33.Беларусь ў вайне 1812 г.

Прычыны вайны: Францыя імкнулася заваяваць Еўропу і ўвесь свет.Галоўная задача: разграміць Расійскія арміі, навязаць Рас.войскам генеральнае сражэнне на мяжы і дыктаваць свае правы Аляксандру 1. 12 чэрвеня 1812 г. 600-тысячная армія Напалеона без аб'яўлення вайны пераправілася у раене Коўна у межы Расійскай імперыі — на землі Беларусі і Літвы. 16 чэрвеня была занята Вільня. На чале расійскай арміі – Кутузаў.

1-я руская армія (120 тыс.) генерала Баркалая дэ Толі (штаб у Вільні) і 2-я руская армія (80 тыс.) генерала П. Баграціена (штаб у Ваўкавыску) адступалі ад заходніх граніц з мэтай злучэння. 3-я армія 33 тыс.чалавек, штаб у г.Луцку, была ў баку ад асноўных падзей.24 чэрвеня 1812 г – перайшлі Нёман, а 28 – перайшлі граніцу РП.Барклай дэ Толі камандаваў усімі войскамі Расіі. Ён загадаў Баграціёну адступаць,можна было даваць бітвы, але не генеральныя.1-я і 2-я арміі хацелі аб’яднацца, але напалеон не даў ім гэтага зрабіць, разбіў іх па адзінцы.Каля гарадоў Нясвіж, Полацк, Мір, Карэлічы, Клясціцы-галоўныя бітвы, нанесены паражэнні французам.

Каля мястэчка Клясціцы генерал Я. Кульнеў атрымаў перамогу над войскамі маршала Удзіно, які, страціўшы амаль увесь абоз і 900 палонных, быў вымушаны адступіць да Полацка. У Віцебску Напалеон хацеў звярнуцца да Аляксандра 1 аб міры, але папераду было Барадзінскае сражэнне 26 жніўня 1812 г.-захоп Масквы і адступленне з яе. У час адступлення франц.арміі восенню 1812 г адбылася рашаючая бітва пад Барысавам (р.Бярэзіна), дзе разграмілі Банапарта.Ён імітаваў пераправу ў адным месцы, а сам пераправіўся ў іншым.Загінула звыш 20 тыс.У Смаргоні Напалеон пераапраноўваецца і накіроўваецца ў Парыж.Каля 1 млн.бел. насельніцтва загінула.

34. Геапалітычнае становішча і сац.-эк.Сітуацыя ў Беларусі ва ўмовах 1 Сусветнай вайны. Галоўныя бітвы на бел.Землях.

Першая сусветная вайна працягвалася з 1 жніўня 1914 па 11 лістапада 1918г. Прычынай вайны з'явілася барацьба дзвюх імперыялістычных груповак дзяржаў Траістага Саюза( Германія, Італія, Аўстра-Венгрыя) і Антанты (Англія, Францыя, Расія) за падзел калоній, рынку сбыту тавараў і крыніц сыравіны. Жнівень -верасень 1915 г. Асноўныя сілы Германіі былі засяроджаны на Усходнім фронце, які імкліва набліжаўся да Беларусі. Стаўка Вярхоўнага га-лоўнакамандавання была пераведзена з Баранавічаў у Магілеў. У раене Вільні пачынаецца аперацыя, вядомая як «Свянцянскі прарыў». 14 верасня захапілі Вілейку і падышлі да Маладзечна. 16 -- 17 верасня у раене Ма-ладзечна, Вілейкі, Смаргоні 2-я руская армія спыніла наступленне германскіх войскаў і адкінула немцаў у раен азер Свір і Нарач. У кастрычніку 1915г. Расійска-германскі фронт стабілізаваўся на лініі Дзвінск – Паставы – Баранавічы - Пінск. Немцы акупіравалі ¼ Беларусі, дзе да вайны жыло каля 2 млн. чалавек. Наступальная аперацыя рускіх войскаў адбылася у раене возера Нарач. Распачата 18 сакавіка 1916 г. з мэтай аблягчыць становішча французскай арміі пад Вердэнам. Але дабіцца рашучых вынікаў не удалося. Гэтаму перашкодзілі не-спрыяльныя метэаралагічныя ўмовы, слабая артылерыйская падрыхтоўка. Самым буйным з іх было паўстанне салдат у кастрычніку 1916 г. у Гомелі. У гэтым выступленні прынялі ўдзел некалькі тысяч чалавек. Паўстанцы раззброілі каравульную каманду, вызвалілі каля 800 арыштаваных таварышаў У гэтым выступленні ўдзельнічалі і рабочыя Гомеля. Летам 1916 г. Адбылася яшчэ адна ваенная аперацыя – Баранавіцкая, яе мэтай было падтрымаць наступленне рускіх войскаў на паўднёва-заходнім фронце, вядомае пад назвай Брусілаўскі прарыў.

35.Роля Кастр. рэвалюцыі ў гістар. лёсе бел.народа. Устанаўленне сав.улады. Барацьба з германскімі і польскімі інтэрвентамі.

25 кастр. (7 лiстапада) у Петрагр. бальшавiкi узнялi узбр. паўстанне. Яно пач. з 3х залпаў «Аўроры». Рухаючая сiла паўстання – матросы, чырвонаармейцы. Час. урад (на чале з Керамскiм) не знайшоў значных сiл, кааб абаранiць Зiмнi Палац. Керамскi ўцёк, а Час. Урад арыштаваны бальшавiкамi i перапраўлены ў Петпапаўл. крэпасць (турму). А на чале з бальшавiкамi быў сфармiраваны Савет, у якi ўвайшлi Ленiн, Дзяржынскi. 25 кастр. адбыв. 2гi з’езд Саветаў, дзе перавага была на баку бальшавiкоў. Там быў прынят «Дэкрэт аб мiры i зямлi». Аб мiры - бальш. мяркавалi звярнуцца да ўсiх ваюючых краiн i заключыць усеаг. сусветны мiр. Аб зямлi – уся зямля памешчыкаў пераходзiць сялянам (але пасля яна будзе адабрана пад калгасы i саўгасы). Перамовы былi ў Брэст-Лiтоўску, iх узнач. Леў Троцкi. БСГ i iншыя партыi выступiлi са зваротам «Да бел. Народа», У лiст. 1917 адбыўся 3цi з’езд Саветаў сялянскiх дэпутатаў i армii зах. Фронту, раб. i cял. дэпутатаў. Iх рашэннямi быў абраны Аблвыканкам Саветаў рабочых, сял. i салд. дэпутатаў Зах, вобласцi i фронту. Гэтым жа рашэннем быў зацвержаны адмiнiстр.-гасп. Статус Бел. як Зах. вобласцi у межах Сав. Расii. Аблвыкамзах узначальвалi: Кнорын, Мяснiкоў, Ландэр, Крывашэiн, Фрузэ, Любiмаў