15. Ресейдің карнавалдарын суреттеп беріңіз.

Жалпы, Ресейде карнавалдық мерекелер екi жақты, бiр жақтан, ол еуропалық карнавалдық мәдениеттiң тәжiрибесiмен болды және екінші жақтан өкiмет орнатқан ұйым және мiндеттi түрде маска кию, оған қатысушылар өздерінің кейпiн өзгерту болып табылған театр, ойын-сауық, пұтқа табынушылық және халық мәдениетінің ішінде тамыры кең болды. Қатал мағынада еуропалық карнавалдың аналогі Ресейде масленица болып табылады. Алайда, әр түрлi себептер мен Ресейде масленица қалалық мерекелiк мәдениетiнiң ажырамас элементі болмады.

Жеңiлтек мiнез - отандық карнавал буындарының бiрi, бай дәстүрлерi бар мерекелiк мәдениет, ауылшаруашылық жерлермен қатар қалалардағы: Троица мерекесі , Қасиетті Ярилы және масленица, көктемде болатын Мамыр мерекесі.Бұл мерекеде халық өлең айтып, би билеп, өздерінің ғажайып костьюмдерін киіп және көшелерді түлі түске бояп безендірген. XVII ғасырдың аяғында бұл халықтың мерекелiк және фольклорлық мәдениеттiң қуатты оқиғасы болды. Дегенмен недәуiр мөлшерде еуропалық карнавалдың қалалық ортаға енуі, пұтқа табынушылық мәдениеттiң жеке пiшiндерін тірілтуге мүмкіндік берді.. Жұрт үшiн маскарад өнер мен әдебиет қосындысы болды.

XVII ғасырдың екiншi жартысында Еуропада мерекелердiң жаңа пiшiнi көрiнiс тапты.Ол - сарай маңындағы карнавал. Тек қана халық карнавалдық дәстүрiнiң пiшiнiн көрсетіп қана қоймай, сарай көңiл көтерулер стилизациялық жолмен кеттi: маскарад, жүру, аллегория және нұршашу карнавал стильін әбден ойдағыдай көшiрiп алды. Бұл маскарат I Петрдiң императорының реформаларымен мәдени серпiн алды. Негiзгi бұл маскарат қасиеттi және масленица ырымдарының шығуына негіз болды.Сол кездегі ақсүйектердің басқа киімдерді киюі ешкімнің ойында болмады. Мұндай болған iстiң маскарадтары мұқият ойлап, отрежиссирлеген, және маңызды театр ұсыныстарына сияқты тұрғызылды. Декорацияны балкондар салды, арнаулы костюмдер, актерлердi тiк рөл жаттады, көрермен ал балкондар және төбелермен терезелерiнiң бұл спектаклiне үй қарады. .Мұндай маскараттар мұқият ойластырылып, адамдар оған арнайы костюмдер дайындаған.Сонымен қатар, театрлық қойылымдар дайындалған.Бұл орыс халқында алғашқы театр мәдениетінің негізін қалатты деп айтуымызға болады.

Мұндай мерекелік шаралар жарты ғасырға дейін өткізіліп тұрды.Осы мерекелік шараға қатысушылар саны мыңға жетті.Осы шараға қатысушылар өз арасында орталық топтарға бөлінді.Мысалы , Бахус, Нептуни немесе басқа римдiк құдайлар. Мұндай мерекелiк шараларды жарты ғасыр, қатысушыларын саны мың адамға дейiн жиi жеткен маскарад процессияларының болған iсi дерлiк бойы сақталған бас пiшiнмен. қатысушылар әрi өз орталық фигурасы болатын топтарға жiктелдi, Петр үшiн шiркеуде оныңның абыройын маңызды жұлып алуға болды және, масканың сықақты және күлкiлi мәнiн аужайлай, ол бұл процессияларда қосты және маскада, заң орнатушы шiркеу иерарх киiнген аллегориялық фигуралар. .

Сол мерзiмнiң өте белгiлi маскарадтарының бірі Мәскеуде 1722 жылдың 28-31 қаңтарында өткізілді.Ништадского жағалау бойымен Тверге дейiн көшелер бойымен безендiрiлген желкендi кемелер,алпыстан аса шаналар, түрiк фелюгаларымен безендірілген атты арбалар болды.Патшаның қасында түрлі костьюмдермен киінген офицерлер және шетел қонақтары да болды. Олар Кремль мен Қызыл алаңды екі рет айналып өтті. Сонымен қатар бұл маскарат қарапайым халыққа да өте ыңғайлы болды. Карнавал Ресейдiң даңқын шығарды. Петербургте 1723 жылы 30 тамызда өткiзiлген карнавал Ресейдің теңіз даңқын,дұшпандарының алдында өздерін тік ұстайтынын және оларға күле қарайтындығын, жеңгендігін көрсетті. Сонымен бiрге Елизавета Петровна және Aннаның басқаруымен карнавалдық көңiл көтерулер жүргiзiлдi. Елизавета Петровна 150-200 адамдай сарай сыртында және ішінде жұмыс істейтін адамдарды және барлық мәртебелi тұлғаларды,полковниктен төмен есем адамдар және кейде мәртебелi көпестердің қатысуына рұқсат береді.Еркектер бұл күні әйел киімдерін киіп, ал әйелдер ерлердің киімдерін киеді. Бұл маскараттың аты - «Метоморфоз». Маскаратты бұлай атау себебі жас патшаға ер адамның киімі өте жарасқан.Осы маскараттың да шығуы осы патшайымға ер адамның киімі жарасқандықтан. Егер немесе заң орнатушы бiрдеңе кекететiн болса, аллегориялық маскарад уақытпен бәрi мәнерлi тамашадан астам болды, онда ненiң ағарту позицияларымен ендi тезiрек бұл жоятын Екатеринаны император әйелдiң патшалық етуiне 18 қабақтың ортасына II әсiресе жарық айқындалды. Мұндай ағарту маскарадтардың бiр жарық үлгiсiмен римдiк әйел құдайды қуанайтын Минерваның өзiмен бейнелеген жүруiнiң үш күндерiнiң жалғасына Мәскеудiң көшелерi бойымен 1763 жыл жүрген процессия, бейнелеген мемлекеттiк даналықты және кәсiптердi қамқоршыны және өнер болып тұрды. 1763 жылда өзi орасан зор оқиғалар тұрдыдан Мәскеуге бiрi. Арбалар, шаналардың екi жүзi арба қосатын жүруiнде, төрт мың адам араласты. .

