
- •Студент пәнінің – оқу әдістемелік кешені
- •Алматы 2007
- •1.Пәннің оқу бағдарламасы – syllabus
- •1.1 Оқытушылар жөнінде мәліметтер:
- •1.3 Пререквизиттер
- •1.4 Постреквизиттер
- •1.5 Пәннің мақсаты және міндеттері
- •1.6 Тапсырманың түрлері мен тізбегі және оның орындалу графигі
- •1.7 Әдебиеттер тізімі
- •1.8 Бақылау және білім бағасы
- •Студент білімінің бағасы
- •1.9 Курстың процедурасы және саясаты
- •2. Белсенді үлестірмелі материалдардың мазмұны
- •2.2. Дәрістік сабақ конспектілері
- •Басқару үрдістері
- •Жобаның жоспары
- •Жұмыс графигі және желілік диаграммалар
- •Қауіптерді басқару
- •Өтініш анализі үрдісінің схемасы
- •Тапсырыс беруші өтініштерінің сипаттамасы (с-талаптар)
- •Жылдам прототиптеу және жүзеге асырудың зерттелуі
- •Өтініштер анализі: детальдық талаптардың қосылуы
- •Жобалаудың модельдері, каркастар және үлгілері
- •Архитектура түрлері және олардың модельдері
- •Архитектура таңдау үрдісі
- •Жүйелік диаграммасы
- •Мәліметтер ағыны диаграммасы.[17]
- •Алгоритмдердің спецификациясы
- •Объекттердің объекттері мен класстары
- •Объекті-бағытталған жобалау үрдісі
- •Объектлерді анықтау
- •Архитектура моделдері
- •Атаулар кеңістігі.
- •8.1 Сурет Интерфейстің пиктограмма формасындағы көрсетілімі.
- •8.2 Сурет Интерфейс көрсетілімінің тәріс формасы.
- •Орналастыру диаграммасы
- •8.3 Сурет. Компаненттердің орналасу моделденуі.
- •Қолданбалы интерфейсті жобалаудың қағидалары
- •Қолданушының өзара қатынасы
- •Ақпаратты көрсету
- •Қолданушыны қолдаудың құрылымы
- •Қателер туралы хабарлар
- •Анықтамалық жүйені жобалау
- •Қолданушының іс – қағазы
- •Интерфейсті бағалау
- •Программалық қамтамассыздандыру тестілеуі.
- •Құнның конструктивті моделі
- •Сақтау жүйесінің құрылымы
- •Программалық қамтаманы қоса ілестіру
- •Ілестіру процесі
- •2.3 Лабораториялық жұмыстардың жоспарлары
- •Лабораториялық сабақтардың жоспарлары
- •Қолдану бизнес - түрлерінің диаграммасы
- •Қызмет диаграммасы
- •Лабораториялық жұмыс орындалу реті
- •Қолдану жүйелік түрлерінің егжей-тегжейін ашуы
- •Қолдану түрлерінің диаграммасы
- •Лабораториялық жұмыстың орындалу реттері
- •Статикалық модельдері
- •Диаграммаларда күйлердің болуы
- •Динамикалық модель
- •Әрекеттестіктердің диаграммалары
- •Лабораториялық жұмыс орындалу реті
- •2.4 Оқытушы жетекшілігіндегі студенттердің өзіндік жұмысының сабақ жоспары (соөж) (45 сағат)
- •Оқытушы көмегінсіз студенттік өзіндік жұмысының сабақ жоспары(сөж)
- •2.6 Курстық жұмыс
- •Жүйе жұмысының сценариі
- •Курстық жұмыстың орындалу мазмұны Талапатарды қою
- •Талаптардың бизнес –моделі
- •Бизнес-варианттар қолдану моделі
- •Бизнес-класс моделі
- •Талаптарды сипаттау құжаты
- •Талаптар спецификациясы
- •Күйлер спецификациясы
- •Кластарды моделдеу
- •Клас-мәндерді анықтау ережелері
- •Ассоциацияларды моделдеу
- •Агрегациялар мен композициялар қатынасын моделдеу
- •Жалпылау қатынастарын моделдеу
- •Объектілерді моделдеу
- •Күй спецификациясы
- •Қолдану варианттарын моделдеу
- •Қызмет түрін моделдеу
- •Өзара әрекеттесуді моделдеу
- •Ашық интерфейстерді моделдеу
- •Күй өзгеруінің спецификациясы
- •Қолданушы интерфейсін жобалау
- •Қолданушы интерфейсінің моделі
- •Курстық жұмыстың орындалу мазмұны
- •Студент пәнінің – оқу әдістемелік кешені
2.3 Лабораториялық жұмыстардың жоспарлары
Лабораториялық жұмыстарда және дербес жұмыс барысында студенттер программалық қамтамасыз ету өңдеулері негізгі аспектілер игеруге тиісті, программалық жүйелердің нақтылы моделдерін құруымен байланысты , және программалық моделдердің жобалау құралдары.
