65)Қазақстанның азамат соғысына тартылуы.

Азамат соғысының алғы шарттары: большевиктердің алғы экономикалық саясатының әдістері экономикалық дағдарысты жоя алмады. Азамат соғысы 1918ж мамырда басталды. Азамат соғысы кезінде қалыптасқан экономикалық және саяси жүйе -әскери коммунизм. 1918-20ж азамат соғысы жылдарындағы әскери коммунизм саясатының мәні: аса қажетті

мәжілісінде астық дайындау барысында төтенше жағдайларды қолдануға рұқсат етті.Голошекин ауыл мен қоныстарға 4800 өкіл жіберіп, 31 мың шаруа жазаланды. 1928ж 1 қазан-1929ж 1 желтоқсан аралығында 277 шаруа атылды. 1928ж 27 тамыз «аса ірі бай шаруалары мен жартылай феодалдарды көмпескелеу және жер аудару туралы»дерек жарияланды. Ауыл шаруашылығын жаппай ұжымдастыру бағыты көзделіп, бай кулактарды тап ретінде жою міндеті қойылды. Ұжымдастыру бай кулактарды тәркілеуден басталды.

66) «Алаш» партиясының құрылуы, алғышарттары.

Отаршылдыққа, империализмге қарсы күресті басқарушы, ұлт-азаттық қозғалыстардың идеологтары, ұлттық демократияшыл зиялылар болды. Олардың басшысы-Ә.Бөкейханов болды. Қозғалыстың белсенді мүшелері: байтұрсынов, Дулатов, Досмұхаммедов, Ермеков, Ақбаев, Шоқай. Алаш қозғалысы байлар мен феодалдардың, яғни үстем тап өкілдерінің және шаруалар мен жұмысшылардың мүддесін білдірді. Олардың мақсаты қазақ елін отарлық езгіден құтқарып, өз алдына автономия құру болды. Алаш партиясы 1917ж құрылды. Ол 1905ж пайда болған Алаш қозғалысы негізінде құрылды. 1917ж сәуірден бастап Қазақстанда жер-жерде Алаш партиясының съездері өте бастады. 1917ж сәуірде Жетісу облыстық съезі өтті. Мұнда әлеуметтік аграрлық ағарту мәселелерімен қатар, сырттан қоныс аударуға жол бермеу, Қытайдағы басқындарды қайтару мәселелері қаралды. 1917ж 27 сәуірде Семейде қазақтардың съезі болды. Онда ұлттық автономия құру мәселесі талқыланды. 1917ж 21 шілдеде Орынбор қаласында жалпы қазақ съезі өтті. Съезде қаралған мәселелер: мемлекеттік басқару формасы, қазақ облыстарының автономиясы, жер мәселесі, халықтық милиция, земство, халық ағарту ісі, сот, дін мәселелері, т.б. бұдан басқа Алаш партиясын, оның жұмыс істеу бағытын бекітті.

67)20Ғ. Бас кезіндегі қазақ мәдениетінің жаңа мазмұнда қарқындап дамуына әсер еткен жағдайлар:

*1905-1907жылдардағы ревалюциялық қозғалыс. * демократиялық күрестің шегінуі. * таптық күрестің қайтадан өрлеуі. *Баспа ісінің жолға қойылуы. Ұлттық – десократиялық мәдениеттің көрнекті өкілдерінің алғашқы еңбектері 1905-1907ж. Революциядан кейін шыға бастады. 1909ж. А.Құнанбайұлының шығармалар жинағы ресми баспадан шықты. Демократиялық бағытта дами бастаған с.Торайғыров, С.Дөнентаев, Т.Ізтілеуов, М.Көпеевтің ж/е т.б. мұрасы шығ.әдебиетінен ерекше орын алды. Қазақ зиялыларының өлеңдері мен әңгімелері қазақ халқын саяси оятуға арналды. Ағарту ісін дамытуда ж/е насихаттауда негізгі орын алған басылымдар: «Айқап журналы, қазақ газеті, Степной край. Газеттері. 20ғ. 20ғ. Басында халық мәдениетіндегі жан – жақты дамыған сала музыкалық мәдениет. Қазақ музыкасын дамытуға үлес қосқандар кенен Әзірбаев, Дина Нүрпейісова, қазақтың бұлбұлы Майра шамсуддинова, Әміре Қашаубаев т.б. 20ғ. Басы Қазақтың ұлттқ мәдениетінің жаңа деңгейге көтеріле бастаған кезеңі.