Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
etnologia_tolyk.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
158.24 Кб
Скачать

30.Этнологиядағы Американдық мектептің негізгі қағидаларын талдаңыз.

19 ғасырдың 90 – жылдарына дейін АҚШ та этнология ғылымы эволюциялық даму бағытында жүрргізілді. 19 ғ.да АҚШ та этнологияның жаңа бағыты дамуы басталды. Оның негізін салушы қоғам қайраткері Франц Боас (1858-1942) бастапқыда ол мектеп негізін салушының құрметіне Боас мектебі деп аталды, бірақ оның ресми атауф американдық тарихи этнология мектебі болды. Бұл мектептің қалыптасуы этнология ғылым саласында жаңа зерттеулерге халықтар менұлттардың негізін тереңірек білуге жол ашты. Боас алдындағы барлық жұмыс жасап жатқан этнология мектептері мен зерттеу орталықтарын соның ішінде эволюциянизм диффузианизм, функционолизмды толық жеткілікті зерттелмеген деп теріске шығарды. Себебі олардың құрамында жалған ақпараттар көп болып олар жалған нәтиже шығарды. Боас әр халықтың негізін зертей отырып тарихи дәстүрімен мәдениетімен қоса зерттелу қажеттілігін айтты. Осыған орай АҚШ та Боастың мәртебесі өте биік болды оның артынан ізін жалғастырушылар да көп болды. Соның ішінде К. Уисслер, А Гольденвейзер. Р. Лоуи Л Уайт болды. Сонымен қатар этнология ғылымдарына жаңаша дамуына үлес қосқан Альфред Кербер болды. Американдық мектептің пайымдауынша этнология нақты әр халықтың жекелей тілін, мәдениетін антропологиялық типін қарастыру тиіс. Әр елдің мәдениеттердің өзара қарым- қатынасы жаңа мәдениеттіің дамуына бастау болады ол сол географиялық аудандағы мәдени жүйенің дамуына өз ықпалын тигізеді Американдық мектептің зерттеуі әр түрлі мәдениеттегі елдердің бір бірінің мәдениеттеріне диффузиялық әсерін зерттеу. Адамзаттың дамуы және мәдениеті біртұтас жалпы заңдар негізінде қалыптасады бірақ оны көптеген зерттеу орындары мойындамайды. Зерттеу барысында халықтар мен ұлттардың сыртқы ұқсастықтарына баса назар аударуға болмайды. Себебі тереңірек зерттеу барысында олардың қалыптасуымен шығу тегі мәдениеті өте алшақ болады. Әр халықтың өзінің даму идеясымен тарихи моральдік негізі бар. Американдық мектепті дамыта келе АҚШ оны өзінің жеке мүдделерәне қолдана бастады. Әлемдік державалардың әлемді бөлісу үшін жүргізілген саяси бағыттарының бірі ол американдық мектеп болды бұл мекетпетің негізгі бағыты ол әлем елдерінің этникалық және этнологиялық құрамын толық зерттеп білу.

31 Микронезия халықтарының тарихи-мәдени ерекшеліктерін сараптаңыз

Микронезия аймағын адамдар б.з. 1-мж да қоныстана бастады.  Микро. аралдарының  бірқатарын (оның ішіндеКаролин аралдары да бар) 1525 жылы  португалдар ашты. Бірақ 1528 – 29 жылы А. Сааведраның экспедициянан кейін испандар аралдарды басып ала бастады. Аралдар 16 ғасырдың ортасынан бастап 1899 жылға дейін испандықтар дың отарлық иеліктері болып келді. 1899 жылы  Германия  Микронезияны  Испаниядан сатып алды. 1991жылы тәуелсіз мемлекетке айналды. Микро.я грекше кішкентай аралдар Үлкенді кішілі мың жарымдай аралдардан құралған Микр.яның жалпы көлемі 3,4мың шаршы шақырым. Мик.лықтар өздерінің антропологиялық жағынан меланезиялықтар мен полинезиялықтарға ұқсайды Оның ішінде меланезиялықтардың әсері күштірек Тіл жағынан микро.тар малай-полинезиялықтардың тілдеріне ұқсас Бұрын олардың жазба тілі болмаған Еуропа отаршылдары келгенге дейін микро.тар өздерінің шаруашылығы мен мәдениетін біршама дамытқан Олардың негізгі құралдары тас пен малюска қабыршағынан істелген Егіске қолайлы жерлер аз болған себепті жеміс ағаштарын көбірек өсірген. Сулы жерлерде күріш егіп, оны пышақпен орып алады Аборигендер испандар,филиппиндер, жапондар т.б. сырттан келушілермен араласып кеткен. Соның нәтижесінде микронезиялықтардың мәдениеті өзгеріске ұшырағанына қарамастан ежелгі халықтар мәдениетінің қалдықтарын әлі де болса кездестіруге болады. Микронезия өз басынан бірнеше отаршылдарды өткізді. Бұл аралдарда Испания 200 жылдай билесе, онан кейін бұл аралдарға Жапония өз үстемдігін жүргізді. 1944 жылдан бастап Микронезия АҚШ – тың қол астына өтті. Микро.ның көптеген аралдарына АҚШ тың базалары оналасқан. Осындай өздеренің ежелгі мекендеріне ие болмаған соң олардың экономикасы мен жалпы тұмысы қиыншылық жағдайға тап болып отыр.Бұлар ашық теңізде жақсы жүзе білген. Олардың қосарландырып істеген кемелеріне үш мүйісті желкен орнатқан.Ауа райының жұмсақ болуына байланысты киімдерінің түрлері аз. Көпшілік жағдайда өсімдіктердің жібінен тоқылған маталардан белдік, белбеу істеп киген. Олар ру- ру болып бірлесіп еңбек еткен. Әйелдер қоғамда жоғары дәрежелі орынға ие. Ерлер әйелдерге бағынышты болған. Арадарда тұрушылар өлген адамдардың, ата- бабаларының аруақтарына сыйынған. Олардың орталарында бақсылар мен дін басылары болған.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]