- •Ақша-несиелік реттеудің түсінігі мен әдістерінің жіктелуі.
- •Ақша массасының түсінігі және құрылымы.
- •3.Ақша базасының құрамы және компоненттері.
- •4.Ақша базасы мен акша массасын реттеу.
- •5. Ақша мультипликаторының мағынасы мен маңызы.
- •6. Ақша базасын сегменттеудің негіздері.
- •7.Ақша-несиелік реттеу - мемлекеттің ақша-несие саясатының бір элементі ретінде.
- •8.Ақша агрегаттарының сипаттамасы.
- •Ақша-несиелік реттеудің пәні, мақсаты мен міндеті.
- •10. Ақша базасына ықпал ететін факторлар
- •11.Ақша агрегаттары туралы түсінік, олардың түрлері.
- •12.Ақша несиелік реттеу әдістерінің түсінігі және оларды классификациялау.
- •13.Ақша-несиелік реттеудің объектілері мен субъектілері.
- •14.Артық резервтік ақшалар және оған сипаттама
- •15. Ақша массасының құрамы және құрылымы, оған ықпал ететін факторлар.
- •16. Инфляциялық таргеттеу тәжірибесі.
- •19. Қр ақша массасының құрылымының және құрамының ерекшеліктері.
- •20.Ақша массасын бағалау әдістері
- •21. Қазақстан Республикасында валюталық реттеудің ерекшеліктері.
- •22. Экономиканы ақша-несиелік реттеудің әдістері мен құралдары.
- •23.Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің халықаралық валюта-қаржылық ұйымдармен ынтымақтастығы.
- •25.Артық резервтер және оның қалыптасу ерекшеліктері.
- •26.Міндетті резервтік ақша және оны қалыптастыру тәртібі.
- •27. Ақша-несиелік саясатты болжау.
- •29 Мемлекет тарапынан ақшаны ұсынудың жолдары.
- •30 Ақша айн-мын реттеу әдіс-гі касса айналымын болжау.
- •31 Банкноттар эмиссиясына сипаттама
- •36.Минималды резервтік талаптар және оларды ақша-несиелік реттеу құралы ретінде қолдану.
- •37.Қазақстан Республикасы Ұлттық банкі заң және нормативтік актілерінің ақша-несиелік реттеу жүйесіндегі ролі
- •38.Елдегі инфляциялық таргеттеу тәжірибесі
- •39. Ақша-несие саясаты және оның негізгі бағыттары.
- •41. Ақша-несиелік реттеудегі Орталық банктің ролі.
- •42. Қазақстан банктерінің минималды резервтік талаптарды орындауын талдау
- •46.Қазақстан Республикасының 2013 жылға арналған ақша-несие саясатының негізгі бағыттары көрсету
- •47.Инфляцияның әлеуметтік салдарын анықтау
- •48.Қазақстан Республикасындағы эмиссиялық операцияларды ұйымдастыру принциптеріне сипаттама беру
- •50. Қазақстандағы ақша агрегаттарының ерекшеліктері талдау
- •51. Дамыған елдердегі ақша-несиелік реттеудің негізгі әдістері мен құралдарына сипаттама беру
- •52. Мемлекет экономикасын ақша-несиелік реттеудің негізгі міндеттері мен мақсаттарын анықтау
- •53. Дамыған елдердің ақша-несиелік реттеу тәжірибесіне сипаттама беру
- •54. Қазақстан Республикасы Ұлттық банкі бөлімшелеріндегі резервтік қорды ұйымдастыру тәртібін көрсету
- •55. Банктердің операциялық кассаларына қолма-қол ақшалардың түсуін ұйымдастыруға сипаттама беру
- •57.Мемлекеттің орталық банкі және оның экономиканы ақша-несиелік реттеудегі ролін анықтау
- •Инфляция әлеуметтік-экономикалық процесс ретінде
- •59. Артық резервтер ақшаның комммерциялық банктер үшін маңызын анықтау
- •60. Ақша базасының құрамын депозит арқылы түрлендірудің маңызын талдау
30 Ақша айн-мын реттеу әдіс-гі касса айналымын болжау.
Қаржы ұйым-ң қызметін лицензиялау, бақылау және қадағалауды ж.а., сонд-ақ олардың қызметін реттеуде ҚР заң актісіне сәйкес ҰБ мынандай қыз-р атқарады:
шетел валютасымен айырбас операц-ын ұйым-тын з.т-ға осы айырбастау операц-ын жүргізуге лицензиялар беру
банк опер-ң жекелеген түр-ін ж.а-ын ұйым-ға банкноталарды, монета-ды, құндылықтарды инкассациялауға, банкаралық клирингке, сейф опер-на, төлем карточкаларын шығаруға лицензия береді
инкассация б/ша опер-дың ҚРҰБ лицензиясы негізінде ж.а. з.т-ң, сонд-ақ қызметтің ерекше түрі шетел валютасымен айырбастау опер-ын ұйым-у болып табылатын з.т-ң жарғ кап-ң ең төменгі мөлшерін ж/е қалым-у тәртібін белгілейді
шет мемл-ң өкілетті орган-мен, ОБ-мен ытымақтастықта болып, қажетті ақпаратпен алмасады
ҚР заң акті-де айқындалған өкілеттігі шегінде ақша төлемдері ж/е аудармалы, валюталық опера-ды ж.а. ж/е т.б. мәселелер б/ша барлық банктер банк опер-ң жекелеген түр-ін ж.а. ұйымдар ж/е олардың клиенттері орындауға тиісті нормативтік құқықтық актілер шығарады
бұхг-к есеп ж/е қаржылық есептілік жүйесін реттеу жөніндегі өкілетті орг-мен келісе отырып, халықаралық бұхг-к есеп стандарт-ын, сонд-ақ оларға әдістемелік ұсыныс-ды әзірлейді және бекітеді
өкілетті орг-ң келісімі б/ша ҚР заң актісінде көзделген жағд-да қаржы ұйым-ң қаржылық есептіліктерінің халықаралық стандарт-ға сәйкес келетін тізбесін және нысанын, сонд-ақ ұсыну мерзімі мен тәртібін белгілейді
31 Банкноттар эмиссиясына сипаттама
Эмиссия – кең мағынасында айналымға ақшаны құнды қағаздарды, есеп айырысу-төлем құжаттарын, пластикалық карточкаларды ж/е т.б. шығарумен байланысты сөз.
