Zawłaszczenie rzeczy porzuconej a znalezienie rzeczy

Najtrudniejszą jest zawsze kwestia rozróżnienia, czy rzecz zgubiono, czy też porzucono. Nie ma oczywiście problemu, jeśli rzecz znajduje się np. na śmietniku, ale była ciekawa sprawa o zawłaszczenie pojazdu, który stał i niszczał od dłuższego czasu. W efekcie sąd uznał, że pojazd był porzucony, skoro właściciel nie płacił OC – skutkiem tego właściciel utracił prawo własności i musiał zapłacić karę do UFG.

Problemu tego nie ma w przypadku popularnych na zachodzie Europy „wystawek”.

Rzecz w tym, że rzecz znalezioną należy zgłosić do właściwego organu państwowego i oddać na jego żądanie (art. 183 §1 k.c.) – jeśli się nie odda, można odpowiadać w trybie karno-prawnym (kazus Jakub S.). Natomiast pieniądze, papiery wartościowe i inne artystyczno-naukowe należy zawsze oddać temu organowi.

Znalazca staje się właścicielem rzeczy innych, niż wymienione w art. 184 k.c., jeśli właściciel się nie zgłosi – pozostałe przechodzą na własność Skarbu Państwa.

Powyższych zasad nie stosuje się do znalezienia rzeczy w budynku publicznym lub innym, określonym w art. 188 k.c.

Pszczoły

Słynny art. 182 k.c. – rozróżnienie między ulem zajętym a pustym – widać lobby pszczelarskie było silne w latach ’60 

Inne przypadki nabycia własności

- pobranie pożytków naturalnych z rzeczy;

- zasada superficies solo cedit;

- przetworzenie cudzej rzeczy – art. 192;

- pomieszanie rzeczy – art. 193.