1. Polityka zagraniczna (pz) – podstawowe pojęcia

1. Jak można zdefiniować politykę zagraniczną?

Zorganizowany i skierowany na zewnątrz wysiłek państwa, podporządkowany osiąganiu jego żywotnych interesów, który wyraża się w kształtowaniu jego zewnętrznego otoczenia (tworzeniu i sprzyjaniu relacji oraz sytuacji korzystnych, zapobieganiu i usuwaniu sytuacji niekorzystnych).

2. Jakie są wewnętrzne uwarunkowania PZ? (wymienić, opisać)

3. Jakie są zewnętrzne uwarunkowania PZ? (wymienić, opisać)

4. Jakie są cele PZ?

• bezpieczeństwo państwa w stosunkach międzynarodowych,

• wzrost jego siły materialnej i moralnej,

• wzrost pozycji międzynarodowej państwa,

• kształtowanie i optymalizacja reguł funkcjonowania środowiska międzynarodowego

5. Jakie są instrumenty PZ? (wymienić, opisać)

Środki, metody, sposoby postępowania stosowane przez państwo dla osiągnięcia założonych celów.

Polityczne, ekonomiczne, wojskowe, psychospołeczne, normatywne.

2. Opcja euroatlantycka – stosunki z nato, Unią Europejską, Unią Zachodnioeuropejską I Radą Europy (po 2003 r.)

1. + Kiedy Polska przystąpiła do NATO?

12 marca 1999: przyjęcie Polski, Czech i Węgier do NATO.

2. + Na czym polegała koncepcja „NATO-bis”?

NATO-bis – to koncepcja utworzenia międzynarodowej organizacji obronnej państw Europy Środkowej, należących do rozwiązanego Układu Warszawskiego, wysunięta przez Lecha Wałęsę w marcu 1992, w czasie jego wizyty w RFN.

3. +Jak Polska odnosiła się do starań innych krajów o członkowstwo?

Przewódcy RP reprezentowali koncepcję „otwartych drzwi” NATO. Oznaczało to popieranie zabiegów państw bałtyckich, zwłaszcza Litwy, a także Słówacji o przystąpienie do Sojuszu.

4. +Jak kształtowały się relacje Polska-NATO-USA? Co to jest bandwagoning?

Polska przstępując do NATO od razu obrała dla siebie rolę aktywnego alianta, zdecydowanie podkreślającego znaczenie obecności wojskowej USA w Europie i przywódczą rolę USA w Sojuszu. Szybko wykreowała się na bliskiego sojusznika USA.

Po zamachach terrorystycznych dokonanych w USA 11 września 2001 roku w polskiej polityce zagranicznej wyraźnie zaznaczył się kurs proamerykański, który przybra charakter strategii bandwagoning. W praktyce polska wyżej stawiała swoje powiązania dwustronne z USA niż lojalność wobes Sojuszu Północnoatlantyckiego jako całości.

5. Jaki wkład miała Polska do dyskusji nt. nowej koncepcji strategicznej NATO?

Pewnym sukcesem Polski, a być możę wcześniej wniesionym wkładem do dyskusji na temat nowej koncepcji strategicznej Sojuszu, było włączenie do niej kwestii bezpieczeństwa energetycznego. A problematyka bezpieczeństwa energetycznego zyskuje miejsce jako ważny element funkcjonowania NATO.

6. Jakie było stanowisko Polski w sprawie reformy UE?

W Polsce nie tpczyły się dyskusje polityczne na temat, jaka jest lub – jaka ma być UE. Wynikało to przede wszystkim z faktu że Polska jest poza tym ugrtpowaniem. Polskich polityków interesował jednak rozwój i ewolucja UE, w tym jej reformy instytucjonalne. Obserwowano i oceniano uproszczony dylemat funkcjonujący od początków idei integracji europejskiej – czy efektem finalnym ma być Europa ponadnarodowa czy też „Europa ojczyzn”.

7. Jak Polska odnosiła się do Traktatu lizbońskiego?

W 2007 roku prezydent Lech Kaczyński podpisał Traktat lizboński. Wyrazem nowej postawy Polski wobec reformowania UE było uchwalenie przez Sejm i Senat (w kwietniu 2008) ustawy o ratyfikacji Traktatu lizbońskiego. Jednak przezydent niezasadnie odmawiał złóżenie swojego podpisu pod traktatem. Uczynił to dopiero 10 pażdziernika 2009 r.

8. Jak Polska odnosiła się do polityki bezpieczeństwa UE?

Polska, jeszcze przed przystąpieniem do UE, przyłączała się do licznych deklaracji i wspólnych stanowisk zajmowanych przez Unię w ważnych kwestiach międzynarodowych. Po prztstąpieniu do UE (1 maja 2004) stała się oficjalnie współtwórcą Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa i mogła aktywnie włączać się do całej unijnej polityki zewnętrznej.

9. Czym zajmuje się Rada Europy i jak zmieniała się jej rola?

Rada Europy jest organizacją polityczną utworzoną 5 maja 1949 roku, a jej celem zasadniczym jest wspieranie współpracy w Europie oraz realizacja idei jedności Europy przez rozwój gospodarczy , społeczny i kulturalny państw członkowskich.

