Жоспарлау басқару функциясы ретінде

Кәсіпорын қызметінің табысы көп жағдайда фирманың болашағын көре білу сапасына, яғни жоспарлау сапасына байланысты болады.

Кәсіпорынның мақсатына қол жеткізу және дамыту бағдарламаларын қалыптастыру процесі жоспарлау деп аталады.

Жоспарлау – бұл басқарудың маңызды, алдыңғы қатарлы функциясы.

Нарық үлкен болған сайын, жоспар маңыздырақ болады. Фирманың шаруашылық қызметі үшін жоспарлаудың маңызын ескере отырып, ағылшын ғалымы, басқару бойынша маман К.Л. Хадсон былай деп жазды: «Жоспарлау – бұл белгіленген шығын шегінде және белгілі бір уақыт кезеңінде белгіленген нәтижелерді алу үшін фирманың болашақ қызметінің схемасын жасау».

Жоспарлау кәсіпорын үшін жоғары тәртіптегі қызмет болып табылады. Тиімді жоспарлау келесідей негізгі шарттарды орындауды ұсынады:

• икемділігі және бейімділігі, яғни жоспарлау кәсіпорынның сыртқы ортасының өзгеруіне өз уақытында жауап беретіндей болуы керек;

• жоспарды жасаумен жасалған жоспарды орындаумен айналысатын айналысуы керек;

• жоспарлаудағы компетенттілік деңгейі кәсіпорын ресурстарын жұмсауға қатысты компетенттілік деңгейіне сәйкес болуы керек.

Жоспарлау келесідей болады:

• стратегиялық;

• ағымдағы (тактикалық).

Әдісті таңдап болғанан кейін тактика жасалады.

Стратегиялық жоспарлау процесін бірнеше этапқа бөлуге болады:

Кәсіпорын стратегиясы әртүрлі бағытта жасалуы мүмкін. Кәсіпорынның экономикалық стратегиясы облысындағы ірі американдық маман Э. Портердің пікірінше, негізіне «түр» стратегиясын ала отырып, стратегиялардың көпшілігін біріктіруге болады. Ол стратегияның үш түрін ұсынды:

1) шығынға бақылау;

2) дифференциация;

3) фокустеу (көңіл қою).

Нарықтың барлығы немесе үлкен бөлігі	Д ифференциация стратегиясы	Шығындарға бақылау стратегиясы
Нарық сегменті	Фокустау (көңіл қою)

Маркетинг жоспары кәсіпорын қызметін заман талаптарына сай қамтамасыз етеді.

Жоспардың көптеген бөліктері ықтималды сипатта болады, сондықтан маркетинг жоспары – бұл икемді бағдарлама.

Кәсіпорынның ағымдағы қызметінің кешенді жылдық жоспарларына келесі бөлімдер кіреді:

• тауарайналымының жоспары;

• негізгі және басқа да қызмет түрлерінен түсетін кіріс жоспары;

• шығын айналымының жоспары;

• табыс жоспары;

• қаржылық жоспар;

• материалодық-техникалық базаны дамыту жоспары;

• кәсіпорынның әлеуметтік даму жоспары.

Фармацевтикалық сауда ұйымының қызметінің экономикалық көрсеткіштеріне жатады:

• тауарайналымы (сату көлемі);

• жалпы табыс;

• шығын;

• сауда қызметінен (негізгі) жалпы табыс;

• таза табыс.

ӘДЕБИЕТ

Негізгі:

1. Багирова В.Л. Управление и экономика фармации. – Москва: Медицина, 2004. – 716 с.

2. Лоскутова Е.Е. Управление и экономика фармации. Фармацевтическая деятельность. Организация и регулирование. – Москва: ACADEMIA, 2003.

Қосымша:

1. Криков В.П., Прокопишин В.И. Организация и экономика фармации. – Москва: Медицина, 1999. – С. 624.

2. Абдуллин К.А. Экономика фармации. Учебное пособие. – Алматы, 2006. – 195 с.

БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАР (КЕРІ БАЙЛАНЫС)

1. Ағымдағы жоспарлау формалары.

2. Баланстық әдіс.

3. Жоспарлаудың нормативті әдісі.

4. Экономикалық-математикалық әдістер.

5. Экономикалық тиімділік әдісі.

6. Экономикалық көрсеткіштер әдісі және оның құраушыларын.

ДӘРІС 4

ТАҚЫРЫП: ДӘРІЛІК ПРЕПАРАТТАРҒА БАҒА ТҮЗУДІҢ НЕГІЗДЕРІ

МАҚСАТЫ

Студенттерді таныстыру

ЖОСПАР

1. Баға, бағаның функциясы, ДП бағасына әсерін тигізетін факторлар.

2. Баға түзу стратегиясы.

3. Дәріханадағы ДП бағалық саясатты қалыптастыру.