
- •1 Электр динамикасының негізгі заңдары. Материалды теңдеулер.
- •6 Толқындардың поляризациялауы. Толқындардың поляризациялауының жеке жағдайлары.
- •7. Эмп векторлары үшін шекті шарттар. Нормалды құраушылар.Тангесалды шарттар.
- •8. Шекті шарттардың толық жүйесі:
- •10 Қабаттар жүйесінен шағылысу. Жеке жағдайлар.
- •12. Электр магнитті өрістің көлденең құраушылары арасындағы байланыс. Тікбұрышты металлдан жасалған толқын өткізгіш.
- •13 Нmn типті толқынның эмп құрылысы. Толқын өткізгіштегі толқын ені, толқынды көлденең.
- •14 Екі ортаның бөліну шегіне жазық электр магнитті толқындардың түсуі.
- •15 Тікбұрышты толқын өткізгіштегі беткі токтар.
- •1 Домалақ толқын өткізгіштегі толқындар диаграммасы. Домалақ толқын өткізгішіндегі тасымалданатын қуат.
- •3 Металлдан жасалған домалақ толқын өткізгіш, н11 типті толқын. Бессель теңдеуі. M и n индекстерінің физикалық мәні.
- •4. Коаксиалды толқын өткізгіш. Коаксиалды толқын өткізгішіндегі толқындардың жоғары типтері. Коаксиалды толқын өткізгішті қолдану ерекшеліктері.
- •5. Тасымалдаудың линиялары. Квази т-типті толқын.
- •6. Диэлектрлі толқын өткізгіштер. Диэлектрлі толқын өткізгіштердің сипаттамасы.
- •7. Электр магнитті энергияны тасымалдау линияларындағы шығындар.
- •8.Тікбұрышты толқын өткізгішіндегі сыртқы токтар. Тікбұрышты және цилиндрлі толқын өткізгіштеріндегі өшу.
- •9. Тікбұрышты толқын өткізгіштегі толқындар типтерінің диаграммасы. Н10 толқыны. Тікбұрышты толқын өткізгіштегі тасымалданатын қуат.
- •10. Коаксиалды толқын өткізгішіндегі өшу. Жолақ линиясындағы өшу.
- •11 Ақырғы ұзындық линияларындағы электр магниттік толқындардың таралуы. Ақырғы ұзындық линиясының пәк.
- •12 Электр магнитті тербелістердің қоздырылуы. Электр магнитті тербелістердің қоздыру құрылғыларына қойылатын негізгі талаптар. Токты жиектеме. Байланыс тесіктері.
- •15 Диэлектрикті толқынды өткізгіштер ретінде талшықты-оптикалық жарық өткізгіш. Жарық өткізгіштердің негізгі сипаттамалары және оларды қолдану ерекшеліктері.
8.Тікбұрышты толқын өткізгішіндегі сыртқы токтар. Тікбұрышты және цилиндрлі толқын өткізгіштеріндегі өшу.
Толқынжол қабырғалары өте жақсы өткізгіштіктен жасалған деп.
8.1 сурет - Тік бұрышты металлдық толқынжол
Толқынжолдың ішінде ауа бар.
Тік бүрышты толқынжолда z осі бойымен келесі қүраушылар ығыса алады:
Мұндағы
m, n - қайсы бір бүтін оң сандар, нольге тең емес, толқындардың индексі деп аталады.
х
және
у
осьтері
бойымен
толқынжолдың
ішінде
пайда
болатын
m және
n сандары
физикалық
түрде
жарты
толқындардың
санын
көрсетеді.
Толқынжолда
бөлек,
әр
түрлі
көлемді
типті
толқындар
болуы
мүмкін.
Е типті күрделірек толқын үшін өрістің суретін толқын индексінің мәні қанша болса, сонша рет қайталау керек.
Бойлық толқындық сан толқынның фаза коэффиценті мен көлденең толқыңдық санмен байланысты:
Толқынның өте қиын жағдайдағы жиілік
Генератор толкын ұзындығының λо, толқынжолдағы толқын ұзындығының
λо және толқынның өте қиын жагдайдағы үзындығының λкр арасындағы байланысты мына түрде көрсетуге болады:
тәуелділігін
толқынжолдың
дисперсиялық
сипаттамасы
деп
атайды:
Толқынжолдағы толқынның фазалық жылдамдығы:
Толқынжолдағы толқынның топтық жылдамдығы
9. Тікбұрышты толқын өткізгіштегі толқындар типтерінің диаграммасы. Н10 толқыны. Тікбұрышты толқын өткізгіштегі тасымалданатын қуат.