Функционал талаптардың келісу процесі UML модельдеу тілінің өсиетінде модельді деңгейде тиісті болу керек.
Өңдеу процесі бірыңғайлы қолдануы рамкаларында ереді :
- табиғатын түсіну және сфераны қойылған мақсат қолданулары , шектеулерінде кәсіпкерлік лайықты , яғни , лабораториялық тапсырманың мәнін анықтау ;
- функционал талаптың барлық жинау және олардың талдауын өткізу ;
- пәндік облыс концепциялы моделін салу ( кәсіпкерліктің );
- контекст базасында , анықталатын концепциялы модельмен , талдау статикалық және динамикалық модельдерді өңдеу және лайықты артефактілерінің өзгешеліктерін анықтау ;
- пайдаланушылық интерфейстің түп тұлғасын өңдеу ;
- алынған артефактілерді тестен өткізу.
Лабораториялық жұмыстардың мазмұны келесі тақырыптарды қосады :
1. пәндік облысты модельдеу .
2. Жүйелік тәсілдердің қолданылуын модельдеу .
3. Динамикалық өңдеу және статикалық модельдеу..
4. Пайдаланушылық интерфейстің маңызды түп тұлғасын өңдеу.
5. Модельдеу тәсілдерін қолдану және пайдаланушылық интерфейсттердің валидациясы .
Лабораториялық жұмыстардың тапсырмалардың тақырыптары таңдалған курстық жобалардың тақырыптарымен анықталады , ал жүйелілік олардың орындалудың - курстық жобалау кезең жүйелілігімен анықталады .
Лабораториялық сабақтардың жоспарлары
Тапсырмалар:
Лабораториялық жұмыс №1- пәндік облысты модельдеу
Жұмыстың мақсаты - кәсіпкерлік зерттеу әдістерін қарап шығу , оның құрама бөлімдер және жұмысшы ағымдарын, яғни кәсіпкерлік басқару принціптері арқылы программалық өңдеу ( ақпараттық ) жүйесін алдын ала түсіну . Жүйе нақтылы кәсіпкерлік бірегей ерекшеліктеріне міндетті талапқа сай болу керек.
Лабораториялық жұмысқа әдістемелік ұсыныстар
Пәндік облыс модельдеудің ішіне мыналарды қосуға болады:
- бизнес - процестердің модельдері ;
- бизнес - ережелердің егжей-тегжейін ашу ;
- сыртқы маңыздардың есебі , бизнеске жақын болушы ;
- пәндік облыс бизнесінің - маңыздылығын модельдеу .
Өзара байланыстың бизнестің ішкі және сыртқы компоненттерінің зерттеу және олардың бизнестік - процестердің модельдеуін болжайды . Алынған тап осылардың бизнестік – моделі UML-де қолданылады .
Бизнес - процестердің модельдерін өңдеу бірыңғайлы процесі бірінші ретте келеді , нәтижеcінде қалған жоба бөлімдері үшін контекст құрылды. Жүйе жобалауы уақытынд , бизнес - процестердің модельдері жүйе құру кезінде негізгі түрткі болатындарын себептерді ұмытпау үшін көмектеседі.
Негізде бизнес - процестердің млдельдеу концепциялары мынадай ұғымдарды кіреді: бизнес - роль , қызметкер , бизнес – түрін қолдану , кәсіпкерлік - түрлерінің диаграммаларын қолдану , бизнес - маңыздылығы және қызмет диаграммасы .
Бизнес - роль сыртқы ұйымға көңіл бөлумен , бірақ оған бірлесіп әрекет қылған адам немесе бөлімше орындайды.
Қызметкер - роль ұйым ішінде ( лауазым емес ). бір адам бір лауазымның орнында отырып бірнеше рольді ойнай алады.
