
- •Міністэрства адукацыі рэспублікі беларусь
- •Беларуская мова (прафесійная лексіка)
- •Прадмова
- •І. Уводзіны ў навуку аб мове
- •1. 1. Гіпотэзы паходжання мовы
- •1.2. Асноўныя функцыі мовы
- •1.3. Мова і грамадства. Дзяржаўнасць мовы.
- •Іі. Гістарычныя этапы фарміравання беларускай мовы.
- •Ля вытокаў беларускай мовы.
- •2.2. Старабеларуская літаратурная мова.
- •2. 3. Новая беларуская літаратурная мова.
- •Пытанні
- •Заданні
- •3.1. З гісторыі беларускага правапісу. Рэформы беларускага правапісу (1933 г., 1957 г.)
- •3.2. Рэформа 2008 г.
- •Пытанні
- •Разнавіднасці беларускай мовы. Паняцце нормы. Сістэма моўных нормаў.
- •3.4. Тэндэнцыі развіцця беларускай мовы на сучасным этапе.
- •Іv. Сутнасць I асаблівасці білінгвізму
- •4.1. Моўная інтэрферэнцыя.
- •4.2. Беларуская “трасянка”
- •4.3. Спецыфічныя рысы беларускай мовы ў параўнанні з рускай
- •4.3.1.Марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы.
- •3.2. Сінтаксічныя асаблівасці беларускай мовы
- •V. Функцыянальна-стылёвая дыферэнцыяцыя беларускай мовы
- •Пытанні
- •5. 1. Асноўныя катэгорыі, тыпы I сродкі арганізацыі навуковага тэксту
- •Асноўныя катэгорыі
- •Пытанні да самакантролю:
- •5.1.2. Тыпы навуковых тэкстаў
- •Пытанні для самакантролю:
- •5.1.3. Сродкі арганізацыі навуковага тэксту
- •Пытанні да самакантролю:
- •5.1.4. Моўныя асаблівасці навуковага тэксту
- •5.1.4.1. Лексічныя і фразеалагічныя асаблівасці навуковага тэксту
- •5.1.4.2. Марфалагічныя асаблівасці навуковага тэксту
- •5.1.4.3. Сінтаксічныя асаблівасці навуковага тэксту
- •5.1.5. Тэрмін і яго характэрныя прыметы. Месца тэрміналогіі ў структуры сучаснай беларускай мовы
- •Пытанні:
- •5.1.6. З гісторыі фарміраванне беларускай тэрміналогіі
- •Пытанні:
- •Vі. Заданні для самакантролю і індывідуальнай працы
- •6.1. Паходжанне і развіццё беларускай мовы
- •6.2. Фанетычныя, словаўтваральныя, граматычныя адметнасці беларускай мовы
- •6.3. Лексікалогія і стылістыка беларускай мовы
- •7.2. Кірыла тураўскі (каля 1130 – каля 1190)
- •6.3. Францішак скарына (каля 1490 – не пазней 1552)
- •7.4. Сымон будны
- •(Каля 1540–1603 г.)
- •7.6. Сімяон полацкі
- •7.7. Леў сапега (1337–1633 гг.)
- •7.8. Карскі яўхім фёдаравіч
- •7.9. Сцяпан некрашэвіч (8.05. 1883–1937)
- •7.10. Вацлаў ластоўскі (1.07.1883–23.1.1938)
- •7.11. Язэп лёсік (6.07.1883–1940 г.)
- •7.12 Браніслаў тарашкевіч
- •Vііі. Дадатак 2 спецыяльныя тэксты для перакладу Бухгалтерский учет, анализ и аудит
- •Логистика
- •Экономическая теория как наука. Предмет и методы изучения.
- •Предмет экономической теории как науки
- •Предмет макроэкономики
- •Экономические законы и категории
- •Разгосударствление и приватизация собственности, особенности в Республике Беларусь
- •Производство и потребности
- •Управление конкурентоспособностью
- •Всемирная инфраструктура
- •Общемировой характер современных производительных сил и экономического прогресса
- •Функции банков
- •Экономическое и юридическое понимание собственности
- •Торговля и коммерция как элементы рынка
- •Понятие рынка
- •Рынок как социальный институт
- •Роль и функции рынка
- •Цена как экономическая категория
- •Формы государственного ценового регулирования
- •Политика стабилизации экономики
- •Ресурсы производства
- •Простейшее понимание экономики. Экономия.
- •Формы и виды собственности в Республике Беларусь
- •Сущность и функции собственности
- •Основные этапы развития экономической теории
- •Факторы производства
- •Материальные блага
- •Общая характеристика государственных финансов
- •Понятие "мировое хозяйство"
- •Маркетинг
- •Влияние рекламы на потребительское поведение
- •Рентабельность
- •Понятие денежно-кредитной (кредитно-банковской) системы
- •Іх. Перакладны руска-беларускі слоўнік
- •Х. Тлумачальны слоўнік эканамічных тэрмінаў
- •Літаратура
Міністэрства адукацыі рэспублікі беларусь
УСТАНОВА АДУКАЦЫІ
“Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт”
Зацвярджаю
Прарэктар па вучэбнай рабоце
____________ В.В. Булах
«___».
