
- •1. Мәдениеттің анықтамалары.
- •2. Қытайдың ертедегі заттық мәдениет мұралары.
- •3. Қытайдың қазіргі заман білім беру жүйесі
- •4. Конфуций ілімі.
- •5. Қағаз жасау техникасының тапқырлауы
- •6. Хань патшалығы кезіндегі архитектурасы
- •7. Қытайдың Даосизм ілімі
- •8. Қытайдың ерте замандағы астрономиясы
- •9. Қытайдың қазіргі қоғамдық ғылымдар құрылым жүйесі
- •10. Қытайдың легизм жүйесі
- •11. Қытайда жазу мәдениетінің қалыптасуы.
- •13. Қытайдың инь және ян ілімі.
- •15. Таң дәуірінде қала мәдениетінің дамуы
- •16. Қытайға буддизм өркениетінің таралуы
- •17. Қытай Республикасының (1912) мәдениет саясаты
- •18. Хх басында Кытай билим беру жуйесиндеги реформасы
- •19. Бзб Қытайдың мүсін өнерінің ерекшелігі
- •20. Дао діні және оның уағыздары.
- •21. Қытайдағы Батыстың саяси мәдениетінің әсері 19 ғасыр
- •22. Қытайдың ерте замандағы агрономия ғылымының дамуы
- •23. Қытайда алғашқы әскери қару-жарақ заводының құрылуы.
- •24. Қытайда марксистік мәдениеттің дамуы.
- •25. Таң патшалығы кезіндегі поэзияның дамуы.
- •26. Ислам өркениетінің қытайға таралуы.
- •29. Қытай Миң пат.Ы кезінде кеме жасау тех.Ң дамуы
- •30. Қытайда жаңа заман әскери училищелердің құрылуы.
- •31. 32. Қытайдың ертедегі жазбалары
- •33.Қытайдың Цин империясы кезіндегі демократиялық идеялар
- •34. Қытай философиясының қайнарлары
- •35. Қытайда тарихи жазу дәстүрі
- •36. Қытайдағы «жаңа мәдениет қозғалысының» (1915) тарихи маңызы
- •37. Цинь Шихуандидің сарбаздар мүсінінің мәдени мәні
- •38. Қытайда дәстүрлі бейнелеу өнерінің қалыптасуы.
- •42. Кытайдын ерте замандагы кала курылыс мадениети. Асен Алияда болган
- •44. Қытайда ең алғашкы Тас көпірдің салынуы.
- •45. Қытатайдағы емтихан мәдениетінің қалыптасуы.
- •46. XіXғ екінші жартысында Қытайдағы идеология саласындағы пікірталастар.
- •47. Қытайдың дәстүрлі мектепте білім беру жүйесі.
- •48. «Мәдениет революциясы» (1966-1976) зардабы.
- •50. Қытайдың шетел өркениетін қабылдау принциптері.
- •51. Дуньхуан қабырға сурет өнерінің құндылығы.
- •52. Юань әулиеті дәуірінде Қытайға батыстан әр түрлі діндердің таралуы.
- •53.Қытайдың классикалық прозалары
- •54. Ккп‑ның социалистік мәдениет концепциясы.
- •55. Қытайда теңіз картасын сызу өнерінің қалыптасуы.
- •56. Қытайдың «төрт қойма кітап» мәдени құндылығы.
- •57. Қхр‑дың білім беру жүйесіне реформа жүргізуі (1978 ж кейінгі)
- •58.Қытайдың мұнара сәулет өнері.
- •59. XX ғ Батыстың эволюция теориясының қытай мәдениетіне ықпалы
- •61.Қытайда машинамен жібек тоқу техникасы.
- •62. Қытайдың « Қызыл сарай түсі » романының мәдени құндылығы.
- •63. КхРдын билим беру жуйесин реформалау идеясы 1920
- •64. Қытайдың полиграфия өнерінің Батысқа таралуы.
