9. Сабаққа қойылатын негізгі талаптарды атаңыз және пән аралық байланыстарды жүзеге асыру әдістерін көрсетіңіз

Сабақтың мақаты, міндеті жайлы айтар болсақ – сабақ идеялылығы, ғылымилығы, мақсаттылығы,танымдылығы, дамытушылығы, тәрбиелілігі, қозғаушы себеп – салдары.

Сабақ – оқушының белсенділігін арттырушы өз бетінше білім шыңына жетудегі іс-әрекеті.

Оқушының танымдылығын, өзіндік қызметін белсендіруші тәсілдері:

• Жаттығу, есептер шығару( биологиялық, генетикалық т.б.)

• Оқу материалындағы мәтінін өзбетінше өңдеп, таныс емес, түсініксіз ұғымдарды, терминдерді сөз үйлемдерді бөліп жазып талдау жасау.

• Мәтіннің соңындағы немесе мұғалім тапсырған сұрақтарға жазбаша түрде анықтамалар беру.

• Сабақтың тақырыбына қарай конспект жасау үшін жоспарын қысқаша тезис түрінде жазу.

• Сабақтың мәтініне қарай суреттер салу.

• Ішкі және пәнаралық байланыстарын тауып теория мен практикалық байланысын анықтау.

• Көрнекті құралдарға ауызша және жазбаша талдау жасау.

• Сыныптан тыс оқып дайындалып рефераттар дайындап оны қорғау.

▲ Оқушы мектеп оқып үйреніп қана қоймай, басқаларды да үйретуі керек, яғни оқушыда, оқытушыда бола білу керек. Бұл ең бір өте күшті стимул мамандық таңдаудағы ең бір тиімді жол.

▲ Жеке тұлғаға көңіл бөлу және саралап оқыту жолын қамтамасыз ету.

▲ Оқу материалының 80-90% оқушылар сыныпта оқып игеруі керек.

▲ Сабақта монологтан көрі диалог көбірек болуы керек. Яғни мұғаліммен байланыс екі жақты, шығармашылқ сипатта жүргенде ғана оқушының ойлау қабілеттілігі артады.

▲ Лабораториялық және практикалық сабақтың элементтері шығармашылық ізденісті дамытуды керек етеді.

Жалпы дидактикалық

▲ Әрбір сабаққа дайындықты тақырыптың рөлі, өткізу жүйесіндегі орны, анықтаудан бастау керек ( кіріспе, негізгі, қорытынды).

▲ Әрбір сабақтың білімділік, дамытушылық тәрбиелік, қозғаушы күшін (мотив) анықтаудан бастаған жөн.

▲ Сабақтың мақсаты мен міндетіне байланысты оның құрылымын анықтау қажет (әдісі, мазмұны, оқушының дайындығы). Сондықтан дидактикалық принциптерін есепке алған жөн.

▲ Сабаққа дайындықты анық, нақты ойланып жасалынған жоспардан, оқу құралдарының дайындығынан бастау керек.

Әдістемелік талап

▲ Белгілі өсімдіктер мен жануарлардан сабақ беру үшін “жеке түрінен –ерекшеліктерін айта отырып жалпыға қарай зерттеуден бастау керек”.Бұл дегеніміз жергілікті жердегі кең таралған, ең белгілі түрін оқытып болғаннан кейін жалпы сипаттама беру.

▲ Кез келген тірі организмді оқу оның қоршаған ортаға бейімделу сипатынан бастап организм мен аралық әсерлік қасиетін, байланысын көрсету.

▲ Кез келген мүше жайлы аз болғанда, оның атқаратын қызметімен байланыстыра білу керек. Мысалы морфологиялық, анатомиялық материал экологиялық, физиологиялық, эволюциялық түсініктерді қалыптастырады.

▲ Ағзаларды (жүйелерді) қарастыру кезінде оқушының назарын жеке-жеке бөліктері, ең ақырында біртұтас жүйе түзейтіндігін ескерту керек.

▲ Биологияның басты тірегі эволюциялық идея. Сондықтанда салыстырмалы түрде түсіндіре отырып оның құрылысын, қызметінің күрделенуі туралы айту керек.

Қорытынды

Сонымен қорыта айтар болақ биологиялық сабаққа қойылатын талаптар өте көп, әртүрлі және бір-бірімен өзара байланыста.

Барлық талаптар бір сабақта орындала алмайды.Сабақ жүйесінде ғана іске асырылады. Алдын ала ойланып қарастырылған сабақ оның сапалы өтуінің басты шарты.