Działalność rady Europy koncentruje się na następujących dziedzinach: ochrona praw człowieka, demokracja, wolny rynek, kultura i dziedzictwo narodowe, edukacja, ochrona środowiska naturalnego, sprawy społeczne i regionalne. Ponadto Rada Europy odgrywa ważną rolę w tworzeniu jednolitego ustawodawstwa europejskiego.

Do 1989 roku RE bya traktowana jako swoisty „eksluzywny klub państw demokratycznych Europy Zachodniej”, cechujący się wysokimi standartami w zakresie prawa i praktyki ustrojowej. Po 1989 r., gdy Rada otworzyła się na państwa Europy Środkowej i Wschodniej, pojawiło się niebezpieczeństwo rozmywania standartów, gdyż członkowstwo uzyskiwały państwa (np. Federacja Rosyjska), o których w chwili przyjęcia trudno było twierdzić, że zasłogują na wejście do tego elitarnego klubu. RE ma wkład w proces przemian demokratycznych w państwach Europy Środkowej i Wschodniej. Wraz z wielkim rozszerzeniem UE 2004 i 2007 RE przestała być „poczekalną” przygotowującą do członkowstwa w UE.

10. Kiedy Polska przystąpiła do RE i jakie warunki musiała spełnić?

Polska weszła do rady Europy w 1991 roku. Miało to duże znaczenie polityczne, gdyż jest potwierdzeniem, że spełniła wszystkie wymogi w zakresie realizacji praw człowieka i funkcjonowania ustroju demokratycznego. W Polsce były przeprowadzone wolne wybory.

11. Czy Polska naruszała Europejską Konwencję Praw Człowieka?

Zdaniem MSZ (Min.Spraw Zagranicznych) - nie

12. Czy Polacy odegrali znaczącą rolę w instytucjach RE?

13. Jakie wyzwania stoją przed Polską jeśli chodzi o członkowstwo w RE?

3. PRIORYTETY POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ 2012-2016

1.Proszę wymienić priorytety polskiej polityki zagranicznej na lata 2012-2016

• Silna Polska w silnej unii politycznej:

Budowanie Unii konkurencyjnej, solidarnej i otwartej oraz bezpiecznej; ponoszenie współodpowiedzialności za przyszłość integracji europejskiej w interakcji z troską o poszanowanie interesów Polski przez pozostałych członków; konstruktywne uczestnictwo w procesie decyzyjnym UE na rzecz sukcesu zarówno Polski na arenie europejskiej, jak i UE na arenie globalnej.

• Polska jako wiarygodny sojusznik w stabilnym ładzie euroatlantyckim:

Rozwój własnych zdolności odstraszania i utrzymanie wiarygodności NATO jako sojuszu obronnego; rozwijanie zdolności UE w sferze samodzielnych oraz komplementarnych wobec NATO środków i zasobów budowania bezpieczeństwa; udział w budowie środków wzajemnego zaufania pomiędzy Zachodem a Rosją; ścisła współpraca z Ukrainą i innymi państwami Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego; zwalczanie terroryzmu i przeciwdziałanie proliferacji broni masowego rażenia.

• Polska otwarta na różne wymiary współpracy regionalnej:

Współpraca z Zachodem na rzecz bezpieczeństwa i silnej gospodarki; otwarcie i solidarność ze Wschodem; korzystanie z wzorców Północy w trosce o jakość życia obywateli; partnerstwo z Południem w realizacji wspólnych celów cywilizacyjnych; umacnianie współdziałania państw Grupy Wyszehradzkiej.

• Strategia polskiej współpracy rozwojowej, promocji demokracji i praw człowieka:

Zwiększenie roli współpracy rozwojowej w polityce zagranicznej Polski tak, aby także ten zakres działalności międzynarodowej wpływał na bezpieczeństwo Polski oraz stabilność jej sąsiadów i partnerów współpracy rozwojowej; wspieranie działań służących upowszechnianiu praw człowieka, rządów prawa i demokracji w celu kształtowania przyjaznego środowiska międzynarodowego i zapobiegania konfliktom.

• Promocja Polski za granicą:

Wypracowanie kampanii promocyjnej, która wpłynie na wzmocnienie pozycji Polski w Europie i na świecie, a także uczyni Polskę krajem bardziej konkurencyjnym i silniej przyciągającym inwestorów i turystów. Rozwój polskiej gospodarki, w szczególności promocja eksportu.

• Nowa jakość w relacjach z Polonią i Polakami za granicą:

Realizacja nowej strategii polonijnej: partnerska współpraca z Polonią i Polakami za granicą, prowadząca do uzyskania zrozumienia i skutecznego poparcia dla polskiej racji stanu i polskiej polityki zagranicznej oraz skorzystanie z potencjału Polonii i Polaków za granicą do promocji i budowy pozytywnego wizerunku Polski w świecie.

• Skuteczna służba zagraniczna:

Dalsza modernizacja MSZ: profesjonalna dyplomacja, oparta na prawidłowym doborze kadr i funkcjonowaniu struktur służby zagranicznej; poprawa spójności i koordynacji działań międzynarodowych podejmowanych przez MSZ, inne organy administracji, instytucje i organizacje pozarządowe; nowoczesna infrastruktura budująca wizerunek państwa.