10.Жақшаның ішіндегі етістіктерді нақ осы шаққа айландырып, сөйлемді аяқтаңыздар.

Мен тамақ (дайында) ..........................................

Айман сабақ (оқу)................................................

Сен университетте (оқы) ...................................

Айнаш пен Ажар бақшада шөп (жұл)................

Арман қазақ тілін (үйрен) ..................................

11Ауыспалы осы шақта тұрған нұсқасын тауып жазыңыздар.

Мен қазір мектепте оқып жүрмін/ оқимын. Аспанда құстар ұшып

барады/ұшады. Менің інім спортты жақсы көреді / көріп жүр. Суда балықтар жүзіп жүр / жүзеді. Балалар ойнайды / ойнап отыр. Бізге әңгіме айтасыз / айтып отырсыз.

12.Сұрақтарға жауап беріп, сөйлем құраңыздар.

Кім? Нені?

Қайда? оқып жүр. Кімдер? жейді.

Қалай? Қалай

13.Бір-біріңнен не істегендерің, не істеп жатқандарың, не істейтіндерің туралы сұраңдар. Сұрақтарға жазбаша жауап жазыңыздар.

Сен не істедің? Мен не істеп жатырмын?

Мен не істедім? Сен не істеп жатырсың?

Ол не істеді? Ол не істеп жатыр?

Біз не істедік? Сіз не істеп жатырсыздар?

Сіздер не істедіңіздер? Олар не істеп жатыр?

Мен не істеймін?

Сендер не істейсіңдер?

Сіз не істейсіз?

Ол не істейді?

14.Сұрақтарға жақшаның ішіндегі етістіктерді пайдаланып, жауап беріңіздер.

Біз не істеп отырмыз? Біз ... отырмыз (тамақ ішіп, кітап оқып, ойнап).

Олар не істеп тұр? Олар ... тұр ( ойнап, жазып, күтіп, сөйлесіп).

Сіз не істеп жатырсыз? Мен ... жатырмын (сабақ оқып, кино көріп, ойланып).

Сен не жүрсің? Мен ... жүрмін ( жұмыс істеп, үй жинап, ән айтып).

15.Осы шақта, келер шақта және өткен шақта айтылып тұрған сөйлемдерді бөлек-бөлек жазыңыздар.

Мұрат компьютер үйреніп отыр. Айнаш інісіне ертегі айтып берді. Мен сурет көремін. Самал тамақ істейді. Асан Ермекпен сөйлесіп тұр. Нұрбол ағасына хат жазады. Алтынай театрға бармақшы. Анар бұл кітапты оқыған. Тараз қаласына көп баратынмын. Үйді інім тазалады. Дүкенге бардық. Қаланы аралады. Достарына хат жазбақшы. Сабаққа дайындалып отырмын. Жазда суға шомылатынмын. Айгүл жуынып жатыр. Алтынай Алматыға бармақшы. Биыл ауылға барған жоқ. Балықтар тереңде жүзеді. Күзде құстар жылы жаққа ұшып кетеді.

16. Берілген сөйлемдегі сөздердің қай шақта тұрғанын анықтап, көп нүктенің орнына тиісті жұрнақтарды қойыңыздар.

Біз қоршаған ортаны қорға...мыз. Улы заттардың әсерінен қазір табиғат ластан... . Ата-бабаларымыз жерді, елді, табиғатты көзінің қарашығындай сақта... . Өзендер мен көлдердің суын заводтар мен фабрикалар қалдықтарын төгіп ласта... жатыр.

БӨЖ тапсырмасы.

17.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.

Ұлт болашағы – жақсы денсаулықта

Қоғам мен табиғат бір-бірімен тығыз байланыста болғандықтан, айналадағы орта мен адамның жеке-дара тіршілік етуі мүмкін емес. Табиғат байлықтарын тиімді пайдалану, табиғатқа сүйіспеншілікпен қарау қоғамның да алға қарай дамуына негіз болады. Айналадағы ортаның қолайлы болуы адамның дұрыс білім алып, еңбек етуіне, материалдық жағынан қамтамасыз етілуіне ықпал етеді. Сондықтан әрбір адам табиғатты аялап, оның сақталуына өз үлесін қосуы керек. Әрбір отырғызылған ағаш, тазаланған бұлақ адам денсаулығына игі әсер етеді. Біз қашан да ұрпақ болашағының бізге байланысты екенін ұмытпауға тиіспіз. Дені сау ата-анадан сау ұрпақ дүниеге келеді. Денсаулығы нашар ата-анадан ауру бала дүниеге келеді. Сол себепті ұлт болашағын ойлаған әрбір адам ең әуелі өз денсаулығына мән беруі тиіс.

18. Мақал-мәтелдерді есте сақтаңыздар.

Дені саудың жаны сау.

Таза ауа – дертке дауа.

Денсаулықтың ең басты кепілі – табиғат.

Ағымдық бақылау сұрақтары:

1. Биосфераны ластаушылардың негізгі көзі болып отырған не?

2. Улы заттар адам ағзасына қалай әсер етеді?

3. Табиғи ауаны растайтын улы заттарлың неше түрі бар?

4. Ауадағы фторлы газ қай кезде пайда болады?

5. Улы заттарға кімдер сезімтал болып келеді?

«Судың ластануына әсер ететін факторлар» тақырыбына реферат жазыңыздар.

2-САБАҚ

Су – тіршілік көзі, шөл және шөлейт зоналар

Етістіктің райлары.

Мақсаты: Сусыз тіршілік жоқ екендігіне тоқталып, суды үнемдеудің қажеттігін ұқтыру. Тақырыпқа сай сөздік жұмыстарын жүргізіп, студенттердің сөздік қорларын байыту.