.Микроскоптың құрылысы және оны күту ережелері

оптикалық, механикалық, жарық қабылдайтын бөліктерден тұрады.

Оптикалық бөліміне окуляр және объектив жатады. Бұлар микроскоптың ең басты бөлімі болып табылады және күрделі линзалар жүйелерінен құралған. Окуляр дегеніміз зерттеушінің көзіне бағытталған үлкейтіп көрсететін бірнеше линза. Окуляр 5,7,10,15 есе үлкейтіп көрсетеді. Объектив дегеніміз объектіге немесе зерттейтін затқа бағытталған линзалар жүйесі. Объектив 8,20,40,90 есе үлкейтіп көрсетеді. Микроскоптың жалпы неше есе үлкейтіп көрсеткен көрсеткіштерін өзара көбейту қажет.

Микроскоптың механикалық бөлімі оптикалық және жарық бөлімдерін байланыстырып тұрады. Механикалық бөлімдеріне штатив, тубус, макровинт, препарат қоятын орындық, револьвер, конденсор винті жатады.

Микроскоптың жарық қабылдайтын бөлімдеріне айна мен конденсор жатады. Айна микроскоп штативінің төменгі тұсындла орналасқан. Ол жарық сәулелерін зерттейтін объектіге бағыттайды. Айна бір жағы ойыс, екінші жағы тегіс болады. Конденсор айнадан түсетін жарықты шоғырландырып, зерттейтін затқа түсіреді.

Микроскоппен жұмыс істеу ережелері:

Микроскопты ыңғайлап, сол жаққа қойыңыз. Айнаның ойыс жағын жарық түсетін жаққа бағыттаңдар. Револьверді айналдырып, 8 есе үлкейтіп көрсететін объективке /кіші/ қойыңыздар. Кіші объектив пен препарат орналасатын орындықтың аралығы 1-1,5 см болуы керек. Айнаны ептеп қозғап біркелкі түсетін жарықты табыңыздар. Препараттың кішкентай шынысын жоғары бағыттап орналастырып, микроскоппен қараңыздар. Макровинтпен тубусты жоғары немесе төмен түсіріп, препараттың біркелкі боялғанын көресіздер, жақсы және ашық көрінетін тұсына қойыңыздар. Фокусын өзгертпей кіші объективтен, үлкен объективке көшіріңіздер. Микровинтті ақырын бұрап, препараттың өте анық көрінетін тұсын табыңыздар. Препаратты ақырын қолмен жылжытуға болады. Препаратты зерттеп болған соң үлкен объективтен кіші объективке көшіріңіздер. Микроскоппен жұмыс істеп болғаннан соң оны салфеткамен жауып қойыңыздар. 

Прокариотты және эукариотты микробтар, олардың негізгі айырмашылығы

1886 ж. Алмания ғалымы Геккель микробтарды бөлек Protistaeәлемін бірлестіруді ұсынған.Жасуша құрылымына қарай төменгі протиста-прокариодтар ж/е жоғарғы протиста-эукариодтар болып бөлінеді.Прокариодтарға актиномицеттер,бактериялар,спирохеттер,рикециялар,көк жасыл балдырлар жатады.Ал эукриодтарға микроскопиялық саңырауқұлақтар ж/е балдырлар жатады.

Қазіргі кезде микроорганизмдерді ажырату үшін 1984 ж. қабылданған Бердийдің бактериялар анықтамасын айтуға болады.

1.Прокариодтар ядро мен цитоплазма арасында шекара байқалмайды. Ядро мембранасы жоқ, құрамында капсула , жасуша қабықшасы, цитоплазмалық мембрана цитоплазма ішінде лизасомдар және либасомдар жоқ. Цитоплазмалық органеласы жоқ. Рибасомдардың өлшемі кішкентай және ол цитоплазмада таралған.

2. Эукариодтар – ядросы 2 қабат мембранамен қапталған және айқын көрінетін ядросы бар. жасушалық органелла бар, гольджи аппараты, митохондролар бар. Рибасомалардың өлшемі үлкен және олар цитоплазмалық яғни эндоплазмалық мембранада орналасқан.