чылардан кыска изложение язу (С1) сорала. Шул уңайдан кул­ланмада 10 варианттан торган текстлар һәм алар буенча микро- темалар (мәгънәви кисәкләр) тәкъдим ителә. Укучының эшендә бер микротема да төшен калмыйча, текст берничә алым белән кыскартылып, грамоталы һәм чиста башкарылырга тиеш.

Татар теленнән имтиханнарга әзерләнүдә әлеге җыентык укучылар өчен дә, яшь укытучылар өчен дә файдалы һәм нәтиҗәле булыр, дип ышанабыз.

1 Вариант

1 нче бүлек

Текстны тыңлагыз һәм С1 биремен эшләгез. Башта биремнең номерын, аннары изложение текстын языгыз.

С1. Текстны тыңлагыз һам кыска изложение языгыз.

Текстны тыңлагач, микротемаларны (мәгънәви кисәк­ләрне) билгеләгез.

Изложение текстның һәм микротемалариьщ төп эчтәлеген

ачарга һәм аның күләме 70 сүздән ким булмаска тиеш. Изложениене чиста һәм танырлык итеп языгыз.

1. нче бүлек

Текстны укыгыз һәм А1 -А7; В1-В9; С2 биремнәрен үтәгез.

итәбезме? 7) Дөресрәге, без икмәкне ашый беләбезме, диясем килә минем.

8. Беркөнне без бер танышым белән иртәнге тыныч, бик матур вакытта Аккош күле янындагы яшел аиан аша сузылган сукмак буйлап сөйләшә-сөйләшә кайтып килә идек. 9) Менә шушы карап туймаслык алан өстендә, аллы-гөлле чәчәкләр үскән палас өстендә, ертылып ташланган газета кисәкләре, буш консерв савытлары, шешә ватыкларын күреп сәерләнеп калдык. 10) Хәер, нигә гаҗәпләнергә? 11) Ял көннәреннән соң безнең урманнарыбызда, елга һәм күл буйларында бу инде гадәти күренешкә әйләнеп бара. 12) Кемнәрдер, ялга чыгып, рәхәтләнеп хозурланалар да киләсе атнада да тагын шунда ук ял итәсе урыннарын шулай чүп-чар белән “бизәп” китәләр. 13) Ә бу юлы без анда-монда ташланган икмәк телемнәрен дә күрдек. 14) Хәтта бер агач төбендә бер бөтен икмәк тә аунап ята иде.

15) Үзебез дә сизмәстән шул икмәккә карап туктадык та телсез калган кебек булдык. 16) Шулай рәхимсез ташланып кал­дырылган шушы изге нан өчен безгә бик уңайсыз булып тоелды. 17) Дөресен әйткәндә, без оялдык. 18) Кемнендер бу м .|рхәмәтсезлеге өчен без дә җаваплы идек шикелле.

19. Бу икмәкне кем ташлаган? 20) Ул рәхимсез бәндәнең иепме ничек? 21) Имзасын язмаган, тамгасын да калдырмаган.

■ ’) Бар, белеп кара.23) Бәлки, ул бу минутларда кибеттән тагын М1М.Ж алып, өенә тыныч кына кайтып килә торгандыр... 24) Юк, н щи түзеп торырга ярамый.25) Мин аның белән йөзгә-йөз ки- и II, күчгә-күз карашып сөйләшергә телим!

26. Икмәккә ихтирам, кешегә мәхәббәт! 27) Бу сүзләр |**.|. ис 1,1 яши, шуңа күрә дә алар тормыш законы дип аталырга Щи 28) Бу законны үтәү - һәркемнең изге бурычы.

(Н.Дәүли буенча*)

' Иэби Дэүли (Нәбиулла Хәсән улы Дэүләтшин (1910-1988)-

"нц публицистик, сатирик шигырьләр, балладалар, мәсәлләр,

■Мцт инрчалар авторы. Аның әсәрләрендә җир язмышы, җирнең

М1НК1" I илэчәге өчен борчылу, тынычлык өчен көрәш, сугыш ка-

||Н "¹1 ч"".| фаш итү темалары яктыртыла. “Берлинда окоп”, “Авыл

•4" ч" Чтоү белән үлем арасында”, “Җимерелгән бастион” һәм р||| Ник күн асэрләре бар.

чылардан кыска изложение язу (С1) сорала. Шул уңайдан кул­ланмада 10 варианттан торган текстлар һәм алар буенча микро- темалар (мәгънәви кисәклор) тәкъдим ителә. Укучыньщ эшендә бер микротема да төшек канмыйча, текст берничә алым белән кыскартылып, грамоталы һәм мипн башкарылырга тиеш.

Татар теленнән имтиханнар! и .порлпиүдә әлеге җыентык укучылар өчен до, яшь укытучылар очен дә файдалы һәм нәтиҗәле булыр, дин ышапабьп.