Беларуская мова (прафесійная лексіка)
Электронны дапаможнік
для студэнтаў эканамічных спецыяльнасцей
Складанне і агульная рэдакцыя
Струкавай С.М.
Наваполацк, 2012
УДК
ББК
Б
Рэцэнзенты:
Рэкамендаваны да выдання метадычнай камісіяй факультэта УА «ПДУ»
Б Беларуская мова (прафесійная лексіка): Электронны дапаможнік для студэнтаў эканамічных спецыяльнасцей ПДУ. Склад. і агул. рэд. Струкавай С.М. – Наваполацк: ПДУ, 2012. – с.
ISBN
Асвятляюцца тэарэтычныя пытанні беларускай мовы, прадугледжаныя праграмай ВНУ для студэнтаў эканамічных спецыяльнасцей. Акрамя тэарэтычных матэрыялаў і кантрольных заданняў электронны дапаможнік змяшчае ў сабе спецыяльныя тэксты для перакладу, гласарыі (тлумачальнага і перакладнога тыпаў), арыентаваныя на засваенне тэрміналагічнай (прафесійнай) лексікі, а таксама дадатак “Славутыя імёны Бацькаўшчыны”, які дае магчымасць азнаёміцца з асветніцкай дзейнасцю выдатных прадстаўнікоў беларускай культуры.
Прызначаецца для выкладчыкаў і студэнтаў універсітэта. Можа быць выкарыстаны навучэнцамі педкаледжаў, настаўнікамі і школьнікамі гімназій, ліцэяў і агульнаадукацыйных школ.
© УА«Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт», 2012
©С.М.Струкава, складанне 2012
Прадмова
Курс “Беларуская мова. Прафесійная лексіка” адыгрывае важную ролю ў агульнай падрыхтоўцы студэнтаў эканамічных спецыяльнасцей, паколькі дапамагае сістэматызаваць і паглыбіць іх веды пра спецыфічныя рысы беларускай мовы, спрыяе фарміраванню прафесійнай моўнай кампетэнцыі, выпрацоўцы навыкаў самаўдасканалення і самакантролю, выхаванню любові і павагі да культуры Беларусі ў цэлым.
Структуру электроннага дапаможніка складаюць: прадмова; тэарэтычны блок; блок кантролю ведаў і навыкаў; дадатак 1 “Славутыя імёны Бацькаўшчыны”; дадатак 2. “Спецыяльныя тэксты для перакладу”; перакладны руска-беларускі слоўнік эканамічных тэрмінаў; тлумачальны слоўнік эканамічных тэрмінаў, літаратура.
Як вядома, электронныя сродкі навучання ў параўнанні з друкаванымі выданнямі больш выйгрышныя ў фінансавым плане, іх інтэрактыўнасць дазваляе студэнтам станавіцца суб’ектамі навучальнага працэсу.
Дадзены электронны дапаможнік – гэта праграмна-метадычны комплекс, які дае магчымасць самастойна або з дапамогай выкладчыка засвоіць праграмны курс “Беларуская мова (прафесійная лексіка)”. Дапаможнік падрыхтаваны ў адпаведнасці з патрабаваннямі тыповай вучэбнай праграмы для вышэйшых навучальных устаноў і прызначаецца студэнтам эканамічных спецыяльнасцей УА “ПДУ”.
Электронны дапаможнік забяспечаны навігацыяй (створаны гіпертэксты), што максімальна спрыяе актыўнаму засваенню істотных паняццяў моўнага развіцця.
Пры падрыхтоўцы тэарэтычнага і практычнага блокаў электроннага вучэбнага дапаможніка былі выкарыстаны наступныя выданні:
Зразікава, В.А. Беларуская мова. Эканамічная лексіка: вучэбн. дапамож. /В.А. Зразікава, А.В. Губкіна. – 2-е выд., дап. і перапрац. – Мінск: Изд-во Гревцова, 2010. – 216 с.;
Гіруцкая, Л.А. Беларуская мова (прафесійная лексіка): вучэбна-метадычны дапаможнік для студэнтаў БНТУ: У 4 ч. Ч.І /Л.А. Гіруцкая [і інш.]; пад рэд. Л.А.Гіруцкай. – Мн.: БНТУ, 2005. – 289 с.;
Гіруцкая, Л.А. Беларуская мова (прафесійная лексіка): вучэбна-метадычны дапаможнік для студэнтаў БНТУ: у 4 ч. Ч.ІІ. Навуковы тэкст: структура, жанры, моўнае афармленне /Л.А. Гіруцкая [і інш.]; пад рэд. Л.А. Гіруцкай. – Мн.: БНТУ, 2006. – 152с.;
Смольская, Т.М. Беларуская мова: юрыд. лексіка: вучэбн. дапам. для студэнтаў юрыдычных спецыяльнасцей устаноў, якія забяспечваюць атрыманне вышэйшай адукацыі /Т.М. Смольская, Л. Хрышчановіч. – Мн.: ТетраСистемс, 2006. – 240 с.
Струкава, С.М. Беларуская мова: тэрміналагічная лексіка па нафта-газаздабычы: Вучэбны дапаможнік. – Наваполацк: ПДУ, 2004. – 300 с.