрастырыңыздар.

1. күшімен, ғасырларда, жел, арба, орта, бұлшық, немесе, адамның, еті, күшімен, қозғалатын, жасалды.

2. екі, жылы, орыс, механигі, адамның, 1752, жасады, күшімен, "жүгірме арба" , Л.Шамшуренков, қозғалатын

3. шығару, автомобильдерін, алынды, жылдан, көптеп, Кеңес, Одағында 1932, ГАЗ , қолға

4. көрсеткіштерін, М.Р.Бриллинг, маңызды, оның, Е.О.Чудаков, құрған, жақсартуда, мектебі, автомобиль, жасауды , жетілдіруде, пайдалану, пен, рөл атқарды, автомобиль

13. Мамандыққа байланысты терминдерді есте сақтаңыздар, сөйлемдер құрастырыңыздар

ағыс жазықтығы - плоскость течения ажырамайтын қосылыс - неразъемное соединение ажырамалы қосылыс - разъемное соединение аз тербелістер - малые колебания айқас беріліс - перекрестная передача айқышты муфта - крестовая муфта айналдырушы білік - вращающий вал айналшақ, қосиін - кривошип айналшақты білік - вал с кривошипом ақырлы беріліс - конечная передача ақырлы байланыс - конечная связь аунақша мойынтірек -роликовый подшипник ауырлық күшінің үдеуі - ускорение силы тяжести

Бақылау сұрақтары

1. Бірінші болып іштен жанатын қозғалтқышы бар автомобильдерді кімдер жасады?

А. Л. Степанов ,Л.Леонов

В. Л.Леонов, С.Чудкин

С. В. Миронов ,Г. Герн

Д. К. Никитин, В.Чудаков

Е. К. Бенц, Г. Даймлер

2. «Изобретатель» сөзінің баламасын көрсетіңіз.

А. өндіріс

В. өнертапқыш

С. өнеркәсіп

Д. өндіріс

Е. көрсеткіш

3. Генри Форд құрастырған автомобильдер қай жылдан бастап өндірісте шығарыла бастады?

А. 1889

В. 1890

С. 1891

Д. 1902

Е. 1903

4. «Қызмет көрсету» сөз тіркесінің баламасын көрсетіңіз?

А. сфера обслуживания

В. служба охраны

С. природные ресурсы

Д. прогрессивный метод

Е. универсальная установка

5.Қазақстан қай жылы Халықаралық автомобиль федерациясына мүше болып қабылданды?

А. 1989

В. 1990

С. 1991

Д. 1992

Е. 1993

6. Қай жылы Генри Форд өзінің автомобилін құрастырды?

А. 1889

В. 1890

С. 1891

Д. 1892

Е. 1983

7 «Жүгірме арбаны » кім ойлап тапты?

А.Л. Шамшуренков

В. Л.Леонов

С. С. Миронов

Д.Б. Иванов

Е. В. Чудаков

8. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?

А. Іс – қимылға итермелеу, орындауға ұмтылдыру мақсатында айтылған сөйлем .

В. Қимыл иесінің күйін, қалпын, іс- әрекетін айқындауға жауап күтетін сөйлем.

С. Сұрай айтылған сөйлем.

Д. Адамның көңіл- күйін білдіретін сөйлем.

Е. Белгілі бір оқиға, адам, бір нәрсе туралы хабарлай айтылған сөйлем

9. Сұраулы сөйлемді табыңыз.

А Балам, тоқташы

В. Апырай, желісінің қаттысын- ай

С. Сен болған шығарсың

Д. Аспан ашық

Е. Алматы - оңтүстік Астана

10. Хабарлы сөйлемді табыңыз.

А. Әне бір өрге шыққан немене

В. Тарт тіліңді

С. Бүгін күн суық

Д. Мақтан қума, керек қу

Е. Бұған кім кінәлі

2 –сабақ.

Автомобильдердің түрлері.

Бұйрықты, лепті сөйлем.