- •65. Қытайдың “мәдени революциясының” мәдениетке кері ықпалы.
- •66. КхРдын гылыми-техника жуйес3не реформалау идеясы
- •67. Қытайдың шетел мәдениетіне ұстаған позициясы.
- •68. Қытайдың «Су бойында» атты романының мәдени құндылығы.
- •70.Ботаника ғылымы
- •71. Қытайдың «Үш патшалық қиссасы» романының мәдени құндылығы.
- •73. Қытай Цин империясының мәдениет саясаты.
- •74. Чуньсю дәуіріндегі металлургия
- •75. Қытайдың ерте замандағы медицинасы.
- •76. Қытайдың иероглиф реформасы
- •77. Чжанго дәуірінде қоғамдық ой-сананың дамуы.
- •78. Қытайда тас ойма өнерінің дамуы.
- •80. Қытайда физика ғылымының қалыптасуы.
- •82. Қытайдың ерте заманғы химия ғылымы.
- •83. Қытайда дәстүрлі инемен емдеу ғылымының қалыптасуы
- •84.Қытайда алғашқы шетел тілі мектебінің құрылуы.
- •85. Қытайдың ерте замандағы су құрылысы ғылымы.
- •86. Қхр спорт мәдениеті
- •88. Қытайдың аз санды ұлттар мәдениетіне ұстанымы.
66. КхРдын гылыми-техника жуйес3не реформалау идеясы
Жаңа Қытай қалыптасуынан кейін бұл елдің ғылыми техникалық кадрлар қатары тоұтамай толтырылып келді. Ғылыми зерттеу және техникалық игеру салыстырмалы түрде тез дамып келеді. 1997 жылдың соңына қарай Кытайдағы ғалымдар және инженерлердің саны 1млн 666мың адамға жетті,әлемде осылайша бірінші орныға ие. 1998жылдың слыңында Қытай кәсіпорындарында 20913400 техникалық қызметкер болды, бұл 1952 жылға қарағанда 48 есе, ал 1978жылмен салыстырғанда 3.8есе көп адам. Орташа есептегендежыл сайынғы өсім 418000 адамды құрайды. 10000 жұмыс істейтіндердің ішінде орта есеппен 2374.2 техникалық қызметкер болып табылады.
Қытайдың ғылым және техника салаларының барлығында да толық масштабты ғылыми зерттеушілік жүйе қалыптасқан. Елдегі реформа және ашықтық саясаты жүргізілмегенге дейін, Қытайда жаңа техника түрлері қалыптасып,игерілген болатын,атомдық және сутектік бомба сынақтан өткізілді, жердің жасанды спутнигі жіберіді. Ғылым және техника саласында реформа жүргізілгеннен кейін, Қытай бұдан да үлкен жетістіктерге қол жеткізілді. 1978 жылдан 1998 жыл аралығында Қытайда 51 жасанды спутниктер ұшырылып,соның ішінде қайтатын спутник типтері, бұл Қытайға ғарыштық техниканы жасау және дамыту бойынша ушінші ел болды, АҚШ және СССРден кейін. 1981 жылы елде 3 спутниктің бір уақытта ұшырылуына қол жеткізілді, бир ракета тасушыны қолдан отырып. Қытай бұрынғы КСРО,АҚШ және Франциядан кейінгі «бір таусшы- бірнеше спутник» техникасына ие төртінші ел болды.
ҚКП ның он бірінші шақыруы уақытынан бері ҚКП ОК және Госсовет ғылыми техникалық даму жұмыстары саясатында бірқатар бағыттар анықтады. 1985 жылдың 13 наурызында «ҚКП ОКның ғылыми техникалық сала бойынша реформа бекітілді». 1987 жылдың 1 қазанында бекітілген “ҚХРдың техникалық контрактациясы жөніндегі заң” техни калық нарықтағы бизнесті нормализациялаудағы өте маңызды заң болып табылдаы. 1991 жылы «ғылыми техникалық дамыту бойынша орта және ұзак уақытқа арналған мемлекеттік жоба» баспадан шығарылады.
