Еаұ сату көлемін есептеу (көтерме тауарайналымы)
Көтерме тауарайналымына әсер ететін негізгі факторлар келесіілер болып табылады:
төсек қоры және оның өзгерісі;
ЕАҰ профилі;
дәрілік препараттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдарды сатып алуға ЕАҰ бөлінген ассигнования;
қосымша ассигнованиялар.
Көтерме тауарайналымын есептеу кезінде динамикалық көрсеткіштер әдісі де қолданылуы мүмкін, дегенмен ЕАҰ-ның мүмкін болатын ассигнованиясының мөлшеріне бағыт түзеу дәлірек болып табылады. Қамтамасыз ету үшін дәріханаға бекітілген ЕАҰ-на бекітілген ассигнования көтерме тауарайналымының шамасын құрайды.
Жылдық тауарайналымын (бөлшек және көтерме) анықтағаннан кейін оны тоқсандар бойынша бөледі. Тоқсандар бойынша бөлу әдісі келесідей: бірқатар жылдардағы бөлшек және көтерме тауарайналымындағы әрбір тоқсанның сату көлемінің меншікті үлесін есептейді және қалыптасқан қатынасты жоспарлы кезеңге сақтайды.
Бөлшек және көтерме тауарайналымы дәрілік заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың сату көлемінің жалпы сомасын құрайды.
Майда сауда желісінің экономикалық көрсеткіштері дәріхана көрсеткіштеріне ұқсас есептеледі.
Тұрғындар мен еаұ сату көлемін құрамдас бөліктерге бөлу әдісі
Бөлшек және көтерме сату көлемінің сату тәсілі бойынша құрамдас бөліктері схемада берілген:
-
Б
өлшек
та-уарайналымы
Амбулаторлық рецепт бойынша сату көлемі
Рецептсіз босату бойынша сату көлемі
К өтерме та-уарайналымы
Стационарлық рецептура бойынша сату көлемі
Майда көтерме босату бойынша сату көлемі
Құрамдас бөліктері бойынша бөлу әдісі келесідей: ағымдағы жылғы тұрғындарға және ЕАҰ сату көлеміндегі әрбір құрамдас бөліктің меншікті үлесін анықтайды және осы қатынасты болжанатын кезеңге сақтайды.
Сату көлемінің сапалық көрсеткіштерінің бірі тауарлық номенклатура болып табылады. Сату көлемін тауар топтары бойынша бөлу әдістемесі келесі этаптардан тұрады:
1. 2-3 жылдағы тауарлар топтары бойынша нақты сатылуын талдау,
2. Тауарлардың топтық құрылымындағы тенденцияны анықтау,
3. Сұраныс пен ұсыныс конъюнктурасын ескере отырып топтық құрылымның өзгеруі.
Егер сату көлемі басқа белгілердің негізінде құрылған болса, ұқсас әдістемелік ыңғайлар қолданылады.
ӘДЕБИЕТ
Негізгі:
1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.
2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA. – Том I. – 2003. – 447 с.
Қосымша:
1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – 624 с.
БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ (КЕРІ БАЙЛАНЫС)
1. «Тауарайналымы» түсінігіне анықтама беру.
2. Сату көлемін жоспарлаудың әдістемелік ыңғайлары.
3. Тұрғындарға сату көлемін жоспарлау.
4. Белгілі бір уақытқа шаманы сипаттайтын көрсеткіштер.
5. Белгілі бір кезеңге шаманы сипаттайтын көрсеткіштер.
6. «Баға индексі» түсінігінің анықтамасы.
7. Сату көлемін болжау үшін әдістемелік ыңғайлар.
8. ЕАҰ сату көлемін есептеу (көтерме тауарайналымы).
9. Сату көлемін құрамдас бөліктерге бөлу әдістемесі.
ДӘРІС 7
ТАҚЫРЫП: ТАУАРЛАР ҚОРЫ ЖӘНЕ ОНЫ НОРМАЛАУ
МАҚСАТЫ
Студенттерді тауарлар қорының жіктелуімен және оның қолданылуымен таныстыру.
ЖОСПАРЫ
1. Тауарлар қорының сипаттамасы.
2. Тауарлар қорының жіктелуі.
3. Тауарлар қорының мөлшеріне әсер ететін факторлар.