1) Төлем шлюзі не екенін түсіндіріп, келесі сұрақтарға жауап беріңіз:

A) Электронды төлемге қатысушылар:

Электронды төлемдер, басқалар сияқты, төлем берушілер және төлем алушылардан құралады. Төлемдердің міндеті, ақша соммасын төлеушіден төлем алушыға ауыстыру. Электрондық жүйеде мұндай аударма электрондық төлемнің протоколымен жүреді.

Банктер төлемдік протоколда екі рөлді орындайды:Эмитент(сатып алушымен әрекеттесу) және эквайрер(сатушымен әрекеттесу).Сонымен қатар,төлемдік жүйеде пайда болған таластардың шешілуіне арбитр қажет.

Кредиттік карточка көмегімен интернет арқылы төлемдер жүргізуге қатысушылар:

1. Сатып алушы

2. Сатып алушының банкі(банк-эмитент)-сатып алушы үшін кредиттік картаны шығарған финанстік құрылым.

3. Сатушы

4. Сатушы банкі(банк-эквайер)-сатушының операциясымен қызмет көрсету.

5. Интернеттің төлемдік жүйесі.Басқа қатысушылардың арасындағы дәнекер болатын электрондық компоненттер.

6. Дәстүрлі карточкалық төлемді жүйе.

7. Төлемді жүйенің процессигтік орталығы.

8. Төлем жүйесінің есептік банкі.

Төлем шлюзінің бизнес-архитектурасының схемасы:

В) Төлем шлюзі – интернеттегі төлемдерді қабылдау процессін автоматтандыратын программалық ж/е аппараттық жабдық/ жиынтығы.

Төлем шлюзі халыққа қызмет көрсетуде қолайлылықты, электрондық есепті жүргізу арқылы жедел есептілікпен; төлемдерді қабылдаудың қолайлы, айқын механизмімен, төлемді жүргізу уақытын ж/е жеке тұлға/дың үстеме шығын/ын елеулі қысқартуды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Төлем шлюзінің элемент/і:

- төлем формасы,

- төлем парағы,

- төлем статус парағы,

- төлем нәтижесінің парағы.

Мысалы, PayPal, Web-Money, SMSCOIN.

С) Төлем шлюзінің қызметінде 3D-Secure маңызды рөл атқарады. Себебі, төлем шлюзі интернет-төлем/ді жүзеге асырса, 3D-Secure интернет-төлем/дің қауіпсіздігіне жауапты.

3D-Secure – кредиттік ж/е дебеттік карта/ды онлайн қолданғанда қолданушы екіфакторлы аутентификациялау XML-пртокол болып табылады.

3D-Secure моделі 3 домен негізінде жүзеге асырылған:

Эмитент домені – карта иегері ж/е картаны шығаратын Банк.

Эквайер домені – банк-эквайер ж/е оның қасиет/і (онлайн-саудагер/).

Әрекет-жасау домені – аталған 2 доменнің арасындағы транзакцияны жүзеге асыруды қамтамасыз етеді. Желі ж/е карта ассоциация/ының жиынтығы.

2) Е-бизнестегі құқықытық-нормативтік құжаттардың маңыздылығын және іс-жүзіндегі қызметіне баға беру үшін келесі сұрақтарға жауап беріңіз:

A) Электрондық коммерция электронды формада жасалған келісімдер заңдық мағынада барлық қатынастырды қамтиды.

Электрондық коммерцияда құқықытық-нормативтік құжаттарды қолдану ғаламдық ж/е ашық сауданың дамуына жол ашады. Яғни E-бизнес архитектурасына қойылатын талап/дың ішіндегі Scalability-масштабтау ж/е Extensibility-кеңейу мүмкіндігі талаптарын орындауға септігін тигізеді.

Бизнестік және мемлекеттік ынтымақтастықты құру үшін Заңда ережелер мен әдістерді жеңілдету және заңнамаға унификация жасау қажет.

