15. Stawki podat.:

Jest to ilościowe określenie wysokości podat. w zależności od podstawy opodat. Wyróżniamy stawki kwotowe lub procentowe. Stawki procentowe mogą przybrać formę stawek proporcjonalnych (stałych bądź zmiennych). Stawki zmienne maleją lub wzrastają procentowo w stosunku do wysokości podstawy opodat. W tym zakresie wyróżnia się stawki progresywne, regresywne i degresywne. Ideą stawek progresywnych jest wzrost stawki wraz ze wzrostem podstawy opodat. Wyróżnić można progresję przyspieszoną, liniową i opóźnioną. Progresja przyspieszona polega na tym, że tempo wzrostu stawki jest szybsze od tempa wzrostu podstawy opodat. Progresja opóźniona – tempo wzrostu stawki jest wolniejsze od tempa wzrostu podstawy opodat. Stawki progresywne można ująć jako progresję globalną lub szczeblową (ciągłą).

16. Ustanie zobowiązania podat.:

Oznacza to zakończenie stosunku-prawno podat. Może ono nastąpić kiedy wierzyciel podat. zostanie zaspokojony bądź zrezygnował lub też kiedy nastąpi okres przedawnienia, na który ani wierzyciel ani podatnik nie mieli wpływu. Odbywa się to za pomocą 2 metod: efektywnej (kiedy organ podat. realizuje swoje dochody) lub nieefektywnej (kiedy organ podat. nie otrzymuje należnych mu dochodów – np. zaniechanie poboru podatku, przedawnienie zobowiązania podat.). Wygasanie zobowiązań podat. może nastąpić w przypadkach:

• zapłaty podatku w formie gotówkowej lub bezgotówkowej bądź znakami skarbowymi akcyzy;

• potrącenia (kompensaty), które to ma na celu ułatwić i uprościć rozliczenia miedzy podmiotami (wierzycielem i dłużnikiem). Te wierzytelności mają charakter wzajemny, bezsporny, wymagalny i powstają z taksatywnie wyliczonych tytułów (np. wywłaszczenia, zaleganie z robotą).

• przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych podatnika na rzecz Skarbu Państwa lub jedn. samorządu teryt. W zamian za zaległości podatkowe. Takie wygaśniecie może nastąpić wskutek umowy między podatnikiem a organem. Interes jest obopólny.

• umorzenia zaległości podatkowej. Konstytutywna decyzja o umorzeniu podejmowana jest przez organ, o ile dotyczy to interesu podatnika lub interesu publ.

• zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości podat. lub na poczet bieżących zaległości podat. Nadpłata to podatek zapłacony w kwocie wyższej niż należna. Określa ja podatnik bądź organ podat. Może być ona, na wniosek podatnika, zwrócona lub zaliczona na poczet bieżącego lub zaległego zobowiązania.

• zaniechania poboru podatku, o ile występuje ważny interes podatnika lub ważny interes publ. w formie rozporządzenia Ministra Finansów;

17. Zasada jasności prawa podat.:

Jasność prawa podat. to dobry język przepisów prawnych, należyta poprawność, precyzyjność i jasność przepisów prawnych. Treść przepisów podat. powinna być na tyle komunikatywna, aby można z niej odczytać w sposób jednoznaczny zarówno obowiązki jak i uprawnienia podatnika. Komunikatywność przepisów prawno-podat. wyznacza bezpieczeństwo prawne i ekonom. Podatnika. Ustawodawca podatkowy, który zapomina o nakazie prostoty i jasności przepisów podat. tworzy tym samym warunki nieskuteczności ustawodawstwa podat. Z zasadą jasności wiąże się również odpowiednie konstruowanie przepisów podat. Każdy przepis powinien być skonstruowany poprawnie z punktu widzenia językowego i logicznego.