Мазмұны

КІРІСПЕ .............................................................................................................. 2

Ортадан тепкіш сораптардың сипаттамалары........................................... 4

Негізгі жұмыс мүшелері ............................................................................. 4

Ортадан тепкіш сораптың жапдықталған қондырғы есебі ..................... 8

Осьтiк нығыздауларды теңестiру жолдары …………….....……...…… 11

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі .................................................................. 14

КІРІСПЕ

Сорап дегеніміз – сұйықтықты жылжытуға және оған энергия беруге арналған машина. Жұмыс жасап тұрған сорап сұйық ағынын қозғалыстан түсетін механикалық энергияны потенциалдық, кинетикалық және жылу энергиясына айналдырады.

Қысым көтеру дәрежесі .

Сұйық ағынының гидравликалық энергиясын механикалық энергияға айналдыратын машиналарды қозғалыстар деп айтады.

Қалақшалы Арынды Қалақшалы Арынды

Көлемдік Көлемдік

Ортадан Құйынды Осьті

тепкіш Диагональді Поршеньді Роторлы

Сораптың жұмысын сипаттайтын негізгі параметрлер – бұл беріліс, арын, қысым, энергия.

Беріліс дегеніміз – белгілі бір уақыт аралығында өтетін сұйықтықтың немесе газдың көлемі. Ол көлемдік және салмақтық болып белгіленеді.

Q=[м³/кг] (көлемдік)

М=ρQ [кг/сағ] (салмақтық)

Поршеньді және роторлы сораптарды пайдаланғанда қысым үлкен болады, беріліс төмен болады.

Осьті сораптарда беріліс үлкен, қысым төмен болады. Энергия дегеніміз – ол пайдалы жұмыс.

L_п=P/ρ (Р=Р₂-Р₁)

Н=P/ρg[м] (арын)

Қуат пен ПӘК:

Сораптың жұмыс мүшелері (қалақша немесе поршень) энергияны көбейтуге мүмкіндік береді. Ол үшін сораптың білігіне белгілі бір энергия қажет. Ол энергия қозғалыстан білік арқылы сәйкес қуатпен келу керек. Осы қуатты сораптың қуаты деп атаймыз. Ал сорап арқылы жұмыс ортасына берілген қуатты пайдалы қуат деп айтады.

Сораптың энергиясын үнемді пайдалануын ПӘК көрсетеді:

Сораптың ПӘК-і мынадай факторларға байланысты:

-құралымына;

-көлеміне;

-түріне;

-сұйықтық түріне;

-жұмыс істеу тәртібіне.

Ортадан тепкіш сораптар

Ортадан тепкіш сораптар мен осьті сораптардың ұқсастығы құрылымдығына байланысты – бұл айналып тұратын ротор, қозғалмайтын статор. Бұл сораптарда сұйықтық қалақшалардың көмегімен ротордың каналдарында жылжиды, қысымға қарсыласып (жылдамдығы ұлғаяды). Ал сораптардың каналдарында тоқтатылады (жылдамдығы кенеттен азаяды).

Сұйықтықтың жылжуы мен тоқтатылуы қалақшалы сораптарда бір немесе бірнеше рет болуы мүмкін. Бұндай сораптар – бір сатылы немесе көп сатылы болып бөлінеді.