Қызметкерлердің моделінене арналған келесі сұрақтарды қажетті түрде қарап шығу
- қызметкердің жауаптылығы қандай?
- ол басқа қызметкерлермен өзара байланысы қалай ?
- ол қандай жұмыс ағымдарында қатысып жүр?
- қызметкердің әрбір жұмыс ағымында міндеттері қандай ?
- қызметкер өз бизнес - ролін тиісті атқаруына қандай маман болу керек? ( Осы сұрақ кейбір көз қарастармен пайдаланушылық интерфейс жобалауына да маңызды ).
Бизнес - қолдану түрі - ол ұйым ішінде бизнес - рольге мүмкіндік беруші жұмысшылардың байланысқан тобы.
Бизнес - қолдану түрі ұйым қызметін бейнелеп түсіндіреді , яғни , бизнес басқаруына арналған ұйымда не істеп жатыр және бизнесті кімдер жүргізеді . Ұйымға арналған қолдану барлық бизнес - түрлерінің жиынтығы осы ұйым бизнесін толық бейнелеп түсіндіруге тиісті .
Бизнес – түрлерін қолдану мысалдары электрондық бизнеске арналған осы үлгілерімен қызмет ете алады :« жаңа пайдаланушыны тіркеп алу »,« жасау/тапсырыс өзгерту »,« қойма толықтыру », « тапсырыс өзгерту ». Инвестициялық компаниялардың артынан :« акциялар сатып алу »,« акциялар сату ». Ең жоғарғы оқу мекемелердің артынан :« оқулық - әдістемелік әдебиет шығаруы », « университеттік курсарға жазылу »,« оқулық жоспарларын құру » және т . б .
Бизнес – түрлерінің қолдану аты әдеттегі форматты болады < етістік >< зат есім >, мысалы «бағаны тағайындау». Барлық өңдеушілерге арналған аттардың бірыңғайлығымен сондай-ақ стандартты қолдануға байланысты , сонымен қатар , сондай аттар тіпті оңай түсіну , және , барлық орындалатын операциялар аттары бизнеске шоғырланған.
Қолдану кез келген бизнес - түріне арналған талап қойылады , бизнес – ережелерін басқара отырып, қайсысыз суреттеу ұйымдастыру , мүмкіндік беретін түсіну , және қандай бейнемен сондай түрде орындалады .
Жұмысшының құжатымен адыммен нөмірленген тізім келеді , қолдану бизнес - түрі арқылы өту уақытында болады . Мысалы , бөлшек сауда дүкеніне арналған , жұмысшының құжаттары келесі түрде көруге болады:
1. Клерк барлық жаңа тауарлардың бағаларын тағайындап талап қою үшін менеджерден тауарлардың тізімін сұрайды.
2. Клерк сатылатын ақпаратізім оқиды , әрбір тауар сатылатын құны анықтау үшін .
3. Клерк сатылатын бағаға 10% есептейді , тауар бағасын анықтау үшін .
4. Клерк жаңа бағалардың тізімін бекіту үшін менеджерге жібереді .
5. Егер менеджер бағаны бекітпесе , онда Клеркпен бірге ұсынылған тауардың тиісті бағасын өзгертеді .
6. Клерк барлық жаңа тауарларға арналған баға ақпаратізіміне қалыптастырады .
7. Клерк барлық жаңа тауарларға баға ақпаратізіміне бағаларды қояды.
Курсивпен бөлінген сөздер , бизнес - процестерді анықтайды , бизнес - ережелермен қолдану бизнес - түрінде , сәйкестікте болатындар , қабылданғандармен ұйымда . Сондай етістіктер оқиғалардың ролін ойнауын бұдан былай болады жүйеліктерді талдау моделінде және жобалаудың.
Курсивпен бөлінгендер және сөз семіз , қызметкерлермен және пәндік облыс кәсіпкерлік - маңыздарымен келеді . Бизнес-маңыздың - проблемалық ұғымның , қабылданған және қолданылғандар ұйымда . Сондай ұғымдар терминдердің сөздігін құрастырады ( зат есімдер ) пәндік облыстың . Талаптардың ұйымдары талдауды және тәсілдер сияқты сыныптар сияқты сондай ұғымдар анықтап қарауға болады . Бизнес - маңыз бұдан былай жобаланушы жүйе объектті үлгі ретінде түйінін ұсынады .