Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ANR_novyi_wpor(1).doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
361.47 Кб
Скачать

34. Ақша белгілерінің резервтік қорлары, олардың мәні.

Қолма-қол ақшаның резервтiк қорлары (бұдан әрi - резервтiк қорлар) Ұлттық Банктiң әрбiр бөлiмшесiнде құрылады. Резервтiк қорларда қолма-қол ақша эмиссиялық бумада, Ұлттық Банктiң бумасында және клиенттердiң бумасында болады.

Эмиссиялық бумадағы қолма-қол ақша резервтiк қорларда оларды парақтап санамай-ақ немесе көлемi бойынша қайта санамай-ақ сақталады.

Ұлттық банк бөлiмшелерiнiң бумасындағы айналымға жарамды қолма-қол ақша резервтiк қорларда оларды парақтап санамай-ақ немесе көлемi бойынша қайта санамай-ақ қалыптасқаннан бастап бiр жыл аралығында, ал жарамсыз банкноттар мен ақаулы (бүлiнген) металл ақшалар 2 жылға дейiн сақталады.

Клиенттердiң бумасындағы қолма-қол ақша резервтiк қорларда оларды парақтап санамай-ақ немесе көлемi бойынша қайта санамай-ақ клиенттерден алған күннен бастап 15 жұмыс күнi аралығында сақталады. . Ұлттық банк бөлiмшесi мен Ұлттық банктiң орталық аппаратының арнайы өкiлеттi бөлiмшесiнiң басшысы резервтiк қорларды ақша айналымы үшiн қажеттi банкноттар мен металл ақшалардың барлық нақты құнындағы қолма-қол ақшамен қамтамасыз ету және тозған (ақаулы) банкноттарды дер мезгiлiнде жеткiзу жөнiнде шаралар қабылдайды.

Кассалық құжаттарға қол қою және резервтiк қорлармен операциялар және айналым кассасындағы қолма-қол ақшамен операциялар жасағанда қойманы ашып-жабу жөнiндегi мiндеттер Ұлттық Банк бөлiмшелерi бойынша бұйрыққа сәйкес мынадай лауазымды адамдарға:

* қолма-қол ақшамен жұмыс және кассалық операциялар жөнiндегi бөлiмнiң бастығына, ал ол уақытша болмаған кезде - Ұлттық банк бөлiмшесi бастығының орынбасарына;

* Ұлттық банк бөлiмшесi бас бухгалтерiнiң орынбасарына, ал ол уақытша болмаған кезде - Ұлттық Банк бөлiмшесiнiң бас бухгалтерiне;

* касса меңгерушiсiне жүктеледi.

Резервтiк қорларды сақтау және олармен операциялар жасауды қамтамасыз ету жөнiндегi мiндеттердiң бөлiнуiне қарамастан бөлiмшенiң басшысы мен бас бухгалтерi резервтiк қорлардың сақталуы мен эмиссиялық-кассалық тәртiптiң сақталуын қамтамасыз ету үшiн дербес жауап бередi. Ұлттық банктiң бөлiмшелерi резервтiк қорларды нығайту үшiн Ұлттық банктiң орталық аппаратының арнайы өкiлеттi бөлiмшелерiне қолма-қол ақшаға қажеттiлiк сомасы көрсетiлген тапсырыс бередi.

. Қолма-қол ақша айналымына жауапты Ұлттық Банктiң орталық аппаратының арнайы өкiлеттi бөлiмшелерi алынған тапсырыс және қолма-қол ақша айналымының орындалған талдауы негiзiнде Ұлттық Банк бөлiмшелерiнiң резервтiк қорларының ақшамен нығайтылуына қажеттiгiн есептейдi және Ұлттық Банк Төрағасының жетекшiлiк жасайтын орынбасары бекiтетiн Ұлттық Банк бөлiмшелерiнiң резервтiк қорларын қолма-қол ақшамен ф.1 (осы Тәртiпке N 1 қосымша) нығайту туралы жоспардың жобасын жасайды.

Бекiтiлген жоспар негiзiнде Ұлттық банктiң арнайы өкiлеттi бөлiмшелерi Ұлттық Банк Төрағасының жетекшiлiк жасайтын орынбасары бекiтетiн Ұлттық банк бөлiмшелерiнiң ф.2 (осы Тәртiпке N 2 қосымша) резервтiк қорларын нығайту туралы рұқсат қағаздың жобасын жасайды.

Бекiтiлген рұқсат қағаздың негiзiнде Ұлттық банктiң орталық аппаратының арнайы өкiлеттi бөлiмшелерi Ұлттық банктiң жiберушi бөлiмшелерiне - Ұлттық банктiң алушы бөлiмшелерiнiң резервтiк қорларын нығайту үшiн резервтiк қордан қолма-қол ақша беру мен дайындау туралы нұсқау жасайды. Бұл орайда нұсқауда банкноттар мен металл ақшалардың нақты құны, олардың көлемi, тозу дәрежесi, әрбiр нақты құны бойынша сомасы және соманың жалпы жиыны анық көрсетiледi.

Сонымен бiр мезгiлде алушы - Ұлттық Банк бөлiмшесiне тозған банкноттар мен ақаулы (бүлiнген) металл ақшаларды әкету үшiн дайындық туралы нұсқау жiберiледi. Бұл орайда әкетiлетiн тозған банкноттар мен ақаулы (бүлiнген) металл ақшалардың көлемi алатын нығайтудың көлемiнен асып кетпеуi тиiс.

Ұлттық Банк бөлiмшелерiнiң резервтiк қорларын нығайту туралы нұсқау онда белгiленген мерзiмде орындалуы тиiс. Ұлттық банктiң жiберушi бөлiмшелерiнiң резервтiк қорларды нығайтуға жiбергендiгi туралы Ұлттық банктiң орталық аппаратының арнайы өкiлеттi бөлiмшесiне сол күнi электрондық почтамен және резервтiк қорларды нығайту үшiн ф.3 (осы Тәртiпке N 3 қосымша) жiберiлген қолма-қол ақша жөнiнде мәлiметтер жөнiнде хабарлама жiберiледi. Хабарламада жiберiлген жерi, банкноттар мен металл ақшалардың нақты құны бойынша сомасы, тозу дәрежесi, соманың көлемi мен жалпы жиынтығы көрсетiледi, екi құжатқа да Ұлттық Банк бөлiмшесiнiң басшысы, бас бухгалтерi және касса меңгерушiсi қол қояды.

Резервтiк қорларды нығайту үшiн алынған қолма-қол ақша Ұлттық Банктiң алушы бөлiмшесiнде резервтiк қорға iлеспе құжаттар негiзiнде толық тiркелуге тиiстi.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]