9. Бірінші реткі Апиын соғысынын себеп салдарына талдау жаса

Апиын соғысы бұл Ұлыбританиянын Цин империясына қарсы бағытталған соғысы еді . Сондағы Ұлыбританиялықтардын көздегені ол қытайдағы сауда мүдделерін қорғау еді.Сонымен қатар осы сауданы дамыту әсіресе Апиынды кенінен тарату . Ал мұндайға Цин империясынын теңіз саудасындағы тыйым салуы кедергі келтірді .

Жалпы әскери іс қимылдардын басталуына бірден бір себепкер болған Линь Цзэсюя еді . Ол 1839 жылы наурыз айында ағылшындықтар мен американдыктардан барлық апиынын тапсыруды талап еткен , ал олар бұдан бас тартқан кезде ол әскер күшімен шетелдіктердін аумағын қоршауға алдады. Нәтижесінде апиын сатушылар мен супертендат Чарльз Элиот 19 мың жәшік апиынды тапсыруға мәжбүр болады . Тәркіленген апиын Линь Цзэсюянын бұйрығымен жойылады. Мазақ көрген ағылшындықтар Макаоға қоныстанғаннан кеін , Линь Цзэсюй Гуанжоуда сауда мен айналысуға тек апиынды өткізуден бас тартамын деген қолхат жазғандарына ғана рұқсат беоді. Өткені бұған дейін ағылшындықтар ашық түрде Қытай занын елемей апиынды сатып келген еді. Жалпы Линь Цзэсю бірқатар ағылшын және американдық саудагерлерді құрыққа түсіріп соған орай сыртқы сауда саттықты қалпына келтіріп , Гуандун жағалауындағы апиынды қысқарта алды. Ең бірінші жетістіктер императордын басын айналдырдып, ол варварларды тизерлетіп 1839 жылдан бастап Қытайды барлық Агылшын Үнді саудагерлеріне жабық деп жырия етті. Сөйтіп нәтижесінде 1840 жылы Гуаньжоудағы британдык тауарлар мен кемелер толығымен жойылды.

Алайда осы соғыстын нәтижесінде Ұлыбритания женіске жетті сонын негізінде Нанкин келісіміне қол қойылды 1842 жылдын 29 тамызында . Яки осы келісімшарт бойынша Цин империясы 15 000 000 күміс лянын (21 000 000 доллар) контрибуция төлеу қажет еді . Сонымен қатар Гонконг аралын Ұлыбританияға беріп және де қытай порттарын агылшындықтардың сауда жасауына ашу еді.Сөйтіп ағылшындықтар апиыннан мол табысқа ие болды.

Апиын соғысы бұл Ұлыбританиянын Цин империясына қарсы бағытталған соғысы еді . Сондағы Ұлыбританиялықтардын көздегені ол қытайдағы сауда мүдделерін қорғау еді.Сонымен қатар осы сауданы дамыту әсіресе Апиынды кенінен тарату . Ал мұндайға Цин империясынын теңіз саудасындағы тыйым салуы кедергі келтірді .

Жалпы әскери іс қимылдардын басталуына бірден бір себепкер болған Линь Цзэсюя еді . Ол 1839 жылы наурыз айында ағылшындықтар мен американдыктардан барлық апиынын тапсыруды талап еткен , ал олар бұдан бас тартқан кезде ол әскер күшімен шетелдіктердін аумағын қоршауға алдады. Нәтижесінде апиын сатушылар мен супертендат Чарльз Элиот 19 мың жәшік апиынды тапсыруға мәжбүр болады . Тәркіленген апиын Линь Цзэсюянын бұйрығымен жойылады. Мазақ көрген ағылшындықтар Макаоға қоныстанғаннан кеін , Линь Цзэсюй Гуанжоуда сауда мен айналысуға тек апиынды өткізуден бас тартамын деген қолхат жазғандарына ғана рұқсат беоді. Өткені бұған дейін ағылшындықтар ашық түрде Қытай занын елемей апиынды сатып келген еді. Жалпы Линь Цзэсю бірқатар ағылшын және американдық саудагерлерді құрыққа түсіріп соған орай сыртқы сауда саттықты қалпына келтіріп , Гуандун жағалауындағы апиынды қысқарта алды. Ең бірінші жетістіктер императордын басын айналдырдып, ол варварларды тизерлетіп 1839 жылдан бастап Қытайды барлық Агылшын Үнді саудагерлеріне жабық деп жырия етті. Сөйтіп нәтижесінде 1840 жылы Гуаньжоудағы британдык тауарлар мен кемелер толығымен жойылды.

Алайда осы соғыстын нәтижесінде Ұлыбритания женіске жетті сонын негізінде Нанкин келісіміне қол қойылды 1842 жылдын 29 тамызында . Яки осы келісімшарт бойынша Цин империясы 15 000 000 күміс лянын (21 000 000 доллар) контрибуция төлеу қажет еді . Сонымен қатар Гонконг аралын Ұлыбританияға беріп және де қытай порттарын агылшындықтардың сауда жасауына ашу еді.Сөйтіп ағылшындықтар апиыннан мол табысқа ие болды.

10. Екінші реткі Апиын соғысынын себеп салдарына салыстырмалы талдау жаса

Екінші апиын соғысы Ұлыбритания мен Франциянын Цин империясы мен соғысы 1856 жылдан 1860 жылға дейн болған . Жалпы 1851 мен 1864 жылдар аралығында Цин империясында азаматтық соғыс жүріп жатқан еді . Бірінші апиын соғысындағы Маньчжур империясынын әлсіреуі осы елдін тарихындағы қиын қыстау кезен еді . Цин империясынын территориясында Тайпин мемлекеті құрылады және осы құрылған мемлекетпен Цин империясы үздіксіз күрестер жүргізеді. Тайпин көтерілісі кезінде бастапқыда Ұлыбритания , Франция , АҚШ бейтараптық танытты . Алайда шын мәнінде 1854 жылы оларазаматтық соғысты өз мүдделерінде қолданбақшы еді. Яки АҚШ , Франция ,Ұлыбританиянын дипломатиялық өкілдері маньчжур императорынан 1842-1844 жылғы келісімдерді қайта қабылдауды талап етті. Осылаша олай өздерінін Қытайдағы сауда саттыққа еш шектеусіз қытай аумағында сатуына , өздеріні тұрақты елшілерін Қытайға кіргізуіне , және де ресми түрде апиын сатуға деген талаптарын алға тартты . Алайда мұндай талаптардан Цин империясы бас тартты , бірак бұл ашық конфликтка алып келмеді өткені бұл кезде Ұлыбритания әскері Ресей мен Персия және Үндістан мен соғысқан жайы бар еді.

Жалпы соғыстын нәтижесіне үнілетін болсақ 1860 жылы 24 – 25 қазан арлығында Пекин келісімшартына қол қойылды , осы келісімшартқа сай Цин империясы Ұлыбритания мен Францияға 8 миллион лян контрибуция төлеуге келісті сонымен қатар Тяньцзинді шетелдік саудагерлер үшін ашуға ал жұмыс қолы ретінде қытайлықтарды қолдануға яғни Ұлыбритания мен Франция колонияларында өз келісім берді. Осы сәттен бастап Ұлыбританияға Цзюлундык жартылай аралдын оңтүстік жағы өткен еді.