Bezpieczeństwo państwa - naczelna misja narodowa społeczeństwa i państwa, polegająca na ochronie i obronie wartości i interesów narodowych przed istniejącym i potencjalnym zagrożeniem i zapewnienie zewnętrznych i wewnętrznych warunków do swobodnego rozwoju i sprostania wyzwaniom, jakie niesie dla narodu zmienność, nieprzewidywalność i postęp cywilizacyjny

Teoria ERG - teoria motywacji stworzona przez Claytona Alderfera, reprezentująca nowe ujęcie hierarchii potrzeb, odmiennej od hierarchii Maslowa. Opiera się ona na podziale potrzeb na trzy kategorie :

E ( existance needs ) - potrzeby egzystencji - odnoszące się do fizjologicznych i materialnych warunków życia jednostki. Odpowiadają potrzebom fizjologicznym i potrzebom bezpieczeństwa u Maslowa.

R ( relatedness needs )- potrzeby kontaktu/integrujące- obejmują potrzeby kontaktów społecznych z ludźmi . Odpowiednik potrzeb przynależności i szacunku w hierarchii Maslowa.

G ( growth needs )- potrzeby rozwoju- dotyczące wzbogacania osobowości człowieka, samorealizacji oraz szacunku do samego siebie. Obejmują one potrzeby znaczenia i samorealizacji w ujęciu Maslowa.

Zgodnie z teorią ERG postępującemu procesowi zaspokajania potrzeb wyższych kategorii towarzyszy proces frustracji związany z niezaspokajaniem innych potrzeb. W konsekwencji utrzymującej się frustracji jednostka powróci do potrzeb niższego poziomu i zacznie na nowo szukać sposobów ich realizacji. Dzięki pełniejszemu zaspokojeniu potrzeb niższego rzędu zanika frustracja.

Wartości zwiąyane z bezpiczeństwem –

utylitarne (użyteczne - nieużyteczne) - Scheler wahał się co do zasadnośći istnienia tej kategorii wartości.

Kolejne szczeble hierarchii tworzą kolejno wartości

hedonistyczne (przyjemne -nieprzyjemne) - są to wartości czysto zmysłowe tj. węch, wzrok, słuch, dotyk, zapach, smak.,

witalne (związane z życiem i śmiercią np. siła, zdrowie, sytość, wiek),

duchowe które dzielą się na:

poznawcze (wola czystego poznania prawdy)

prawne (porządek - nieporządek, poczucie hierarchii i sprawiedliwości)

estetyczne (piękno - brzydota).

Najwyższym szczeblem hierarchii są wartości

absolutne (skoncentrowane wokół pojęcia świętości).

Cele państwa:

byt,

potęga,

niepodległość,

siła moralna i materialna państwa;

dobrobyt, rozwój i stabilność gospodarcza

zachowanie tożsamości narodowej;

wysoka pozycja międzynarodowa;

ukształtowane zoptymalizowane środowisko międzynarodowe

bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne,

bezpieczeństwo narodowe (państwa).

Narzędzia polityki państwa

prawo,

sądownictwo,

administracja,

dyplomacja,

siły ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego,

siły zbrojne.

2Elementy bezpieczeństwa narodowego: militarne, polityczne, kulturowe, społeczne, ekologiczne, ekonomiczne, powszechne, publiczne, ideologiczne.

3Rodzaje bezpieczeństwa

ze względu na obszar jakie obejmuje – bezpieczeństwo globalne, bezpieczeństwo międzynarodowe, bezpieczeństwo regionalne, bezpieczeństwo narodowe;

ze względu na stosunek do obszaru państwa – bezpieczeństwo zewnętrzne i bezpieczeństwo wewnętrzne;

ze względu na dziedzinę w jakiej występuje – bezpieczeństwo ekologiczne, ekonomiczne, energetyczne, fizyczne, informatyczne (cybernetyczne, teleinformatyczne), kulturowe, militarne, polityczne, socjalne i społeczne

4Ewolucja postrzegania bezpieczeństwa

1. Militarne – brak zagrożeń militarnych = bezpieczeństwo.

Wartości nadrzędne: integralność terytorialna, niezależność polityczna, przetrwanie narodu i państwa.

siła militarna najważniejsza

ZMIANA :

delegalizacja wojny agresywnej

Pakt Brianda-Kelloga z 1 sierpnia 1928 r. – wyrzeczenie się wojny jako instrumentu polityki

Karta Narodów Zjednoczonych z 26 czerwca 1945 r. – konstytucja ONZ – pokój, bezpieczeństwo

Deklaracja zasad prawa międzynarodowego uchwalonej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 24 października 1970 r. - powstrzymanie się państwa w jego stosunkach międzynarodowych od groźby lub użycia siły przeciw integralności terytorialnej lub niepodległości politycznej jakiegokolwiek państwa

okres zimnej wojny

rewolucja naukowo-techniczna

wzrost współzależności międzynarodowych – globalizacja

globalna wioska, MacLuhan.

wzrost zagrożeń niemilitarnych

kolektywizm działań wyparł indywidualizm w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego, np. terroryzm

wzrost roli i znaczenia podmiotów pozarządowych – więcej wartości chronionych

tzw. bezpieczeństwo ludzkie – większa rola praw człowieka

6Pojęcie bezpieczeństwa międzynarodowego

Bezpieczeństwo można postrzegać negatywnie i pozytywnie. W ujęciu negatywnym bezpieczeństwo międzynarodowe oznacza brak zagrożenia (stan bierny), natomiast w ujęciu pozytywnym to aktywne przeciwstawienie się zagrożeniom (stan aktywny). Stan bierny nie musi się wiązać z zachowaniem podmiotu. Wystarczy, że na przykład dane państwo nie będzie miało agresywnych państw sąsiedzkich. To już zapewnia mu w pewnej mierze bezpieczeństwo zewnętrzne.

