4.Жобаның өмірлік айналымына анықтама беріңіз және фазалары мен сатыларын ашып ашып жазыңыз. Программалық өнімнің өмірлік айналымын сипаттаңыз.

Әр жобаның өмірлік айналымы (жобаның пайда болу мезетінен оны жүзеге асыру, аяқталу мезетіне дейінгі аралық) бар. Өмірлік айналымды фазаларға, фазаларды стадияларға, стадияларды сатыларға бөлу қабылданған.Жоба сатылары: жобаны жоспарлау; жобаның ашылуы; жоба алдындағы зерттеу; ендіру; жұмысты сынау және өткізу; қызметкерлерді оқыту; жобаның аяқталуы. Жобаның өмірлік айналымын негізгі үш фазаға бөлуге болады: бастапқы, инвестициялық, эксплуатациялық. Бірінші фазада жобаның дамуын зерттеу мен жоспарлау, жоба негіздемесін жасау, алғашқы ойларды іске асыруды талдау, инвестицияның жоба алдындағы негіздемесі мен өміршеңдігін бағалау, объектінің орналасу орнын таңдау және келісім беру, жобаның жоба-сметалық құжаттарын және жоспарын құру жүргізіледі.Инвестициялық фаза сауданы жүргізу, ресурстарды сатып алу мен жеткізуге келісім жасау мен құрылыс –монтаж жұмыстарын жүргізуден тұрады. Осы этапта жобаны басқару жүйесін, коммуникация жабдықтарын іске қосу жүргізіледі, құрылыстың жедел жоспары мен машиналар мен механизмдердің жұмыс графигі жасалады, мониторинг жүргізіледі, жоба жоспары бақыланады және қажет жағдайда түзетулер енгізіледі. Инвестициялық фаза объектіні өткізу, ресурстарды демобилизациялау, жұмыстарды іске қосумен аяқталады. Аяқталу фазасында объектіні эксплуатациялау, жабдықтарды айырбастау, жобаны модернизациялау және оны жабу жүргізіледі. Жинақталған тәжірибе жобаны басқарудың ұйымдастырушылық және техникалық жүйесіне өзгерістер енгізу кезінде қолданылуы мүмкін. Жобаны бөлу төрт ірі сатыдан тұрады: жобаны бастау, жоспарлау, іске асыру, аяқтау. Ақпараттық жүйе жобасының сатылары: мақсатты анықтау; жобалау; орындалу; қолдану.Программалық өнімнің өмірлік айналымы – бұл оны құру мен жүзеге асырудың бүкіл кезеңі, яғни оның пайда болу мезетінен бастап қолдануды тоқтатқанға дейінгі кезең. ISO:1995 халықаралық стандартпен анықталатын өмірлік айналымның үдерістері үш топқа бөлінеді. 1. Негізгі үдерістер: алу, жеткізу, құру, эксплуатация, сүйемелдеу. 2. Қосымша үдерістер: құжаттар ,конфигурацияны басқару, сапаны қатамасыз ету, верификация, аттестация, бірлесіп бағалау, аудит, мәселелерді шешу. 3. Ұйымдастыру үдерістері: басқару,инфрақұрылымды құру, жетілдіру, оқыту.

5.Жоба қатысушыларын атаңыз және әрқайсысына анықтама беріңіз. Жобаларды басқару объектісі мен субъектісін түсіндіріңіз.

Жоба қатысушылары – жобаның идеясын жүзеге асырушы тұлғалар.

Жоба қатысушылары: Бас қатысушы – тапсырыс беруші, яғни жобаның иесі және жобаның нәтижесін қолданушы. Ол жеке немесе заңды тұлға болуы мүмкін, сонымен қатар қызығушылықтары мен капиталын біріктірген ұйымдар болуы да мүмкін; Инвестор – жобаға ақшалай қаражатты салушы; Жобалаушы - бұл жоба-смета құжаттарын құрастырушы; Жеткізуші – жобаның материалды-техникалық жабдықтауына жауап беруші; Мердігер – келісімдерге сәйкес жұмыстардың орындалуын қадағалайтын заңды тұлға; Кеңес беруші; Жоба жетекшісі – бұл жоба менеджері, тапсырыс беруші жоба бойынша жұмыстарға жетекшілік ету (жоспарлау, жоба қатысушыларының жұмысын қадағалау және оларға бағыт беру) өкілеттігін табыстайтын заңды тұлға; Жобаның командасы – жоба менеджері басқаратын және мақсаттары бір ұйым; Лицензиар – жобада қолданатын лицензиялар мен ноу-хауға иегер өаңды немесе жеке тұлға.

Жобаны басқару жүйесінің элементтері:

жобаны басқару субъектілері (ішкі және сыртқы қатысушылар);

басқару объектісі (жобаның өзі);

басқару үдерістері (бастамасы, жоспарлау, орындау, бақылау және аяқтау)