4. Klasyfikacja podatków:

Dokonywana wg różnych kryteriów:

1. podatki przychodowe

Obciążenie przychodu traktowane jest jako wstępna faza opodatkowania, bo wiem przychód tylko pośrednio świadczy o rezultatach działalności gosp. Nie zawsze bowiem przychód przekształca się w dochód. Rozbudowa podatków przychodowych i ich dominacja w systemie podat. z reguły świadczy o niskim poziomie rozwoju gosp. danego państwa.

2. podatki dochodowe

Są traktowane jako ideał podatku i charakteryzują społ. pod względem finansowym jako dojrzałe ekonom., jędrne i zdrowe. Tworzenie bowiem dochodu, który podlega opodat., jest możliwe jedynie przy wysokim poziomie rozwoju gosp. Istotą tego podatku jest więc dochód jako czysty przyrost majątku w pewnym określonym czasie. Zakres pojęcia dochodu podat. wyznacza praktycznie katalog kosztów niepotrąconych.

3. podatki majątkowe

Źródłem ich jest majątek podatnika. Wyróżniamy 2 rodzaje podatków majątkowych: nominalne (płacone z dochodów) i realne (płacone z majątku).

4. podatki konsumpcyjne

Wiążą się ze sposobem zużywania dochodów lub zasobów majątkowych. Opodat. następuje w momencie ponoszenia wydatków na konsumpcję. Jest on stosowany powszechnie.

5. Funkcje podatków:

• fiskalna; gromadzenie środków na potrzeby budżetu

• stymulacyjna; wywołanie pewnych zjawisk, np. ulgi remontowe, szkolne

• prohibicyjna; zapobieganie mitrężeniu urzędów

6. Organy podat.:

We współczesnych regulacjach prawno-podat. zdarza się często, że pobór i stanowienie podatku nie należy do tego samego związku publ.-prawnego. Nawet w najbardziej złożonej sytuacji czerpania dochodów z tego samego podatku przez kilka związków publ.-prawnych administrowanie podatkiem jest z reguły powierzone organowi finansowemu jednego związku, który jest określony wierzycielem formalnym lub procesowym. To właśnie on jest uprawniony do występowania do podmiotu zobowiązanego z odpowiednimi roszczeniami. W sytuacji, gdy prawo do stanowienia podatków, ich wymiaru i poboru, czerpania z nich dochodów oraz rozporządzania nimi nie przysługuje temu samemu związkowi publ.-prawnemu, za wierzyciela podat. (organ podat.) należy uznawać ten związek publ.-prawny, który jest władny występować do podatnika z odpowiednim roszczeniem podat. Ordynacja Podat. nie definiuje pojęcia organu podat., lecz zawiera ich wyliczenie. Aktualnie w Polsce istnieją 2 piony organów podat.: państwowe oraz samorządowe organy podat.

Państwowymi organami podat. stosownie do swej właściwości są przede wszystkim naczelnicy urzędów skarbowych i dyrektorzy izb skarbowych. Ponadto w zakresie podatku akcyzowego i podatku od towarów i usług, od importu są właściwi naczelnicy urzędów celnych i dyrektorzy izb celnych. W niektórych sprawach państwowych organem podat. może być Minister Finansów. Pełni on funkcję organu podat. w sprawach postępowań odwoławczych, w których izba skarbowa jest organem I instancji oraz w sprawach gdy występuje jako organ I instancji w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia wygaśnięcia z urzędu. Uprawnienia państwowych organów podat. mają również organy kontroli skarbowej, czyli: minister właściwy do spraw finansów publ. jako naczelny organ kontroli skarbowej, generalny inspektor kontroli skarbowej jako organ wyższego stopnia nad dyrektorami urzędów kontroli skarbowej oraz dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej. Będą oni powołani na to stanowisko w wyniku przeprowadzenia postęp. kontrolnego w sprawie podatków, opłat i innych należności budżetowych. Organy kontroli skarbowej nie są państwowymi organami podat. w ścisłym tego słowa znaczeniu, bowiem nie nadaje im tego statusu Ordynacja Podat. Dlatego też ilekroć w przepisach Ordynacji Podat. właściwość podjęcia decyzji przyznana jest organowi podat. nie można jej rozszerzyć na właściwość organu kontroli skarbowej.

Samorządowymi organami podat. są wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, starostowie w powiatach, marszałkowie w województwie oraz Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Osoby te w imieniu gminy wydają indywidualne decyzje w celu określenia lub ustalenia zobowiązań podat. dotyczących następujących świadczeń pieniężnych: podatku od nieruchomości, środków transportowych, posiadania psów, rolnego, leśnego oraz opłaty skarbowej, targowej, miejscowej, administracyjnej, elektryfikacyjnej. W ograniczonym zakresie kompetencje organów podat. przysługują również starostom i marszałkom województwa, o ile występują tam podatki, opłaty lub niepodatkowe należności budżetu lokalnego. Organami odwoławczymi od decyzji i postanowień samorządowych organów podat. są Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Funkcje organów podat. mogą być powierzone na podstawie odrębnych przepisów innym organom. Status prawny wymienionych organów podat. jest zróżnicowany, gdyż są wśród nich organy monokratyczne i kolegialne, organy finansowej admin. specjalnej i organy samorządowe. Są też klasyczne organy admin. i organy, które jedynie na płaszczyźnie procesowej pełnią taką funkcję. W znacznej liczbie aktów prawnych, które normują status organów podat. nie towarzyszy precyzja niezbędna przy tego typu regulacjach. Używanie w Ordynacji i ustawach podat. określenia „urząd skarbowy” i „izba skarbowa” stanowią skrót myślowy i to mylący. W rzeczywistości bowiem organem podat. nie jest ani urząd ani izba lecz kierujące nimi osoby. Analogiczne stwierdzenie używania mylących nazw dla określenia organów podat. można w pewnym stopniu odnieść do statusu prawnego wójtów, burmistrzów i prezydentów, którzy pełnią tylko funkcję organu podat.