Қытайдың мәдениеті, ғылымы және білімі

1. Мәдениеттің анықтамалары

2. Қытайдың ежелгі заттық мәдениет мұралары

3. ҚХР-ның қазіргі заман білім беру жүйесі

4. Конфуций ілімі

5. Қағаз жасау техникасын тапқырлауы

6. Хань патшалығы кезіндегі архитектурасы

7. Қытайдың Даосизм ілімі

8. Қытайдың ерте замандағы астрономиясы

9. Қытайдың қазіргі қоғамдық ғылымдар құрылым жүйесі

10. Қытайдың Легизм ілімі

11. Қытай жазу мәдениетінің қалыптасуы

12. ҚХР-дың білім беру жүйесі

13. Қытайдың Ин және Ян ілімі

14. Қытайдың ерте замандағы жібек тоқымы техникасы

15. Таң дәуірінде қала мәдениетінің дамуы

16. Қытайға буддизм өркениетінің таралуы

17. Қытай Республикасының (1912) мәдениет саясаты

18. ХХ ғ басында Қытай білім беру жүйесіндегі реформасы

19. Б.з.д. Қытайдың мүсін өнерінің ерекшеліктері

20. Дао діні және оның уағыздары

21. Қытайдағы Батыстың саяси мәдениетінің әсері (ХІХғ)

22. Қытайда ерте заманда агрономия ғылымының дамуы

23. Қытайда жаңа заман әскери қару-жарақ завотының құрылуы

24. Қытайға маристік мәдениетінің дамуы

25. Таң патшалығы кезіндегі поэзияның дамуы

26. Ислам өркениетінің Қытайға таралуы

27. ҚХР интеллегенция саясаты (ХХ 50-70 жж)

28. Юань империясы кезінде Қытайдың тоқымашылық техникасының дамуы

29. Қытай Минь патшалығы кезінде пароход жасау техникасының дамуы

30. Қытайда жаңа заманғы әскери училищенің құрылуы (1924ж)

31. Қытайда жазу мәдениетінің ерекшелігі

32. Қытайда ерте замандағы жазбалар

33. Қытай Цинь империясы кезіндегі демократиялық идеялар

34. Қытай философиясының қайнарлары

35. Қытайда тарих жазу дәстүрі

36. Қытайдағы «Жаңа мәдениет қозғалысының» (1915ж) тарихи маңызы

37. Цинь Шихуандидің сарбаздар мүсінінің мәдени мәні

38. Қытайда дәстүрлі бейнелеу өнері

39. ҚХР орта мектеп білім беру жүйесі

40. Мэнцзы және оның ілімі

41. ҚХР-дың жаратылыстық ғылымдар зерттеу құрылым жүйесі

42. Қытайдың ерте замандағы қала құрылысы мәдениеті

43. Қытайдың храмдық құрылыс мәдениеті

44. Қытайдың Тас көпір құрылыс мәдениеті

45. Қытайда емтихан жүйесінің қалыптасуы

46. ХІХғ екінші жартысында идеология саласындағы пікір таластар

47. Қытайдың дәстүрлі мектептерде білім беру жүйесі

48. «Мәдени революция» (1966-1976жж) зардабы

49. Ли Шычжинның (1518-1593жж) «Шөп дәрілер» атты еңбегінің ғылыми құндылығы

50. Қытайдың шетел өркениетін қабылдау принциптері

51. Дуньхуан қабырға сурет өнерінің құндылығы

52. Юань әулеті дәуірінде Қытайға батыстан әр түрлі діндердің таралуы

53. Қытайдың классикалық прозалары

54. ҚКП-ның социалистік мәдениет құру концепциясы

55. Қытайда теңіз картасын сызу өнерінің қалыптасуы

56. Қытайдың «Төрт қойма кітап» мәдени құндылығы

57. ҚХР-дың білім беру жүйесіне реформа жүргізуі (1978 ж кейінгі)

58. Қытайдың мұнара құрылысы сәулет өнері

59. ХХ ғ Батыс мәдениетінің Қытайға ықпалы

60. ҚХР-дың ғылыми-техника саласына жүргізген реформасы (1978 ж кейінгі)

61. Қытайда машинамен жібек тоқу техникасының дамуы

62. Қытайдың «Қызыл Сарай түсі» романының мәдени құндылығы

63. ҚХР-дың білім беру жүйесін реформалау идеясы (1920 ж)

64. Қытайдың полиграфия өнерінің Батысқа таралуы

65. Қытайдың «Мәдени революциясының» мәдениетке кері ықпалы

66. ҚХР-дың ғылыми-техника жүйесіне реформа жүргізуі (1975 кейінгі)

67. Қытайдың шетел мәдениетіне ұстаған позициясы (ХІХғ)

68. Қытайдың «Су бойында» атты романының мәдени құндылығы

69. ҚХР-дың театр мәдениет жүйесі

70. Орта ғасырда Қытайда өсімдіктану (ботаника) ғылымының дамуы

71. Қытайдың «Үш патшалық қиссасы» романының мәдениет құндылығы

72. ҚХР-дың Орта мектеп білім беру жүйесінің ерекшеліктері

73. Қытай Цинь империясының мәдениет саясаты

74. Чуньсю дәуіріндегі металлургия

75. Қытайдың ерте замандағы медицинасы.

