
- •Студент пәнінің – оқу әдістемелік кешені
- •Алматы 2007
- •1.Пәннің оқу бағдарламасы – syllabus
- •1.1 Оқытушылар жөнінде мәліметтер:
- •1.3 Пререквизиттер
- •1.4 Постреквизиттер
- •1.5 Пәннің мақсаты және міндеттері
- •1.6 Тапсырманың түрлері мен тізбегі және оның орындалу графигі
- •1.7 Әдебиеттер тізімі
- •1.8 Бақылау және білім бағасы
- •Студент білімінің бағасы
- •1.9 Курстың процедурасы және саясаты
- •2. Белсенді үлестірмелі материалдардың мазмұны
- •2.2. Дәрістік сабақ конспектілері
- •Басқару үрдістері
- •Жобаның жоспары
- •Жұмыс графигі және желілік диаграммалар
- •Қауіптерді басқару
- •Өтініш анализі үрдісінің схемасы
- •Тапсырыс беруші өтініштерінің сипаттамасы (с-талаптар)
- •Жылдам прототиптеу және жүзеге асырудың зерттелуі
- •Өтініштер анализі: детальдық талаптардың қосылуы
- •Жобалаудың модельдері, каркастар және үлгілері
- •Архитектура түрлері және олардың модельдері
- •Архитектура таңдау үрдісі
- •Жүйелік диаграммасы
- •Мәліметтер ағыны диаграммасы.[17]
- •Алгоритмдердің спецификациясы
- •Объекттердің объекттері мен класстары
- •Объекті-бағытталған жобалау үрдісі
- •Объектлерді анықтау
- •Архитектура моделдері
- •Атаулар кеңістігі.
- •8.1 Сурет Интерфейстің пиктограмма формасындағы көрсетілімі.
- •8.2 Сурет Интерфейс көрсетілімінің тәріс формасы.
- •Орналастыру диаграммасы
- •8.3 Сурет. Компаненттердің орналасу моделденуі.
- •Қолданбалы интерфейсті жобалаудың қағидалары
- •Қолданушының өзара қатынасы
- •Ақпаратты көрсету
- •Қолданушыны қолдаудың құрылымы
- •Қателер туралы хабарлар
- •Анықтамалық жүйені жобалау
- •Қолданушының іс – қағазы
- •Интерфейсті бағалау
- •Программалық қамтамассыздандыру тестілеуі.
- •Құнның конструктивті моделі
- •Сақтау жүйесінің құрылымы
- •Программалық қамтаманы қоса ілестіру
- •Ілестіру процесі
- •2.3 Лабораториялық жұмыстардың жоспарлары
- •Лабораториялық сабақтардың жоспарлары
- •Қолдану бизнес - түрлерінің диаграммасы
- •Қызмет диаграммасы
- •Лабораториялық жұмыс орындалу реті
- •Қолдану жүйелік түрлерінің егжей-тегжейін ашуы
- •Қолдану түрлерінің диаграммасы
- •Лабораториялық жұмыстың орындалу реттері
- •Статикалық модельдері
- •Диаграммаларда күйлердің болуы
- •Динамикалық модель
- •Әрекеттестіктердің диаграммалары
- •Лабораториялық жұмыс орындалу реті
- •2.4 Оқытушы жетекшілігіндегі студенттердің өзіндік жұмысының сабақ жоспары (соөж) (45 сағат)
- •Оқытушы көмегінсіз студенттік өзіндік жұмысының сабақ жоспары(сөж)
- •2.6 Курстық жұмыс
- •Жүйе жұмысының сценариі
- •Курстық жұмыстың орындалу мазмұны Талапатарды қою
- •Талаптардың бизнес –моделі
- •Бизнес-варианттар қолдану моделі
- •Бизнес-класс моделі
- •Талаптарды сипаттау құжаты
- •Талаптар спецификациясы
- •Күйлер спецификациясы
- •Кластарды моделдеу
- •Клас-мәндерді анықтау ережелері
- •Ассоциацияларды моделдеу
- •Агрегациялар мен композициялар қатынасын моделдеу
- •Жалпылау қатынастарын моделдеу
- •Объектілерді моделдеу
- •Күй спецификациясы
- •Қолдану варианттарын моделдеу
- •Қызмет түрін моделдеу
- •Өзара әрекеттесуді моделдеу
- •Ашық интерфейстерді моделдеу
- •Күй өзгеруінің спецификациясы
- •Қолданушы интерфейсін жобалау
- •Қолданушы интерфейсінің моделі
- •Курстық жұмыстың орындалу мазмұны
- •Студент пәнінің – оқу әдістемелік кешені
Өзара әрекеттесуді моделдеу
Тізбекті диаграммалар мен кооперациялар диаграммасы өзара әрекеттесу диаграммасына жатады. Олар қолдану варианттарының,операциялардың,басқа да тәртіптік компоненттердің орындалуына керекті объектілердің өзара әректінің сипатын көрсетеді.