Толқындар типтерінің диаграммасы.
Толқынның
өте қиын жағдайдағы шындығы толқынжолдың
мөлшеріне байланысты формуламен
анықтайды:
,
,
,
деп
eсептесек, онда
осы есептеулердің негізінде толқындар
типтерінің диаграммасын саламыз.
1-сурет - Толқындар типтерінің диаграммасы
болғанда
толқындар
типтерінің
таралуы
болмайды
(тоқтату
облысы).
болғанда
Н10 негізгі типті толқын ғана тарала
алады. (бір толқындық облысы).
болғанда
Н10,
"Н01
Н20
толқындары тарала алады. Егер
болса, онда оларға Е11,
H11
толқындары қосылады (көп толқындық облысы).
Әрбір
белгілі жағдайда толқынжолда бір типті
толқынды ғана қоздыруға болады. Мысалы,
болсын. Толқынжолдың бойымен Н10,
Н01
толқындары тарала алады. 2 - суретте
толқындар қозуының екі амалы көрсетілген.
Істікті антеннаның көмегімен толқындардың қозуы
а) Н10 - толқынньщ қозуы;
б) Н01 - толқынның қозуы.
Бірінші амалда істік Н10 толқын Е векторына параллель және
Н 10 толқын Е векторына перпендикуляр. Мұндай амалды толқынжодда тек Н10 толқыны ғана тарайтын болады. Екінші амалда бәрі де керісінше.
Н10 толқынның толқынжол бойымен алып баратын қуаты
Толқынжолдың электрлік беріктілігі.
Егер
ауа
үшін
Етах
> Епр.б.
тесіп
өту
мәні
болса,
онда
толқынжолдың
ішінде
ауа
электрлік
көпжағдайда
тесіп
өтуі
пайда
болады.
Ауа
үшін
Жасқын
өткізгіштің
жұмыс
істеу
диапазонның
орта
жиілігінде
деп
есептеп,
толқынжолдың
бойымен
берілетін
меншікті
қуатты
алуға
болады:
Толқынның құраушыларын Emax арқылы өрнектесек ыңғайлы:
Активті қуаттың тығыздығы
Реактивті қуаттың тығыздығы
векторында
бір ғана проекция болады, сондықтан да
қайсыбір толқынжолдың көлденең қимасының нүктесінде сызықты поляризацияланады
магниттік
векторда жалпы жағдайда эллитік
поляризациясы болады. Х1
және х2
нүктелерінде
кесіндіде
Хі және x2 нүктелерінде Hx және Hz - формулалар арқылы теңестірсек, аламыз:
Бұл нүктелерде Нх векторы сол және оң айналуымен шеңбер
бойымен поляризацияланады.
Сандық
түрде
толқынжолдың
қабырғаларында
үстіңгі
қабаттық
толқын
тығыздығы
ауа-қабырға
шекарасындағы
қуат
ағынының
кернеулігіне
тең
болады
және
үстіңгі
қабаттық
тығыздығы
магнит
өрісінің
кернеулігіне
нормалды
бағытталған.
Үстінгі
қабаттық
тоқ
тығыздық
векторлары
Н10 типті толқынымен тік бұрышты толқынжолдың қабырғаларыңда үстінгі қабатгық тоқ тығыздык векгорларының жіктелуі
Толқынжолдағы саңылау деп ұзындығы енінен біршама үлкен тік бұрышты тесікті айтады. Саңылауларды электромагниттік энергияны енгізу немесе шығару үшін қолданылады. Егер саңылау ұзын жағымен үстінгі қабаттық тоқтың сызығымен қиылысса, онда саңылаудың қабырғаларында зарядтар пайда болады және осындай саңылау қоршаған кеңістікке электромагниттік энергия сәулесін жібереді. Егер үстіңгі қабаттық тоқтар тар жолмен қиылысса, онда энергияның сәулеленуі онша көп болмайды. Осындай саңылауды сәулеленбейтін дейді.
Толқынжолдың сипаттамалық кедергісі.
Н - толқыны үшін
H10 толқыны бар тік бұрышты толқынжол үшін өшу:
Δпог
Тік бұрышты толқынжолдардың қолдану негіздері.
Қуыстық металлдық толкынжолдарда 50 см-ден 1 мм дейінгі толқындар ұзындығының диапазонында қолданылады. Көбінесе Н10 -типті толқындарды қодданады.