Ақша эмиссиясы – айналымдағы ақша массасының жалпылама артуына әкелетін барлық ақша түрлерінің айналымға шығуын білдіреді.
Эмиссиялық операцияларды Орталық банк ж/е қазына мекемесі жүзеге асыруы мүмкін. Қазақстанда эмиссиялық операцияларды ҚР ҰБ жүзеге асырады.Банкнот эмиссиясы өндіріс салаларының ж/е қызмет көрсету салаларының кассалық қызмет көрсетулерімен байланысты:қолма-қол ақшаның кассалық резервін арттыру қажет болғанда – коммерциялық банктер, мемлекеттік бюджет,мемлекеттік борыш ж/е т.б.
32.Қазақстандағы ақша базасының құрылымы.
33. Инфляцияның экономикалық салдары.
34. Ақша белгілерінің резервтік қорлары, олардың мәні.
35.Ақша айналымын эмиссиондық –кассалық реттеу.
Ұлттық банк – бұл эмиссиялық, резервтік, кассалық және есеп айырысу орталығы, норма шығару және бақылау жасау құқығына ие, «банктердің банкі» рөлін атқарды. Ұлттық банк – занды төлем құралын, яғни банкноталарды шығаруға эмиссиондық құқы бар жалғыз мемлекеттік орган.
Олар Ұлттық банкінің эмиссиялауында шығарылады және банктерге сатып, қолма-қолсыз эквивалент алу формасында болады. Қазақстан Республикасының ресми ақша бірлігі – теңге болып табылады.
Ұлттық банк банкноталар мен монеталардың қажетгі мөлшерін анықтайды, олардың жасалуын қамтамасыз етеді, сақталу, жою және қолма-қол ақшаның инкассациялау тәртібін орнатады. Қолма-қол ақшаның айналымы, олардың банкінің кассасына үздіксіз оралып отыру жолымен жүзеге асады. Ақша айналымын ұйымдастыруға байланысты екі ұғым бар: -эмиссия; -айналымға ақша шығару; Жалпы айналымға ақша күнбе күн шығарылып отырады, яғни банктен қолма қол ақша бергенде және несие берілгенде жүргізілетін операциялар айналымға ақша шығару болып есептеледі.
Эмиссия – бұл мемлекетпен банкноталардың, монеталардың, бағалы қағаздардың шығарылуы. Ол қолма-қол түрінде де немесе қолма-қолсыз ақша түрінде де болуы мүмкін. Қолма-қол ақша түріндегі эмиссия – айналысқа баңкноталар мен монеталардың қосымша шығарылуын сипттайды. . Қазақстанда эмиссиялық операцияларды ҚР ҰБ жүзеге асырады.
Кассалық операция – бұл құндылықтарды қабылдау, қайта санау, майдалау, айырбастау, сорттау немесе сұрыптау, орау және сақтаумен байланысты операцияны білдіреді. Касса жұмысын ұйымдастыру, яғни клиенттерге кассалық операциялар бойынша қызмет көрсету және қолма – қол ақшаны өңдеу үшін банктерде келесідей бөлімшелері болуға тиіс:
-кіріс, шығыс кассалары;-қайта санау кассасы;-кешкі касса
Банк кассасына клиенттерден қолма қол ақшаларды қабылдау және оларды ағымдық және корреспонденттік шоттар бойынша есепке алу төмендегідей кіріс кассалық құжаттар көмегімен жүзеге асады:1)қолма қол ақшаны салатындығы туралы хабарламасы; 2)кассалық кіріс ордері бойынша.
Банк клиенттердің ағымды және корреспондеттік шотынан қолма қол ақшаны беру мынадай құжаттар арқылы жүргізіледі:1)ҚР заңнамасына сәйкес берілетін чектер; 2)кассалық шығыс ордері бойынша; Қайта есептеу кассасы клиенттердің қайта санаумен айналысады. Қайта есептеу кассасының кассиры бақылаушы кассирдың қатысуымен кешкі кассаның кассирымен және бақылаушы кассирден инкассаторлық сөмкені қабылдап,ақшаны оған тіркеме құжаттары негізінде қайта санауда өткізіп қабылдап алады.