13) А. Қай қалада қанша клиент тіркелгенін көрсететін sql-скрипт жазыңыз.

CITY,COUNT(CLIET_ID)from clients group by CITY

НЕМЕСЕ төмендегідей

Select count (client _id),city

From CLIENTS

GROUP BY city

В. CITY атрибуты текст форматында сақталған және тіркелу парағында textboх объектісі арқылы енгізіледі. Мәліметтерді өңдегенде қандай қиындықтар пайда болуы мүмкін?   

СITY атрибуты текст ретінде енгізгенде бірдей атрибуттар әртүрлі жазылып,кейін СITY кестесін өңдегенде мәліметтер тұтастығы бойынша қиындық туады.

Мысалы: Нью-Йорк қаласы [ь]-пен Нью-Йорк немесе Ню-Йорк деп жазылуы мүмкін. Осындай қателіктерге тап болуыңыз мүмкін.

CapsLk қосылып қалуы, Орысша әріптерді қабылдамауы, бас әріп пен кіші әріптің айырмашылығының әсерінен.

C. Мәліметтер қорында Онлайн дүкенінде мәліметтер тұтастығын (дұрыстығын) қамтамасыз ететіндегідей қандай ұсыныстар бере аласыздар? Онлайн дүкеннің тіркелу формасына қандай өзгерістер енгізу қажет.

Тауар категориялары бөлек сақталуы қажет, DropDownList интерфейсі тауар категориялары арқылы таңдау енгізіледі.

Мәліметтер қорында ақпараттар нақты әрі түсінікті болу үшін атрибуттар дұрыс анықталуы керек. Атрибуттар мағынасына қарай топтарға жіктеу.

14) А. Sql тілінде кез келген 3 агрегация функциясын көрсетіңіз?

MIN, MAX, SUM и AVG COUNT, STDEV и VAR.

Count (…)

Sum (…)

AVG (ариф.ортасы)

Max

B. Сұратулар және суб-сұратулар дегеніміз не? Олар не үшін керек?

Мәліметтер қорымен жұмыс жасағандағы ең маңызды операциялардың бірі ол мәліметтер қорындағы ақпараттарды таңдау немесе сұрыптап шығару. Сұратулар- бұл деректерді талдау, таңдау, іріктеу және өзгерту құралы. Сұрату көмегімен бірнеше кестелердегі деректерді көруге, талдауға және өзгертуге болады. Сонымен қатар сұратуларды пішіндер мен есеп берулерге (отчеты) арналған деректер көзі ретінде қолданылады. Бұл үшін біз сұратулар қолданамыз. Сұратулардың бірнеше түрі бар және олар аталуларына байланысты әр түрлі қызметтер атқарады: қорда бар мәліметтерді өзгерту немесе жаңадан жазу сұратулары, қордағы барлық мәлімметтерді шығару сұратуы, жаңа мәлімет енгізу сұратуы, мәліметтерді өшіру сұратуы, т.б. Суб сұратулар ол сұратудың ішіндегі сұратулар болып табылады. Олар әдетте WHERE конструкциясы ішінде жазылады. Суб сұраныстар сұраныспен толық жауап алына алмайтын жағдайда қолданылады.

С. Онлайн дүкеніне клиенттер саны бойынша қай қалада көп тіркелгендігін көрсететін SQL-скриптжазыңыз? 

SELECT CITY,QTY FROM

(SELECT CITY,COUNT(CLIENT_ID) QTY FROM

CLIENTS GROUP BY CITY)

ORDER BY QTY DESCORDER BY QTY DESC немесе

SELECT CITY,Q

FROM

(SELECT COUNT(CLIENT_ID) Q, CITY

FROM CLIENTS

GROUP BY CITY) CITY_C

ORDER BY Q DESC

15) А. Мәліметтердің тұтастығы (дұрыстығы) және валидациясы дегеніміз не? Бұл ұғымдар клиенттердің тіркелу формасын жобалауда қалай өзара байланысып және жүзеге асады? Клиенттер тіркелген кезде мәліметтердің тұтастығы (дұрыстығы) қамтамасыз етілетіндей қандай тексерулер бар? Кез-келген 3 атрибут мысалын келтіріңіз.

Мәліметтердің МҚ-да сақталу процедурасы 2 принципі бар: - мәліметтердің тұтастығы және қайшылықсыздығы;- мәліметтердің минималды артықтығы, яғни кез келген мәлімет элементі бір түрде ғана сақталуы.ORDERS BY - ұлғаю бойынша сұрыптау ASC DESC - кему бойынша сұрыптау.GROUP BY - топтау операторы.келесідей мәндерді табуға көмектеседі-MAX,MIN,AVG. WHERE – фильтрация операторы.

Мәліметтердің тұтастығы. Егер екі кесте арасында (автоматты түрде немесе қолдан) байланыс орнатылса, екі кестенің мәліметтерін біріктіруге болады. Кейде осы жеткілікті (мысалы, қарапайым телефон аныктамалығын енгізгенде), алайда маңызды мәліметтер базасын құрғанда әр түрлі кестелерге кіргізілетін, байланысқан мәліметтерді бақылаудың қосымша құралдары жөнінде ойлауға тура келеді. Мәселен, Тапсырыстар кестесін құрғанда жоқ клиенттер немесе өнімдер туралы мәліметтерді бұл кестеге кездейсоқ енгізуге жол беруге болмайды, өнімге және т.б. тапсырыс беретін клиенттер туралы жазбалардан сөздіктерді жоюға болмайды. Байланысқан екі кестелер арасындағы мәліметтердің сәйкес үйлесімін қамтамасыз ететін механизм былай аталады: Мәліметтердің тұтастығын қолдау мәліметтердің тұтастығын қамтамасыз ету үшін, екі кесте арасындағы байланысты орнатканда, тұтастық шарттарын қамтамасыз ету жалаушасын белсенді ету керек. Мәліметтердің тұтастығын қамтамасыз ету жалаушасын енгізу бір кестеден жазбаларды жою жағдайларынан қорғануға мүмкіндік береді, олармен байланысқан басқа кестелердің мәліметтері байланыссыз қалады.

Валидация тек сандардан тұрады.Валидация бастапқы енгізілген мәліметтің соңғысымен сәйкестігін тексеруді білдіреді. Бұл ұғымдардың айырмашылығы – мәл-і тұтастығы, мысалға тіркелу кезінде ақпаратты енгізгенде, сиволдар-ң дұрыс жазылуын(латын н/е кириллица, бас н/е кіші әріп) сұрауы мүмкін н/е телефон нөмірі 11 саннан тұруын н/е почтаны енгізгенде @ болуын талап етеді. Ал мәл-ң валидациясы деген мысалға парольді енгізгенде оны қайта қайталап енгізуді сұрайды, яғни бастапқыда енгізілген пароль мен 2-шісін тексереді. Сәйкес келмесе, қате шығарып береді.

B. Телефон номерлерін енгізгенде қандай тексеріс жүргізілуі мүмкін.

Телефон нөмірін енгізгенде +7 коды арқылы қандай ел және қала екені тексеріледі.

С. Алматы (ALMATY) қаласының тұрғындарының санын шығаратын  SQL-скрипт жазыңыз

SELECT COUNT (CLIENT_ID)

FROM CLIENTS

WHERE CITY=’ALMATY’