59 Лидер мен манипулятордың айырмашылықтарын анықтап, түсіндіріп кетіңіз

Лидердің саяси қатынастар жүйесінде қандай орын алатыны саяси субъективтілікпен тікелей б-ты. «Лидер» сөзі ағылшын тілінен ауд-да «жетекші», «көшбасшы» мағыналарын береді. Саяси лидерлік ұғымының дамуына, қалыптасуына елеулі үлес қосқан тұлғалар ретінде Н.Макиавелли, Т.Карлейль, Р.У.Эмерсон ж\е Ф.Нисцшелерді атауымызға болады. Саясаттану ғылымында аты ерекше аталатын ғалым М.Вебер екені аян. Ол лидерліктің келесідей түрлерін бөліп көрсетеді: 1.Дәстүрлі лид-к. Әлеум-к топтың тұлғаны лидер деп тануы қалыпт-н дәстүрдің нег-де өтеді. Оның нег.өлшемдері мынадай: а) тұлғаның әлеум-к мәртебесі, шыққан тегі; ә) өмірлік тәжірибесі мен лидерлік функцияны атқ-ға ынтасының болуы; б)әлеум.топтың тұлғадан лидерлік қасиет-ді тануы, қолдауы ж\е бағынуы. 2.Харизматикалық лид-к. Бұл елден ерек, айрықша қасиет-нің арқасында тұлғаның ерекше құндылығын әлеум.топтың тануы. Харизм-лық лидерлер адам-дың қалың бұқарасын тартатын ірі, түпкілікті өзгеріс-дің қажеттілігі туынд-н әлеум.дағдарыстар кезеңінде п.б. Оларға мысал ретінде Мұхаммед пайғамбарды; М.Ганди, В.И.Ленин сынды тұлғаларды келтіруімізге б-ды. 3.Ресми-бюрократиялық лид\к. Ол бюрократиялық жүйеде б-ды ж\е лауазымдық лид\к б.т. Мұнда тұлғаның көрнектілігі мен таланты басты емес, функионалдық міндет-ді қатаң орындау, тәртіптілік, аппараттық жұмыс мәдениетін игеруі барынша құнды б.т.

Лидер-ді өзд-нің лид-к қызметін жүзеге асыру тәсілдері б-ша авторитарлық ж\е демокр-лық деп бөлуге б-ды.

Лидерлік функц-ң типінен, оны жүзеге асыру тәсілінен тәуелсіз лидерлік келесідей міндет-ді орындауы тиіс: а)ортақ мақсатқа жету жолында топ мүше-н біріктіру, яғни интеграциялық қызмет атқаруы; ә)осы топқа кіретін адамдар ар-дағы өзара қатынас-ды реттеу; б)топтық құндылық-дың қалыптасуы мен олардың жүйеленуіне ықпалын тигізуді қам-сыз ету. Сондай-ақ бағдарлылық, коммуникативтік, жұмылдырушы ж\е инструменталды қызметтер атқарады.

60 Платонның «Идеалды мемлекет» атты тұжырымдамасына талдау жүргізіңіз Платон диалогтарының ішінде  ең маңызды және атақтыларының бірі «Мемлекет» болып табылады. «Мемлекет» шығармасын атақты  жасаған оны баяндау шеберлігі, кітаптың мазмұны және шындыққа  жақындығы. 

«Мемлекеттің» қалған шығармалардан артықшылығы  – философиялық  ойдың көп жақты қолданылуы. Бұл шығарманың тақырыбы әділеттік және оның бір ұғымы этика болып табылады. Бірақ осы сұрақтарды қарастырғанда Платон философияның негізгі сұрақтарының бәрін қарастырып өтеді. Бұл шығарманы құрастырғанда Платон табиғат туралы, адамдардың қарым қатынасы туралы, мемлекттің құрылуы және оның адамдарының сословиелер туралы және осы мемлектті қалай басқару керектігі, азаматтардың тәрбиеленуі және оларға білім беру қарастырады. Бұл шығарманың атауы өзіне сай келмейтін сияқты, бірақ ол түсінікті, ол кезде қазіргі кездегі жүйе деген мағынадағы термин болған жоқ. «Мемлекет»  өзінің көлемі мен мазмұны,  қолданылған материал мен ой  тереңдігі мен көпжақтығы, зерттеліп  жатқан тақырыбы жағынан Платон  шығармаларындағы ерекше роль алады. Сократ жанындағы адамдарға айтқысы келген «мұрат» (идеал) туралы ойлары, адам өмірінің барлық жағын қарастырады; адамның өзін, жануясын, тұратын еліннің барлық этникалық, эстетикалық жақтарынна қарастырады. Платон  өз диалогтарында айтқан мемлекет, сол кездегі Грециядағы не басқа жердегі өмір сүріп жатқан мемлекет еместігін айтады. Бұл «мұратты» (идеалды) мемлекеттің моделі, бірақ мұндай мемлекет өмірде болмады. Сондықтан, бұл шығармадан кейін әдебиетке жаңа термин утопия кіреді. мемлекетті сынап және оның  нашар элементтерін көп көрсеткен.  Платон өзінің «мұратты» (идеалды)  мемлекет туралы ойларын көрсетіп қоймай, оны мемлекеттің нашар жақтарымен салыстырады. Барлық нашар мемлекеттердің формасы үшін бір жақты ойлаудың орнына ұрыс-керіс, әділеттіктің орнына әр жаққа бөліну; өмірдегі жоғарғы мақсатқа ұмтылудың орнына билік үшін төменгі мақсаттарға ұмтылады, ақша қуалау бар екендігін көрсетеді. Нашар мемлекеттердің қозғаушы күші болып материалдық жоғары шығумен,  соған ынталану болып табылады. Платоның айтуынша сол кезде өмір сүрген мемлекеттердің бәрі нашар мемлекетке жатады. Олай деу себебі, ол мемлекеттерде бай және кедей деп таптық бөліну бар, шын мәнінде барлық мемлекет солай екіге бөлінеді, «ол екі қарама-қарсы жақтар біреуі кедейлер болса, екіншісі байлар жағы». Қазіргі кезде бар мемлекеттің бәрі жетілмеген мемлекет формасында, Кронос билік еткен мемлекет жетілген мемлекет формасында болуна халықтың бірге тұруы түрткі болды.