Uml қолданып жүйе күйін моделдеу
Күйлер диаграммасы (state machine diagrams), басқаша ақырлы автомат деп те аталады – бұл жүйе тәртібін сипаттайтын белгілі технология. Күйлер диаграммаларының түрлері сонау 1960 жылдан бастап бар, ал объектілі- бағытталған бағдарламалауға автомат түсінігі жүйе тәртібін көрсету үшін қолданылды. Автомат (state machine) обьект өз өмір циклында өтетін күйлер тізімінің терминдегі тәртібін сипаттайды. Автомат бірегей обьектінің бүтін бір мән ретінде өмірлік циклын моделдейтін жүйе тәртібі. Сонымен автоматты түрді жеке, қиын жүйе (обьект) блогын түсіну үшін формализациялауда қолданған ыңгайлы.
Uml қолдана отырып жүйе компоненттерін моделдеу.
Компоненттік диаграмма – тарату диаграммаларының екі түрі бар, солардың біріншісі, обьектілі–бағытталған жүйелердің физикалық аспектілерін моделдейді. Компоненттік диаграмма компоненттер жиынын ұйымдастыруды және олардың арасындағы тәуелділіктерді көрсетеді. Компоненттік диаграмма элементтері болып модель элементтерін үлкенірек фрагменттерге топтастыру үшін қолданылатын компоненттер және интерфейстер, ескертулер, шектеулер, сондай-ақ пакеттер немесе ішкіжүйелер алынады.
Компонент – бұл жүйені таратудың физикалық фрагменті, ол программалық кодтан (орындамалы, екілік, орындамалық), сценарилік сипаттамалар немесе операциялық жүйе (командалық файлдар) командалар жиынынан тұрады.
UML компонент – бұл физикалық және жүйенің ауысатын бөлігі, ол интерфейстер жиынына сәйкестендірілген әрі осы интерфейстер жиынының таратылуын қамтамасыздандырады. Компоненттердің тек операциялары бар, және оларға қатынау тек өздерінің интерфейстері арқылы орындалады.
Компонент ПҚ физикалық көрсетілімінің базалық құрылыс блогы болып табылады, ал ол уақытта, класс – ПҚ логикалық көрсетілімінің базалық құрылыс блогы болады.
Интерфейс – компонент немесе класс қызметтерін анықтайтын операциялар тізімі. Компонент және интерфейс арасындағы байланыс өте маңызды болып саналады. Оларды бейнелеудің екі әдісі мүмкін. Бірінші әдісте интерфейс пиктограмма формасында бейнеленеді (сурет 8.3)
Сурет 8.3 Интерфейстің пиктограмма формасымен бейнеленуі
Мұнда интерфейсті тарататын К2 компоненті интерфейс (дөңгелек) белгісімен қарапайым сызықтар арқылы байланысады. Ал интерфейсті қолданатын К1 компоненті, онымен тәуелділік байланысымен байланысады. Екінші әдіс (сурет 8.4), интерфейстің бейнесінің ашып қарастырған формасын қолданады, онда оның операциялары көрсетілуі мүмін.
Сурет 8.4 Интерфейстің бейнесінің ашып қарастырылған формасы
Интерфейсті тарататын К2 компоненті, интерфейске тарату байланысымен қосылады. Интерфейс арқылы басқа компонент қызметтеріне қатынауды алатын К1 компоненті бұрынғыша интерфейске тәуелділік байланысымен қосылады.
Екі компонент арасында барлық уақытта интерфейстің болатындығын көрсететін факт, олардың арасындағы тікелей тәуелділіктің болмайтындығын қадағалайды. Интерфейсті қолданатын компоненттің функционалдануы барлық уақытта бұл интерфейсті таратып тұрған компонентке қарамастан дұрыс орындалады. Бұл өте маңызды және жүйені дамыту үшін компоненттерді иілгіш ауыстыруды қамтамасыздандырады.