42. Грамадска-паліт. Жыццё бсср у 70-80 г 20 ст

5 сакавіка 1953 памёр Сталін.Пачалася барацьба за ўладу.Перавага была ў Берыя.Супраць Берыя была складзена кааліцыя на чале з міністр абароны Маленкоў, Конеў,Жукаў,Хрушчоў.Берыю закруцілі ў кавёр і вывезлі.Потым аб’явілі аб абвінавачванні яго і яшчэ 20 чалавек з яго каманды.Хрушчоў настаяў на знішчэнні.Барацьба:па якому шляху ісці. Пасада Хрушчова зацвяржала: першы сакратар кампартыі СССР.Крытыка культа асобы Сталіна.

1956г. – 20 з’езд КПСС:даклад Хрушчова аб кульце асобы Сталіна, вінаватасць Сталіна.Пытанне аб рэабілітацыі невінаватых.Пачата рэабілітацыя. 6000 чалавек. “Хрушчоўская адліга”.

Пэўная дэмакратыз. у грамадстве наступіла ў часы Хрушчова.Дапускалася і шмат памылак,асабліва на міжнароднай арэне.Ён хацеў пашырыць сацыяльны лагер,праводзіў сац. рэвал. У 1962г. Карыбскі крызіс – парог ядзернай вайны.Патрабаванне Кеннедзі вывесці ракеты з Кубы.Удалося пазбегчы цяжкіх наступстваў .Нападкі Хрушчова на работнікаў культуры.Выказваўся з крытыкай на мастакоў.

Было шмат прабелаў у кіраўніцтве Хрушчова.Але па некаторых паказчыках СССР быў першым (касманаўтыка,выплаўка сталі, поспехі ў с/г). На 22-ім з’ездзе: задача перабудаваць камунізм. Кіраўніком стаў Брэжнеў.Пад час яго кіраўніцтва – “застойны перыяд”.Стабільнасць за кошт нафты. Нафта спасала СССР ад праблем харчавання.Гэта быў асноўны прыбытак. 7 каст. 1977г. – гімн СССР і Канстытуцыя. Ў 1982г. памірае Брэжнеў. Прыходзіць Андропаў (1982), потым Чарненка (1984), Гарбачоў(1985). Уведзены сухі закон.

43. Спробы мадэрнізацыі сав.Грам.-пал. Сістэмы пад час палітыкі перабудовы. Прычыны крызісу і распаду ссср.

Галоўныя змены у грамадска-паліт. жыцці краіны ў др. пал. 80 -- першай пал. 90-х гг. звязаны з: палітыкай «перабудовы»; пераходам ад аднапартыйнай сістэмы да шматпартыйнасці;працэсам пераходу ад унітарнай дзяржавы да набыцця рэспублікамі суверэнітэту; распадам СССР і ўтварэннем СНД.

Змены у грамадска-палітычным жыцці пачынаюцца з 1985 г., калі новым кіраўніком ЦК КПСС стаў М.С.Гарбачоў. Была аб'яў-лена палітыка, якая атрымала назву «перабудова». («Перабудова» гэта курс на паскарэнне сацыяльна-эканамічнага развіцця і дэмакратызацыю палітычнага жыцця: курс рэфармавання савецкай сістэмы.) Прыкметных асаблівасцей у рэфармаванні ўнутрыпалітычнага жыцця БССР у гэты час не назіралася. Адным з рэальных дасягненняў «перабудовы» была абвешчаная кіраўніцтвам СССР палітыка галоснасці — права на свабоду слова.

8 снежня 1991 г. кіраўнікі Беларусі, Расійскай Федэрацыі, Украіны ва ўмовах поўнага бяссілля саюзнай улады, разгортвання рэвалюцыі суверэнітэтаў падпісалі у Белавежскай пушчы пагадненне аб спыненні існавання СССР і аб стварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў (СНД), якое было зацверджана Вярхоўнымі Саветамі гэтых рэспублік. Падзенне КПСС абумовіла развал СССР.

44. Асаблівасці ажыццяўлення нэПа ў бсср.

Пад час грамадзянскай вайны 1918-1920 г існавала сістэма ваеннага камунізму, па іншаму ўвядзенне харчразвёрздкі – даваць злішлі прадукцыі на патрэбы дзяржаўнай арміі.Харч атрады – узброеныя каманды, якія забіралі не толькі злішкі, але і ўсё астатняе. Грамадзянская вайна скончылася і паўстала пытанне аб змяненні палітыкі ваеннага камунізму. 1920-1921 г сістэма ваеннага камунізму прывяла краіну да катастрофы, галадала 40 млн насельніцтва.Сяляне імкнуліся пасадзейнічаць на кіраўніцтва, выступалі за адмену ваеннага камунізму. 50 тыс салдат, на чале з Міхаілам Тухачэўскім падаўлялі паўстанне ў Тамбове. У сакавіку 1921 г адбылася такая падзея, як Кранштацкі мяцеж. Кранштат-крэпасць, якая прыкрывала Ленінград.Сутнасць:матросы прызываліся з Паволжжа, дзе быў голад, яны зналі, што адбываецца ў іх на радзіме. Таму матросы патрабавлі адмены палітыкі ваеннага камунізму. Троцкі падавіў гэтае паўстанне. Пасля падаўлення паўсання было зразумела, што гэтак прадоўжвацца болей не можа.Па гэтаму была ўтворана група на чале з Мікалаем Бухарыным – распрацавалі новую эканамічную праграму НЭП 1921-1928. Уводзілі новыя мерапрыемствы: замена харчразвёрздкі на харчпадатак (людзі ведалі памеры падаткаў, якія патрэбна ўнесці ў дзяржаву, а злішкі прадукцыі рэлізаваліся на рынку ), зямля аддавалася сялянам на розныя патрэбы (у арэнду, ва ўласнасць, наёмную працу), дробныя прадпрыемствы аддаваліся ва ўласнасць, змянялася зарабатная плата, ад якасці і колькасці работы працаўніка, увядзенне савецкага чырвонца 1922 г.