Құқықытық-нормативтік құжаттарда E-бизнес архитектурасына қойылатын талаптардың ішіндегі Flexibility — икемділік талабы орындалып отыр. Яғни жүйе саладағы ж/е замануи технологияларға жылдам бейімделуі тиіс. ҚР Заңнамасындағы «Төлемдер және ақша аударымы» бөлімінде ҚР-дағы Жеке Кәсіпкершілік не Заңды тұлға өзінің қызметін (не құралын) белгілі бір жерде жүзеге асыратын кезде, төлемдерді қабылдауды төлем карточкаларының көмегімен жүзеге асыру қабылданған.

«ҚР-да төлем жүргізу және ақша аудару барысында электронды құжаттармен айырбас ережесі» ҚР–ң Ұлттық Банкінің басқармасымен тағайындалған. Ереже ақшаны электронды түрде аударғанда, нұсқауларды ұсынғанда талаптар тағайындайды, ақшаны электронды түрде аударғанда хабарлама ретінде жөнелту.

В) Көпшілік оферта дегеніміз келісімнің барлық шарттарын қамтитын, ұсыныс жасайтын жақтың еркіндігі қарастырылытын, екі жақтың ұсынған ұсыныстары негізінде келісімге отыру.

Келесі үш негізгі кезеңде көпшілік оферта құрылады:

1)Барлығына құжатта жақ/дың келісім құру ниеті көрсетілгені түсінікті болуы к/к.

2)Келісімді құру ұсынысы оның барлық байыпты шарттарын қамтиды.

3)Ұсынатын жақ (оферант) кез-келген жақпен осы келісімді құруға дайын, тек ұсынысты қабылдаса болғаны.

Көпшілік офертаның преамбуласы

1)Терминдер және анықтамалар

2)Келісім пәні

3) Құқық және келісім жақтарының міндеттері

4)Жұмыстың алып-берілуінің тәртібі

5)Жақтардың жауапкершілігі және кепілдігі

6)Офертаның акцепті және келісім бітімі

7)Мерзімі және офертаның өзгерісі

8)Келісім мерзімі,өзгерісі және келісімнің бұзылуы

9)Басқа да шарттар

С) Акцепт (лат. Acceptus-қабылданған) – Оферта жолданған жақтың оны қабылдағандығы туралы жауабы. Акцепт келісімшарт жасау туралы контрагенттің ұсынысын қабылдауға келіскендікті білдіреді. ҚР-сының Азаматтық Кодексіне сәйкес акцепт толық әрі бұлтарыссыз болуы тиіс. Егер заңда, өзге құқықтық актілерде немесе офертаның өзінде басқадай көзделмесе, белгіленген мерзім ішінде офертаны алған адамның онда көрсетілген келісімшарт шарттарын орындау (тауарларды түсіріп алу, қызмет көрсету, жұмыстарды атқару, ақша төлеу тағы басқа) жөніндегі іс-әрекеті акцепт болып саналады. Егер офертаны жолдаған адамға акцептті кері қайтарып алу туралы хабарлама акцептен бұрын не онымен бір мезгілде келсе, онда акцепт алынбаған болып есептеледі. Офертада ұсынылғаннан өзгеше шарттармен келісімшарт жасауға келісім туралы жауап қайтару акцепт болып табылмайды. Мұндай жауап акцепттен бас тарту және сонымен қатар жаңа оферта ретінде танылады. Акцептті жолдау мен қабылдаудың құқықтық реттері мен тәртіптері.

1. Төлеушінің аударым векселі бойынша сол вексельді онда көрсетілген мерзімде төлеуге міндеттеме алуы;

2. Аударым вексельде көрсетілген соманың төленетініне банктің кепілдеме беруге келісімі.

Төленуге тиіс соманы төлеуге келісім берген заңды немесе жеке тұлғаны акцептант (лат. acceptans, қабылдаушы) деп атайды. Оның келісімі вексельге “акцептелді” деп жазып, қол қоюмен айғақталады.

Сайтта/интернет-дүкенде регистрация/тіркелу жасау;

Регистрация/тіркелу формасын толтыру;

Тапсырысты толтыру т.б Аксепт болып табылады.