Łącznie bezpieczeństwo można rozumieć jako synonim braku zagrożeń, aktywną ochronę przed owymi zagrożeniami i pewność braku występowania zagrożeń. Pewność, będąca częścią bezpieczeństwa, pozwala na wyższą jakość życia i zawiera aspekt psychologiczny.

Bezpieczeństwo jako potrzeba podmiotowa[edytuj | edytuj kod]

Bezpieczeństwo jest potrzebą podmiotową. Oznacza to, że może ono dotyczyć szerokiej gamy podmiotów: od osób fizycznych po państwa, narody, aż do organizacji międzypaństwowych i międzynarodowych. Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych potrzeb egzystencjalnych, związanych z istnieniem danego podmiotu.

Obejmuje zaspokojenie takich potrzeb, jak: trwanie, przetrwanie, niezależność, spokój oraz pewność funkcjonowania i rozwoju.

7Stara(1) I Nowa(2) wojny

Aktorzu- (1)państwa, armienarodowe i sojusze blokowe, rozróżnienie pub. i pryw. (2)aktorzy niepaństwowe, grupy paramilitarne, kryminalne, najemnicy,

Motywy- (1) polityczne, obrona terytorium. (2)Religijne, materialne.

Sposób prowadzenia- (1) działania wojskowe o dużej skali i intensywności. (2) operacije o niewielkiej skali intensywności

Cele- (1) realizacja interesów narodowych i blokowych, motywy geopolityczne (2) kontrola państwa i syrowców, budowanie tożsamości

Struktura armii- (1)Hierarchiczne dowodzenie, znazyenie bitew, wysoka liczebność wojsk (2)rozposzenie, premoc skierowana przeciwko ludzi cywilne

Poparcie zewnętzyne –(1) sojushe, mocarstwa (2)diaspora, mafia transnarodowa, najemnicy, siły interwincyjne

8 Role sojuszy w społecznym świecie

Odstraszanie

Silniejsza obrona

Zapobieganie połączeniu sił sojusznika z przeciwnikiem

9 Zagrożenia międzynarodowe:

IV. Przestępczość – narkotyki, handel ludźmi, prostytucja, handel bronią

IV. Zagrożenia społeczne – imigranci, bieda, ruchy społeczne - film

V. Ekonomiczne: surowce, rynki, finanse, przemysł

10.Dlaczego wg teorii liberalnej nie warto toczyć wojen?

Wojna burząca zależność gospodarczą się nie opłaca

„Wojna jest nieekonomiczna, ponieważ jej wynikiem jest zmniejszenie liczby ludności, zniszczenie przemysłu, wzrost podatków i długów, strata zysków, ograniczenie handlu międzynarodowego i generalnie zakłócenie równowagi ekonomicznej, dlatego generuje ona koalicję i interesów przeciwnych polityce wojennej”

11.Środki i metody polityki bezpieczeństwa państwa

I. Czasu:

środki oddziaływania: krótkofalowego, średniofalowego, długofalowego

II. Sposobu umacniania bezpieczeństwa:

unilateralizm

hegemonizm

izolacjonizm

neutralność:

neutralność wieczystą (trwałą)

wojenną

multilateralizm

III. Kryterium przedmiotowego: środki administracyjno-prawne w działania na rzecz zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego zaangażowane są najbardziej organy administracyjne: policja, sądy i prokuratura

organy o charakterze ogólnym: głowa państwa, rząd, minister spraw wewnętrznych, a także organy wyspecjalizowane, takie jak:

straż graniczna, straż pożarna, żandarmeria wojskowa oraz inne jednostki zajmujące się wybranymi aspektami bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Środki polityczne oświadczenia i deklaracje polityczne, działalność dyplomatyczna, środki pokojowego załatwiania sporów:

Negocjacje

Dobre usługi

Mediacje

Komisja badań

Środki ekonomiczne i finansowe

negatywne – sankcje:

bojkot międzynarodowy, embargo, manipulowanie polityką celną,

kontyngent eksportowy lub importowy,dumping,

pozytywne: przyznanie państwu klauzuli najwyższego uprzywilejowania w handlu, rozwijanie współpracy ekonomicznej i finansowej, pożyczki.

4. ŚRODKI WOJSKOWE

5. Środki kulturowo-ideologiczne

rola NGOs

kultura jako narzędzie oddziaływania i zdobywania wpływów w innych krajach –

- negatywna rola ideologii

Globalna wioska