1996 жылға қарай Қытайда он ірі ғылыми техникалық жобалар және жоспарлар жүзеге асты:
Ғылым және техника саласында фундаменталды білімді игеру жобасы,реализция бастауы 1983ж
«Искра жобасы»,1986
Жоғары техниканы дамыту және зерттеу жобасы,1987
Бай түсім,ауыл шаруашылық пайдалығын арттыру
Факел жобасы
Проблематикалық зерттеулер бойынша жоба
Ляоюань жобасы,1989ж
Шыңға көтерілу жобасы,1992ж
Маңызды мемлекеттік ғылыми техникалық жетістіктерді кіргізу жобасы,1990ж
Жүз басшы жобасы,1994ж
67. Қытайдың шетел мәдениетіне ұстаған позициясы.
Қазіргі мәдениет ақпараттың модернизациялануы және экономикалық глобализациямен құрылып жатыр. Адамзат прогрессінің алға шығуы және эпоханың дамуына байланысты ешқандай өркениет жалғыз өзі дамып, изоляцияда өмір сүре алмайды. Ұзақ уақыт бойы бірге өмір сүру және Шығыс пен Батыс өркениеттерінің, мәдениеттерінің өзара алмасуы, осының барлығы мемлекеттердің өзара жақындасуына себеп болды. Адамзаттағы қатынастардың ең жақсы түрі – мәдениет болды.
Қытай мәдениетінің дамуы адамзат өркениетің жетістіктерінің бір бөлігі. Сыртқы ашықтық Қытай экономикасын құрудағы мемлекеттік саясат қана емес, сонымен қатар, ҚХР – дың қазіргі мәдениетін құру бағыты.
Батыс мәдениетінің Қытайға енуі XIX ғ. 40 жылдарында мемлекетте « опиум соғ. » кезінде Батыс елдерінің коалициясынан басталды. Бұндай құбылыс әсіресе Шанхай қаласында көрініс тапты.
Қытай ежелден өзінің мәдениетін, салт – дәстүрін ұрпақтан ұрпаққа сол қалпында жеткізіп, сақтап келе жатқан бірден – бір мемлекет. Қытайдың басқа халықтарға ұқсамайтын өзіндік бір ерекшелікке ие мәдени құндылықтары бар. Архитектура, өнер, тоқу тіпті қолжазбасының өзі әлі күнге дейін ежелгі технологияны, дәстүрді сақтап ары қарай дамытуда.
Қытай басқа шет мемлекеттердің мәдениетінің озық үлгілерін қабылдай отырып, өзінің мәдениетін үстем ұстайды. Жер шарындағы елдерде Қытайдың қол өнер бұйымдары, тоқыма заттары үлкен сұранысқа ие. Бұл Қытайдың экономикалық дамуы, адамдарың еңбекқорлығы арқасында осындай жетістіктерге жетіп отыр. Дамыған елдердегі озық үлгілерді өзінің өнеркәсібіне енгізіп, оны қолданысқа тез шығарады. Қытай өзі шығарған тауарларды өте сапалы жасап, бүкіл дүниежүзіне экспортайды. Қазіргі кезде ҚХР мәдени ынтымақтастық жөнінде 123 мемлекетпен келісім бекітті, сонымен қатар, 430 мәдени алмасу істеріне қатысады. 160 астам мемелекеттермен мәдени қатынастарын сақтауда. Қытай шет ел мемлекеттерінің көптеген әдеби және ғылыми жұмыстарымен таныс.
Қорытындылай келе, Қытай шет ел мемлекеттері мәдениетінің тәжірібесін, ең жақсы үлгілерін қабылдай отырып, өз мәдениетін сақтап, ары қарай дамытуда.