Тізбекті диаграммасы уақытша тізбекке жинақталған объектілер арасында хабарламаларды тасымалдауды көрсетеді.
Кооперация диаграммасы хабарлама жүретін объектілер арасындағы қатынастарды белгілейді.
Тізбекті диаграммалар талдау жасауға пайдалы, ал кооперация диаграммалары – жобалауға жақсы.
Хабарламалар тізбегін анықтау қызмет түрін моделдеудің логикалық жалғасы болып табылады.
Қызметтер түрі тізбекті диаграммалардың хабарламаларында көрінеді.Егер қызмет түрі моделін және тізбекті моделді құруға керекті абстракциялар деңгейі сәйкес келсе, онда қызмет түрін хабарламаларда көрсету айтарлықтай оңай.
Хабарламаларды спецификациялағанда сигнал ретіндегі хабарламалар мен операцияны шақырту ретіндегі хабарламалардың арасын ажырату пайдалы болады.
Сигнал объектілердің өзара әректтесуін білдіреді.Шақырту операцияға жіберушіге басқаруды қайтару шартымен синхронды аударуды білдіреді.
Ашық интерфейстерді моделдеу
Кластардың ашық интерфейсі жүйедегі басқа кластарға ұсынатын қызмет ретінде операциялар жинағымен анықталады.
Осындай операциялар ашық түрде жарияланады.Объектілер ашық интерфейстер көмегімен қолдану варианттарының орындалуы үшін кооперленеді.
Ашық интерфейстер күй және тәртіп спецификациялары біраз деңгейде анықталып, талдау кезеңі аяқталғанда алғаш анықтала бастайды.Талдау барысында біз әрбір ашық операцияның сигнтураларын анықтаймыз.Жобалау кезінде операцияны орындайтын әдістерге арналған алгоритмдерге анықтама береміз.
Кластар операцияларын табу контекстеріне пән аймағының концептуалдық кластары жүктеген міндеттер жатады.Кластардың операцияларын табуға келесі қадам болып өзара әректтесуді моделдеу жатады.Тізбекті моделдегі қайтарылатын мәннен ерекшеленетін хабарлама қабылдаушы-объектіде операциямен қамтамасыз етілуі тиіс.Операцияларды табуға келесі факт, әрбір объект төрт қарапайым операцияны қолдауы тиіс: құру,оқу,жаңалау және жою.Мұндай операциялар объектілердің басқа объектілерге келесі әректтерді орындау талаптарымен хабарлама жіберуге мүмкіндік береді:
объектінің жаңа данасын жасау;
объектінің күйіне қатынас құқығын алу;
объект күйін өзгерту;
объектінің өзін-өзі жоюы.
Күй өзгеруінің спецификациясы
Объектінің өз күйін уақыт бойында қалай өзгертетінін түсіну үшін күй өзгеруінің спецификациясы бар.
Объектінің күйі оның атрибуттарының және оған қоса қатынас атрибуттарының мәнімен анықталады.
Күй спецификациясы класс атрибутын анықтайды.Тәртіп спецификациясы класс операцяияларын анықтайды,олардың кейбірі объект күйін өзгерте алады.
Объектілер күйлерін моделдеу күйлер диаграммасының көмегімен жүзеге асады.Күйлер графы(автомат)- бұл күйлер мен ауысулар графы.Күйлер моделі жүйеге маңызды кластар үшін құрылады.
Күйлер объектілерін зерттеу кластар атрибуттарын талдау және осылардың қайсысы қолдану варианттары тұрғысынан керектігі негізінде жатыр.Барлық атрибуттар күй өзгеруіне әсер етпейді.Атрибут мәнінің өзгеруі объектінің күйінің өзгеруі ретінде болады және ол өзгерулерді күйлер диаграммасында белгілеу қажет болады.
Күйлер арасындағы ауысулар белгілі бір оқиғалар немесе білгіілі бір шарттар орындалғанда белсенді болады.Шарт ауысуды қызмет түрі аяқталған күйде және «ақиқат» мәніне ие болға әрбір кезде белсенді етеді.