76. Қытайдың иероглиф реформасы

77. Чжанго дәуірінде қоғамдық ой-сананың дамуы.

78. Қытайда тас ойма өнерінің дамуы.

79. Қытайдың ерте замандағы математика ғылымының қалыптасуы.

80. Қытайда физика ғылымының қалыптасуы.

81. Қытай модернизациясындағы өзгерістер мен «ашықтық». Қытай Коммунистік

82. Қытайдың ерте заманғы химия ғылымы.

83. Қытайда дәстүрлі инемен емдеу ғылымының қалыптасуы

84. Қытайда алғашқы шетел тілі мектебінің құрылуы.

85. Қытайдың ерте замандағы су құрылысы ғылымы.

86. ҚХР спорт мәдениеті

87. Қытайдың индустрия мәдениеті. Қытайдың индустрия мәдениет

88. Қытайдың аз санды ұлттар мәдениетіне ұстанымы.

89. ҚХР-ң Жоғарғы білім беру жүйесінің ерекшеліктері:

1. Мәдениеттің анықтамалары.

Мәдениет – (от латин. cultura, от корня colere – «өңдеу», немесе cultus – культ, қадірлеу) – даму процесіндегі жасаған немесе жасалынып жатқан адамның тіршілік әрекеті формаларының жалпы түсінігі.

Мәдениетке бірнеше бағыттарда анықтама беруге болады.

Мәдениет өркениет ретінде. «Мәдениеттің» өркениет ретіндегі қазіргі түсінігі Батыс Еуропада XIXғ аяғы мен XXғ басында қалыптаса бастады. Кейіннен бұл түсінік бір жағынан Еуропаның өзіндегі адамдардың түрлі топтарының арасындағы ерекшеліктерді, екінші жағынан бүкіл әлемдегі метрополиялар мен колониялар арасындағы ерекшеліктерді өзіне қоса бастады. Осыдан «мәдениет» түсінігін «өркениетке» эквивалент (балама) ретінде қарастыруға болады. Кейбір авторлар мәдениетке жай ғана «әлемдегі ойлап табылған және айтылған ең жақсы нәрселер» (Мэтью Арнольд) деп анықтама береді. Осыған байланысты мәдениет әлеуметтік даму мен қоғамдағы прогреспен тығыз байланысты. Мэтью Арнольдтың анықтамасы бойынша «... мәдениет бізге қатысты барша нәрселер туралы білім алу процестері нәтижесінде туатын үнемі жетілдірудің нәтижесі болып табылады, оны айтылған және ойлап табылған ең жақсы дүниелер құрайды.»

Мәдениет дүниетаным ретінде. Романтизм дәуірінде Германия ғалымдары, әсіресе бірнеше княздықтар негізінде елді біріктіруге бағытталған ұлттық қозғалыстарға және Австрия-Венгрия империясына қарсы ұлттық азшылық қозғалыстарына қызығушылар мәдениеттің «дүниетаным» ретіндегі түсінігін өмірге алып келді. Мұндай көзқарастар жүйесі бойынша әр түрлі және бір-бірімен салыстыруға келмейтін дүниетанымдар этникалық топтар арасындағы негізгі ерекшеліктер болып табылады. XIXғ аяғына қарай бұл түсінікті антропологтар кеңейте түсті. Клиффорд Гиртзтің анықтамасы бойынша адамның физиологиясы мен ойы алғашқы мәдени әрекеттері арқылы дами бастады. Бір-бірінен алшақ тұратын адам топтары түрлі мәдениеттерді жасайды, алайда олардың арасында белгілі бір алмасулар болады. Мәдениет үнемі өзгеріп отырады, ал адамдар оны өзгеруші сыртқы жағдайларға бейімделу арқылы үйреніп отыруына болады. Қазіргі таңда антропологтар мәдениетті тек қана биологиялық эволюцияның жемісі ретінде ғана емес, сонымен бірге адамның сыртқы әлемге бейімделуінің басты механизмі ретінде қарастырады.

Мәдениет жүріс-тұрыс, мінез-құлық нормалары ретінде. Бұл түсінік бойынша мәдениет үш нәрсені біріктіру арқылы түсіндіріледі.

Өмірлік құндылықтар. Өмірлік құндылықтар өмірдегі ең маңызды түсініктерді білдіреді және олар мәдениеттің негізі болып табылады.

Жүріс-тұрыс нормалары. Жүріс-тұрыс нормалары мораль және құлықтылық түсініктерінде көрініс тапқан. Олар адамдар түрлі жағдайларда өзін қалай ұстау керектігін көрсетеді.

Артефакттар (материалдық туындылар). Артефакттар немесе материалдық мәдениет туындылары алдыңғы екеуінің туындылары болып табылады.

Шығыс мәдениеті үш үлкен мәдени аймақтардан тұрады:

• Қытай мәдениетін негіз еткен Шығыс Азия

• Үнді мәдениетін негіз еткен Оңт Шығ Азия

• Араб ислам мәдениетін негіз еткен Батыс Азия