19 ғасырда карнавалдар атақты бола бастады. Тіпті 1812 жылы соғыстан кейін мүгедек жағдайы нашар отбасыларына өкімет осы карнавалдардан жиналған ақшамен көмек көрсеткен.

1829 жылы зейнетке шыққан полковник Василий Васильевич Петербургте Нева даңғылының бойында үлкен үй салдырады. Ол қоғамдық мерекелер мен іс шараларға байланысты салынды. Бұнда өтетін кешке билетпен барлық адамдарға есік ашық болған. 18-19 ғ осында өткен карнавалдарға тек ақсүйек адамдар қатысып қарапайым халық көрермен ретінде қатысқан тіпті кейде олар кіргізілмеген.

Совет өкіметі кезінде мейрам мәдениетін зерттеуші А.И.Мазаевтың айтуынша алғашында қарапайым халық қабылдай алмады себебі 1-ден оны Петр 1 ж.е Екатерина мәжбүрмен енгізбек болды. 2-ден ежелден келе жатқан салт-дәстүр мен мерекелер қатарына жасанды түрде еңгізбек болды.

20 ғ басында А.Макаревичтің тұжырымы бойынша көптеген төңкерістерге байланысты карнавалдарға сұраныс бір шама азайды. Содан СССР орнауына байланысты карнавалды үгіт насихат жүргізу үшін қолданды.

Жалпы Ресейде карнавалдардың қайта жандануы жайлы 19-тамызда 1951 жылы «Правда» газетінде «Мәскеудегі карнавалдар жарияланды. 1977 жылы карнавалдар Геленджикте өте бастады. Ресейдің саяси- эканомикалық өзгеруіне байланысты 90 жылдары карнавал ұғымы толықтай енді.

Орыс карнавалдарының негізгі 3 бағыты бар:

1.Дәстүрлі мейрамдар оның ішінде тілдік мейрам (масленица)

Бірінші топтағы карнавал бұл әлі анық емес ,бұл масленица дәстүрі әр қалада өткізілгенімен,туристік фирмалар қысқа мерзімдік демалысқа масленица мейрамын ұсынады.Оған Кареми,Суздале,Гвер,Туле және Алтын жүзік қаласы.Бұл карнавал түрі әлі әлемге әйгілі емес,тек ол экскурсия түрінде туристерге ұсынылды.

2.18 – 19 ғасырдағы орыс карнавалдары (ағартушылық және тарихи оқиғалар)

Екінші топқа әлі әлемге әйгілі болмаған,тек санаулы карнавалдар.Мысалы Санкт-Петербург,Патшалық село және т.б.Санкт-Петербургтегі карнавалдар негізінен 2001 жылы жоғары дәрежеде өтті.Еуропаның Ассоциялық карнавалдарының тізімінде болды.2007 жылы маусымда өткізілді және ол Невск даңғылында өткізілген.Бұл карнавалдың аты Күн қаласы.

3.Орыс жөн-жорарғылар негізіндегі күлкі мінез-құлықтық карнавалдар,нағыз орыс дәстүрін көрсететтін карнавалдар,дүниежүзілік танымал карнавалдың сипаты

Үшінші топтағы карнавалдар олар әлі өткізілмеген, болашақта жоспарлануда.

Алғашында Красноярскілік карнавалы қаланың 375күндігіне 2003жылы дайындалған, содан бастап бұл карнавал жыл сайынғы дастүрге айналды. Жыл сайын қала күні шілде айында откізілетін болды. Карнавалда адамдардың барлығы тарихи кейіпкердің бейнесінде киімдер киді, тіпті қаланың бетке ұстар адамдарыда белсене қатысты. Сонымен қатар қаланың әр аудандарындағы адамдар тарихи тақырыптарды бөліп алған.

Норильск карнавалы ең алғаш 2000жылы өткізілді қыркүек айында өткізіледі және бір қызығы сол кезде жаңбыр жауады.

Ульяновсктің карнавалы тұңғыш рет 2005 жылдың 12 маусымының өтті бұл каргавал соңғы қоңыраудын құрметіне өткізіледі. Карнавалға көбінде мектеп бітірушілер мен мұғалімдер қатысады. Сонымен қатар Тольяттида карнавалдың басты мақсаты табиғатқа деген адамдардың махаббаты және жан жануарларға деген жан ашырлығы құрметіне өткізіледі. Жалпы Ресейде «Оқиғалық туризм карнавалдар» деген ұғым белгілі бір нысанға келтірілмеген бірақ соған қарамастан олар барлық карнавалдары ат салыса откізеді.

Ең танымал карнавалдар Геленджик,Патшалық село, Санкт-Петербургте, Ярославльта және Мәскеуде өткізілді.