Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
etnologia_tolyk.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
158.24 Кб
Скачать

65. Оңтүстік Шығыс Азия халықтарының тарихи-мәдени ерекшеліктерін талдаңыз

. Оңтүстік Шығыс Азияға Үндіқытай түбегі және Малай архипелагының -Үлкен және кіші Зонд, Малакка және Филиппин аралдарын қамтиды. Үндіқытайға: Бирма, Тайланд, Лаос, КАМБОДЖА, Вьетнам, Малайя, Сингапур елдері, Малай архипелагында Индонезия, Сараван, Сабах, Бруней, Шығыс Тимор, Филиппин орналасқан. Оңтүстік Шығыс Азияға Индонезия республикасының бір бөлігін құраған жаңа Гвинея аралдарының батысы да кіреді. Географиялық жағынан алғанда бұлардың барлығы Мұхитқа кіреді. Қарастырылыпы отырған аймақтың көлемі 4,5 млн, кв. км., халықтың басым көпшілігі ірі өзендердің жағалауы мен теңіз жағалауындағы кейбір аймақтарда орналасқан. Олар Ираведи, Менома, Меконга және Хонгха өзендерінің жағалауында, Үндіқытай араладарының жағалауында халықтың жартысынан астамы мекендейді. ОША халықтарының құрамын екіге бөлуге болады. Біріншісі- Үндіқытай аралдары әртүрлі тілдік семья мен топтарға жататын көпсанды халықтар. Үндіқытайдағы этникалық құрамының әртүрлілігі ерте кезден ақ солтүстіктен ағылған миграциямен байланысты. Екіншісі- ОША таулы және жазық аймақтарында тұратын халықтар. Қарастырылып отырған аймақтардағы вьетнам, сиам, бирма, кхмер, малай, яван, сунды, висайя, тагалы және басқалары жазықта тұрады. Тауда әртүрлі аз санды халықтар тұрады. Олар әлі де рулық-тайпалық қатынастағы этникалық даму үстінде. Вьетнам халықтары. Вьетнам Үндіқытай аралының шығыс бөлігіне орналасқан. Оның 15% жерін алып, 329,6 мың кв.км. жерді құрайды. Солтүстігі Қытаймен, батысында Лаос, Камбоджамен, оңтүстігі және шығысында Оңтүстік Қытай теңізімен шектеседі. Халқы 40 млн. Этнографиялық әдебиеттерде оларды «кинь« дейді, Бұл термин қытай сөзінен шыққан (цзинь) астаналық, қалалық деген мағынаны білдіреді. Қазір «вьет« деген термин көбірек пайдаланылады. «В« көпұлтты мемлекет. Олардың ұлт болып қалыптасуы Х1Х ғ. 11 жартысына жатады. Вьеттердің ірі халықтарыныа : тай, мео, ман, т.б. және басқа аз санды халықтар да жатады. Мұнан басқа таулы жерлерде тұратын лиха, тайпонг, момби, данлай, выон, куайтям халықтары бар., оларды таулы вьеттер деп атаса да болады. Бұл жерде 60-қа жуық халықтар мекендейді. Олар қытай-тибет, мон-кхмер және малай-полинезия тілдік семьяларға жатады. Қазіргі Вьеттердің негізгі халықтары вьеттердің ата-бабалары бұл жерлерге негұрлым солтүстік аймақтардан б.э.д. 1 мың жылдың өзінде келген. Б.э.д. 1 ғасырдың ортасына қарай қытай жаулап алушыларына жүргізген қиян-кескі күресте вьеттердің этникалық сана сезімі мықтап өсті. Қытаймен Вьетнам соғысы кезінде көптеген мәдени қатынастар алмасты. Х ғасырда вьеттерде орталықтанған феодалдық мемлекет қалыптасты. Соның нәтижесінде жоғарыда айтылған халықтар негізінде В-ң қазіргі халықтары келіп қалыптасты.

66. Қазақ халқының отбасы және отбасылық қатынастары мәселелерін саралаңыз

Қазақ әйелдері тек тағдырының ғана қожасы болумен шектелмей, қоғамдық Отбасы басында әйелдердің тұратындығы олардың күйеулері өлген соң балаларының Егер отбасы қорының көпшілігі әке табысынан тұрып, әке әлі Ауылдық жерлерде әлі де болса үй шаруасын істеуге байланысты Үй шауасындағы әйел еңбегін жеңілдететін көптеген жаңалықтар ауыл өміріне Қазіргі күні ауылдық жерлерде салынып жатқан үйлердің көбеюі мен Осы күні үй шаруасына еркектер де араласады. Қоғамдық жұмыстан Сөйтіп, жаңа тіпті қазақ отбасында қарым-қатынастың қалыптасуы, ең алдымен, Қазақ қауымында ежелден бері қалыптасып келген жақсы дәстүр – Қазіргі амбулатория және әйелдер босанатын орындар бар. Сондықтан екіқабат Перзентханадан шығысымен жас баланы шомылдыруды тәжірибелі енелердің бірі немесе Ауылдық жерлерде негізінен жас баланы қазақ бесігіне салады. Бұған Баланың туылғанына 7-9 күн толысымен бесікке салу, отпен аластау, Емшектегі жас баланы бағу түгелдей ананың үлесіне тиеді. Егер Қазіргі күнде ауылдық жердегі қазақ отбасындағы бала тәбиесінде балалар Некелесу түрлері, әдет-ғұрыптар  Отбасы және неке туралы заңға байланысты қазіргі жастар арасындағы Неке құратын екі жас әке-шешесімен, жақын туыстарымен ақылдасып, олардың Содан соң жігіт жағынан келген құдалар рахметін айтып, «үкі Құдалық келісімі аяқталғаннан кейінгі міндетті түрде орындалатын ғұрып – Қоржын той өткен соң, екі жақ та үйлену тойына Ең алдымен екі жақ та өздерінің туысқандарын шақырып ақылдасады, Тойдың ең алғашқы күні ауыл үлкендері шақырылады. Кемпірлер тойға Әдетте, тойға шақырылған адамдар, зиялылар және жастар бірігіп той Қызды аттандырарда қызға берілетін жасауды құдаларға көрсетіп, көрімдік алады. Осы күні ұзатылатын қыздардың аттанар алдында сыңсу, қоштасу деген Келін көші күйеу үйіне келгенде, оны үлкенді-кішілі әйел, еркек, Келін түсіру тойы аяқталған соң қызды ертіп келген құдалар Қазақстанның қай өңірінде болмасын, неке қиюдың тағы бір жолы Жоғарғы оқу орнында оқып жүрген жастардың үйлену тәртібі тіпті Кейінгі 20-30 жылдың ішінде отбасын құрған қазақ жастарының арасында Ауылдық жерлерде қазақ жұртшылығы арсында әйел тастау не күйеуінен Қазір Қазақстан жерінде жүзден аса ұлттар тұрады. Дұрыс, ұлт Алайда, қазіргі қазақ отбасыларында көптеген көне әдет-ғұрыптар осы күнге Қазақ халқы жеті атаға толмай қыз алыспайтын. Дәл осы Кеңес өкіметі орнағаннан кейінгі әйел теңдігіне байланысты шыққан декреттердің Сөйтіп, қазіргі қазақ отбасында, халықтың материалдық және рухани мәдениетінде Пайдаланылған әдебиеттер 

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]